Κάθε
φορά που επιστρέφω στο πατρογονικό μου σπίτι στο Πέρα της
Κωνσταντινούπολης, στο Ζωγράφειο Λύκειο απ’ όπου αποφοίτησε ο πατέρας
μου, και πιο πάνω στις ακτές του Βοσπόρου, στον Βαθυρρύακα
(Μπουγιούκντερε) και τη Νέα Συνοικία (Γενί Μαχαλέ), εκεί που είδαν το
φως η γιαγιά και ο παππούς μου, η σκέψη του Ίωνος Δραγούμη συγκλονίζει
το νου μου. «Γεμάτο πίκρα είναι το πρώτο αντίκρυσμα της Πόλης, μα τα
πλούτια της βράζουν μέσα μου… Αλλόκοτη είναι η ανάγκη του προσκυνήματος.
Μόνο να πηγαίνω ως το μέρος που με συγκινεί, αυτό μου φτάνει…».Είναι αλήθεια ότι πηγαίνοντας στην Πόλη, πρέπει κανείς να έχει μεγάλο
σθένος και δύναμη ψυχής ώστε να αποστασιοποιηθεί από τη χαοτική
κατάσταση που επικρατεί εκεί. Πρέπει να απορρίψει την εικόνα που βλέπει
και να ψάξει να βρει μέσα στα χαλάσματα εκείνα που διασώζονται. Τα
αριθμητικά δεδομένα είναι απογοητευτικά. Μια χούφτα ανθρώπων μέσα στα
εκατομμύρια αλλοεθνών. Όμως, το πνεύμα δεν εγκλωβίζεται σε αριθμούς και
στατιστικές.
Εμείς, η τετραμελής αντιπροσωπεία του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών, δείχνοντας έμπρακτα το ενδιαφέρον μας για τα ζητήματα που απασχολούν την Ομογένειά μας, επισκεφθήκαμε την Πόλη μεταφέροντας το μήνυμα ότι αγωνιζόμαστε για τον κοινό σκοπό που είναι η ανάπτυξη και η ευημερία της ομογένειας της Πόλης, εκφράζοντας τη θέληση για μια στενή και καρποφόρα συνεργασία μεταξύ μας.Η επίσκεψη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ένα κερί και μια ευχή στο Ναό του Αγίου Γεωργίου αναγαλλιάζει την ψυχή, αναθερμαίνει την πίστη. Η συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο αποτελεί πάντοτε μια μέθεξη στην πνευματικότητα του Σεπτού Θρόνου της Ορθοδοξίας. Τα θέματα που ταλανίζουν το Πατριαρχείο είναι ανοικτά. Η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να αρνείται την αναγνώριση της νομικής υπόστασης του Οικουμενικού Πατριαρχείου και να αμφισβητεί την οικουμενική διάσταση Του. Η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης παραμένει σιωπηλή εδώ και 43 χρόνια.
Συναντούμε και συνομιλούμε με τον πρόεδρο του ΔΣ του Συνδέσμου Υποστήριξης Ρωμαίικων Κοινοτικών Ιδρυμάτων κ. Αντώνη Παριζιάνο και τα μέλη του, στην έδρα τους, σε ένα οίκημα στον αυλόγυρο της Αγίας Τριάδας, στο Σταυροδρόμι. Ενημερωνόμαστε για τις θετικές εξελίξεις αλλά και για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κοινότητα.Ανηφορίζοντας τα απότομα και γλιστερά καλντερίμια του Φαναρίου, αντικρίζουμε το επιβλητικό κτήριο της Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής. 53 μαθητές, στο Γυμνάσιο 20 παιδιά και στο Λύκειο 33. Η δυναμική και πάντα αισιόδοξη διευθύντρια της Σχολής κ. Βικτωρία Λαιμοπούλου χαίρεται που πλέον οι απόφοιτοι δεν φεύγουν και εισάγονται σε ανώτερες και ανώτατες σχολές της Πόλης, και εύχεται τα νέα παιδιά να μπορέσουν να μείνουν στον τόπο τους ώστε να πληθαίνει και πάλι η κοινότητά μας.
