Και στο βάθος το «βαθύ κράτος»;

Ο Ερντογάν προχωρά στη δεύτερη επίθεση κατά των δικτύων του ιμάμη Γκιουλέν με στόχο την πλήρη εκρίζωση και διάλυσή τους. Η πρώτη επίθεση στις αρχές του χρόνου, λίγο μετά τη χιονοστιβάδα αποκαλύψεων για σκάνδαλα διαφθοράς που ενέπλεκαν προσωπικά τον τότε πρωθυπουργό και νυν πρόεδρο, είχε ως αποτέλεσμα την εκεχειρία και την ντε φάκτο τακτική συμμαχία του Ερντογάν με το κεμαλικό κατεστημένο, με πρώτο δείγμα γραφής την αποφυλάκιση των στρατηγών που εμπλέκονταν στη συνωμοσία Εργκενεκόν.Μια αναδρομή στη δωδεκάχρονη θητεία του ΑΚΡ στην εξουσία δείχνει, πρώτον, ότι χωρίς τα δίκτυα Γκιουλέν και τη διείσδυσή του το κεμαλικό κατεστημένο -βαθύ κράτος θα είχε στείλει στην καλύτερη των περιπτώσεων τον Ερντογάν σπίτι του και, δεύτερον, ότι χωρίς την ανατροπή συμμαχιών που έφερε τους θεματοφύλακες του κεμαλισμού στο πλευρό του σημερινού προέδρου, ο ιμάμης από την Πενσιλβανία στην ουσία θα συγκυβερνούσε από τα παρασκήνια.

Σήμερα το ερώτημα που τίθεται είναι αν ο παντοδύναμος και πανίσχυρος σε επίπεδο εντυπώσεων Ερντογάν απλώς ξεφεύγει από την ομηρεία του παράλληλου κράτους που είχε οικοδομήσει ο Γκιουλέν για να επιστρέψει με πιο διακριτικό τρόπο στη συγκυβέρνηση με το κεμαλικό κατεστημένο - βαθύ κράτος.Ολα ευνοούν την ενίσχυση του ρόλου των ενόπλων δυνάμεων: όχι μόνο η σύγκρουση με τον Γκιουλέν, αλλά η ανάφλεξη στο Ιράκ και στη Συρία και ο κίνδυνος νέων συγκρούσεων με τους Κούρδους στη Νοτιοανατολική Τουρκία.

Η σύγκρουση είναι λυσσαλέα και έχει επεκταθεί και εκτός συνόρων, όπως προκύπτει και από δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου στις τουρκόφωνες μειονότητες στη Βουλγαρία και την ΠΓΔΜ, η χειραγώγηση των οποίων ήταν αποκλειστικό προνόμιο του κεμαλικού κράτους που αμφισβητήθηκε από τα δίκτυα Γκιουλέν.

Σαν άλλος Φάουστ ο Ερντογάν έκανε μια συμφωνία όχι με τον διάβολο, αλλά με τους χθεσινούς αντιπάλους του, που τον απαλλάσσει μεν από τη διείσδυση των δικτύων του ιμάμη σε μηχανισμούς εξουσίας, εκπαίδευση και ΜΜΕ, αλλά κινδυνεύει να συρρικνώσει τα περιθώρια ελιγμών του: στην αναζήτηση ενός συμβιβασμού με τον Οτσαλάν ποιος είναι άραγε το μεγαλύτερο εμπόδιο, ο Γκιουλέν ή η στρατιωτική ιεραρχία που ορκίζεται ακόμη στο δόγμα «Ενα έθνος - ένα κράτος»;

Χωρίς την αντιπαράθεση Γκιουλέν - βαθέος κράτους να αλληλοεξισορροπείται και με το παράλληλο κράτος του ιμάμη να συνθλίβεται αργά, το περιθώριο ελιγμών του Ερντογάν περιορίζεται.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