15 Δεκεμβρίου 2014

Συναγερμός στις πρεσβείες για την επόμενη μέρα Πώς οι ξένοι διπλωμάτες προσπαθούν να εξερευνήσουν το υπό διαμόρφωση ελληνικό πολιτικό τοπίο

Συναγερμός στις πρεσβείες για την επόμενη μέραΠριν από το Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου οι Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι ήξεραν ότι η ελληνική κυβέρνηση θα προχωρούσε στην υψηλού πολιτικού ρίσκου πρωτοβουλία της επίσπευσης της προεδρικής εκλογήςΣτους διπλωματικούς διαδρόμους των Αθηνών υπήρχε την εβδομάδα που μας πέρασε έντονη κινητικότητα. Δεν ήταν μόνο τα στελέχη ξένων διπλωματικών αποστολών στην ελληνική πρωτεύουσα που πραγματοποιούσαν συναντήσεις μεταξύ τους, ώστε να εκτιμήσουν τις πολιτικές εξελίξεις.

Στην Αθήνα βρέθηκαν τις τελευταίες ημέρες ξένοι αξιωματούχοι από πολλές χώρες - ευρωπαϊκές και μη. Ορισμένες από αυτές τις επισκέψεις ήταν προγραμματισμένες, κάποιες άλλες όχι. Και παράλληλα οι ξένοι πρέσβεις και οι συνεργάτες τους συνομιλούσαν με ανθρώπους την κρίση των οποίων εμπιστεύονται από τον πολιτικό, τον ακαδημαϊκό, τον επιχειρηματικό και τον δημοσιογραφικό κόσμο.

Η «σκληρή αλήθεια»

Τα ερωτήματα σε αυτές τις συναντήσεις έπεφταν καταιγιστικά. Το βασικό ερώτημα αφορούσε φυσικά τις πιθανότητες να εκλεγεί Πρόεδρος ο Σταύρος Δήμας. Η «σκληρή αλήθεια» είναι ότι τουλάχιστον οι διπλωμάτες με θητεία άνω των δύο ετών στην Αθήνα δεν ενθουσιάστηκαν από την επιλογή του Αντώνη Σαμαρά και του Ευάγγελου Βενιζέλου. Τόνιζαν μάλιστα ότι το πρόσωπο του κ. Δήμα είναι υπερβολικά «ουδέτερο» και ορισμένοι διακινδύνευαν την πρόβλεψη ότι ακόμη και στην τρίτη ψηφοφορία της 29ης Δεκεμβρίου δεν θα καταφέρει να συγκεντρώσει τον «μαγικό» αριθμό των 180 βουλευτών.

Κάποιοι δε έλεγαν στους συνομιλητές τους ότι δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να προτείνει, έστω την ύστατη ώρα, άλλο πρόσωπο για την τρίτη ψηφοφορία, παρά την κατηγορηματική δημόσια άρνηση του κ. Σαμαρά. Αλλωστε, προσέθεταν, μπορεί να υπάρξουν και βουλευτές που ως τις 29 Δεκεμβρίου δεν θα έχουν αποκαλύψει πλήρως τις τελικές τους προθέσεις...

Γνώριζαν οι μεγάλες ξένες πρωτεύουσες ότι η κυβέρνηση θα προχωρούσε σε μια τέτοια κίνηση, υψηλού πολιτικού ρίσκου; «Επεσαν πολλά τηλεφωνήματα το Σαββατοκύριακο πριν από το Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου» σημείωνε μιλώντας προς «Το Βήμα» κοινοτικός διπλωμάτης πριν από λίγες ημέρες: «Σας μοιάζει τυχαία η ομαλή υποδοχή της πρωτοβουλίας αυτής; Θυμηθείτε τι είχε συμβεί το 2011 με την ανακοίνωση δημοψηφίσματος από τον Γιώργο Παπανδρέου. Οι Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι ήξεραν. Ακόμη και η δίμηνη παράταση που συμφωνήθηκε, ούτε αυτή είναι τυχαία, εντάσσεται σε έναν σχεδιασμό που αυξάνει την πίεση για συμφωνία προς την ελληνική πλευρά». Πάντως γερμανικές πηγές στην Αθήνα δεν δέχονταν την άποψη ότι η επίσπευση της προεδρικής εκλογής έγινε κατόπιν πίεσης του Βερολίνου...