Στο θρυλικό Ζωγράφειο Λύκειο, που γιόρτασε φέτος τα 120+1 χρόνια από την ίδρυσή του, συναντούμε τον αεικίνητο και ενθουσιώδη διευθυντή κ. Γιάννη Δεμιρτζόγλου και τους ακούραστους καθηγητές και καθηγήτριες που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για την μόρφωση των 41 μαθητών. Με εκδηλώσεις πολιτισμού και δημιουργίας πασχίζουν να κρατήσουν ζωντανή την ελληνική συνέχεια.Στο επιβλητικό και μεγαλοπρεπές Ζάππειο λειτουργεί Νηπιαγωγείο με 31 παιδιά, Δημοτικό με 69, Γυμνάσιο με 18 και Λύκειο με 15 παιδιά. Αντικρίζοντας τον ανδριάντα του ευεργέτη και ιδρυτή του Σχολείου Κωνσταντίνου Ζάππα, στην κορυφή της σκάλας, ρίγη συγκίνησης μας κατακλύζουν. Στη συζήτηση με τη διευθύντρια του Δημοτικού και του Γυμνασίου κ. Ευαγγελία Κανάρη, και τον διευθυντή του Ζαππείου Λυκείου κ. Αντώνη Ηλιάδη αποτυπώνεται ο ζήλος τους για μια ελληνική παιδεία, θέλοντας να δώσουν νόημα στη μάθηση και όραμα στη ζωή των παιδιών.
Στην περιοχή του Γαλατά, στο Καράκιοϊ, μια δυναμική ομάδα νέων ανθρώπων έχει δημιουργήσει τον εκδοτικό οίκο «ιστός» φιλοδοξώντας να αντικαταστήσει το «πνεύμα νοσταλγίας» για τους Ρωμιούς με μια ουσιαστική και σύγχρονη πολιτισμική δημιουργία. Μας καταπλήσσει η θέλησή τους να καταστήσουν προσβάσιμα στο τουρκόφωνο αναγνωστικό κοινό κλασικά έργα της νεοελληνικής γραμματείας, πρωτογενείς ιστορικές πηγές αλλά και ακαδημαϊκά πονήματα.
Αλήθεια, πόσοι γνωρίζουν ότι στο γραφικό Νιχώρι (το σημερινό Yeniköy) του Βοσπόρου ο Κ. Π. Καβάφης, ο οποίος είχε πολίτικη καταγωγή, έζησε για ένα διάστημα της νεότητας του (1882-1885) σ’ αυτό το θαυμάσιο προάστιο της Κωνσταντινούπολης και έγραψε κι ένα ποίημα γι’ αυτό;
Ξένε σὰν ’δῆς ἕνα χωριὸ ὅπου γελάει ἡ φύσις,
κ’ εἰς κάθε πλάτανο κοντὰ ποὺ κρύπτεται μιὰ κόρη
ὡραία σὰν τὸ τριαντάφυλλο – ἐκεῖ νὰ σταματήσῃς·
ἔφθασες, ξένε, στὸ Νιχώρι.
Υποκλινόμαστε στην προτομή του μεγάλου μας ποιητή, στον αυλόγυρο του Ναού της Παναγίας της Κουμαριώτισσας, και θαυμάζουμε την υποδειγματική τάξη που επικρατεί στα γραφεία της κοινότητας. Ο Πρόεδρος κ. Λάκης Βίγκας με περηφάνια μάς εξηγεί πώς άρχισε η καταγραφή των κοινοτικών τεκμηρίων που αποτυπώνουν ανάγλυφα τη ζωή και τη δράση των κατοίκων της κοινότητας.Κοινή διαπίστωση ότι η τουρκική Πολιτεία ενώ έκανε κάποια βήματα για αποκατάσταση των χρόνιων ζητημάτων που εκκρεμούν εις βάρος της ομογένειάς μας, το ενδιαφέρον ξαφνικά σταμάτησε.Ως επίλογο, μεταφέρουμε τον καημό μα και την ελπίδα της Μαρίκας της Ταταυλιανής, της ηρωίδας του μυθιστορήματος με τον τίτλο ’55 του Θωμά Κοροβίνη:
«Είναι δυνατόν ποτέ να σταματήσει η κατρακύλα μας, να ξανασταθεί η ομογένεια στα πόδια της και να διαγράψει πάλι μια τροχιά ανόδου; … Απίστευτο! …Μα ποιος ζει χωρίς ελπίδα; …Δεν πεθαίνει το ρωμαίικο!».
Εμείς, η τετραμελής αντιπροσωπεία του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών, δείχνοντας έμπρακτα το ενδιαφέρον μας για τα ζητήματα που απασχολούν την Ομογένειά μας, επισκεφθήκαμε την Πόλη μεταφέροντας το μήνυμα ότι αγωνιζόμαστε για τον κοινό σκοπό που είναι η ανάπτυξη και η ευημερία της ομογένειας της Πόλης, εκφράζοντας τη θέληση για μια στενή και καρποφόρα συνεργασία μεταξύ μας.Η επίσκεψη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ένα κερί και μια ευχή στο Ναό του Αγίου Γεωργίου αναγαλλιάζει την ψυχή, αναθερμαίνει την πίστη. Η συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο αποτελεί πάντοτε μια μέθεξη στην πνευματικότητα του Σεπτού Θρόνου της Ορθοδοξίας. Τα θέματα που ταλανίζουν το Πατριαρχείο είναι ανοικτά. Η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να αρνείται την αναγνώριση της νομικής υπόστασης του Οικουμενικού Πατριαρχείου και να αμφισβητεί την οικουμενική διάσταση Του. Η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης παραμένει σιωπηλή εδώ και 43 χρόνια.
Συναντούμε και συνομιλούμε με τον πρόεδρο του ΔΣ του Συνδέσμου Υποστήριξης Ρωμαίικων Κοινοτικών Ιδρυμάτων κ. Αντώνη Παριζιάνο και τα μέλη του, στην έδρα τους, σε ένα οίκημα στον αυλόγυρο της Αγίας Τριάδας, στο Σταυροδρόμι. Ενημερωνόμαστε για τις θετικές εξελίξεις αλλά και για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κοινότητα.Ανηφορίζοντας τα απότομα και γλιστερά καλντερίμια του Φαναρίου, αντικρίζουμε το επιβλητικό κτήριο της Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής. 53 μαθητές, στο Γυμνάσιο 20 παιδιά και στο Λύκειο 33. Η δυναμική και πάντα αισιόδοξη διευθύντρια της Σχολής κ. Βικτωρία Λαιμοπούλου χαίρεται που πλέον οι απόφοιτοι δεν φεύγουν και εισάγονται σε ανώτερες και ανώτατες σχολές της Πόλης, και εύχεται τα νέα παιδιά να μπορέσουν να μείνουν στον τόπο τους ώστε να πληθαίνει και πάλι η κοινότητά μας.