Φοβίζει ο ΣΥΡΙΖΑ;

Φυσικά όλοι προετοιμάζονται πλέον για το «worst-case scenario». Και αυτό δεν είναι άλλο από την προκήρυξη πρόωρων εκλογών εξαιτίας της μη εκλογής Προέδρου. Ολα τα βλέμματα επικεντρώνονται σε ένα όνομα: ΣΥΡΙΖΑ. Η πρωτιά του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης θεωρείται αδιαμφισβήτητη, αλλά μετά αρχίζουν τα ερωτήματα. Θα έχει αυτοδυναμία; Αν όχι, με ποιους θα σχηματίσει κυβέρνηση; Θα μπορούσε το ΠαΣοΚ να είναι ξανά κυβερνητικός εταίρος; Ως ποιο σημείο είναι διατεθειμένος να συγκρουστεί με τους πιστωτές ο Αλέξης Τσίπρας;
Φοβίζει ο ΣΥΡΙΖΑ; Αν και οι ξένοι διπλωμάτες είναι πάντοτε προσεκτικοί όταν η συζήτηση εισέρχεται στις εσωτερικές υποθέσεις μιας χώρας, η... γλώσσα του σώματός τους προδίδει ότι τα αντιφατικά μηνύματα που εκπέμπει η αξιωματική αντιπολίτευση δεν τους κάνουν να νιώθουν άνετα. Αναμφίβολα ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται πιο... συστημικός από εκείνον του 2012, αλλά η ανησυχία παραμένει.

Η ξαφνική «αγάπη» Βενιζέλου - Τσίπρα


Ο πιθανός μετεκλογικός ρόλος του ΠαΣοΚ δεν περνάει καθόλου απαρατήρητος. Απαρατήρητη δεν πέρασε επίσης η συνάντηση των κ.κ. Βενιζέλου και Τσίπρα πριν από μερικές ημέρες, ούτε όμως οι χαμηλότεροι, σε σχέση με προηγούμενες φορές, τόνοι που χρησιμοποίησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης εναντίον του ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατά την πρόσφατη συζήτηση για τον προϋπολογισμό στη Βουλή. «Οι συγκρούσεις τους παλαιότερα ήταν σφοδρότατες. Αυτή τη φορά υπήρξε μια ατμοσφαιρική αλλαγή» σημείωνε διπλωματική πηγή, μην παραλείποντας να σημειώσει ότι η πολιτική επιβίωση του ΠαΣοΚ αλλά και η δεινότητα χειρισμών του κ. Βενιζέλου αποτελούν παράγοντες που δεν πρέπει να αγνοούνται.

Σε ορισμένους διπλωματικούς κύκλους δεν διστάζουν να συζητούν και πιο φιλόδοξα σενάρια σε περίπτωση που οι κάλπες δεν προσφέρουν καθαρές λύσεις. Μπορεί να ακούγεται πολύ μακρινό με βάση τα σημερινά δεδομένα, αλλά ακόμη και το σενάριο ενός «μεγάλου συνασπισμού» ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ δεν αποκλείουν ορισμένοι. Αναγνωρίζουν πάντως ότι η «εξίσωση των προσώπων» θα καθορίζει κατά μείζονα λόγο μια τέτοια διαδικασία.

Η μεγαλύτερη όμως ανησυχία, που συνδέεται με την πολιτική αβεβαιότητα, είναι η δυνατότητα της Ελλάδας να προχωρήσει στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που εκκρεμούν. Η στασιμότητα που επικράτησε στη χώρα από την επομένη των ευρωεκλογών και μετά, και η αγνόηση των μηνυμάτων που αποστέλλονταν από την πλευρά των πιστωτών έχουν οδηγήσει σε απώλεια αξιοπιστίας.

Αθανασόπουλος Αλ. Άγγελος