Στο θρυλικό Ζωγράφειο Λύκειο, που γιόρτασε φέτος τα 120+1 χρόνια από την ίδρυσή του, συναντούμε τον αεικίνητο και ενθουσιώδη διευθυντή κ. Γιάννη Δεμιρτζόγλου και τους ακούραστους καθηγητές και καθηγήτριες που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για την μόρφωση των 41 μαθητών. Με εκδηλώσεις πολιτισμού και δημιουργίας πασχίζουν να κρατήσουν ζωντανή την ελληνική συνέχεια.Στο επιβλητικό και μεγαλοπρεπές Ζάππειο λειτουργεί Νηπιαγωγείο με 31 παιδιά, Δημοτικό με 69, Γυμνάσιο με 18 και Λύκειο με 15 παιδιά. Αντικρίζοντας τον ανδριάντα του ευεργέτη και ιδρυτή του Σχολείου Κωνσταντίνου Ζάππα, στην κορυφή της σκάλας, ρίγη συγκίνησης μας κατακλύζουν. Στη συζήτηση με τη διευθύντρια του Δημοτικού και του Γυμνασίου κ. Ευαγγελία Κανάρη, και τον διευθυντή του Ζαππείου Λυκείου κ. Αντώνη Ηλιάδη αποτυπώνεται ο ζήλος τους για μια ελληνική παιδεία, θέλοντας να δώσουν νόημα στη μάθηση και όραμα στη ζωή των παιδιών.
Στην περιοχή του Γαλατά, στο Καράκιοϊ, μια δυναμική ομάδα νέων ανθρώπων έχει δημιουργήσει τον εκδοτικό οίκο «ιστός» φιλοδοξώντας να αντικαταστήσει το «πνεύμα νοσταλγίας» για τους Ρωμιούς με μια ουσιαστική και σύγχρονη πολιτισμική δημιουργία. Μας καταπλήσσει η θέλησή τους να καταστήσουν προσβάσιμα στο τουρκόφωνο αναγνωστικό κοινό κλασικά έργα της νεοελληνικής γραμματείας, πρωτογενείς ιστορικές πηγές αλλά και ακαδημαϊκά πονήματα.
Αλήθεια, πόσοι γνωρίζουν ότι στο γραφικό Νιχώρι (το σημερινό Yeniköy) του Βοσπόρου ο Κ. Π. Καβάφης, ο οποίος είχε πολίτικη καταγωγή, έζησε για ένα διάστημα της νεότητας του (1882-1885) σ’ αυτό το θαυμάσιο προάστιο της Κωνσταντινούπολης και έγραψε κι ένα ποίημα γι’ αυτό;
Ξένε σὰν ’δῆς ἕνα χωριὸ ὅπου γελάει ἡ φύσις,
κ’ εἰς κάθε πλάτανο κοντὰ ποὺ κρύπτεται μιὰ κόρη
ὡραία σὰν τὸ τριαντάφυλλο – ἐκεῖ νὰ σταματήσῃς·
ἔφθασες, ξένε, στὸ Νιχώρι.
Υποκλινόμαστε στην προτομή του μεγάλου μας ποιητή, στον αυλόγυρο του Ναού της Παναγίας της Κουμαριώτισσας, και θαυμάζουμε την υποδειγματική τάξη που επικρατεί στα γραφεία της κοινότητας. Ο Πρόεδρος κ. Λάκης Βίγκας με περηφάνια μάς εξηγεί πώς άρχισε η καταγραφή των κοινοτικών τεκμηρίων που αποτυπώνουν ανάγλυφα τη ζωή και τη δράση των κατοίκων της κοινότητας.Κοινή διαπίστωση ότι η τουρκική Πολιτεία ενώ έκανε κάποια βήματα για αποκατάσταση των χρόνιων ζητημάτων που εκκρεμούν εις βάρος της ομογένειάς μας, το ενδιαφέρον ξαφνικά σταμάτησε.Ως επίλογο, μεταφέρουμε τον καημό μα και την ελπίδα της Μαρίκας της Ταταυλιανής, της ηρωίδας του μυθιστορήματος με τον τίτλο ’55 του Θωμά Κοροβίνη:
«Είναι δυνατόν ποτέ να σταματήσει η κατρακύλα μας, να ξανασταθεί η ομογένεια στα πόδια της και να διαγράψει πάλι μια τροχιά ανόδου; … Απίστευτο! …Μα ποιος ζει χωρίς ελπίδα; …Δεν πεθαίνει το ρωμαίικο!».