Σπύρος ΛίτσαςΣταδιακά ο ελληνικός πολιτικός κόσμος και η πλειοψηφία των
εγχώριων αναλυτών κατανοούν ότι άλλο ο ευρωσκεπτικισμός ως πολιτικό
ρεύμα και άλλο τα ευρωφοβικά κόμματα που σήμερα οικοδομούν το φάσμα του
ευρωπαϊκού λαϊκισμού και της ακροδεξιάς. Και δεν θα ήταν τόσο σημαντικό
να καταλήξουμε σε συγκεκριμένα συμπεράσματα γύρω από την προέλευση των
ευρωφοβικών κομμάτων, αν αυτά δεν είχαν εγκαταλείψει εδώ και καιρό τα
μονοσήμαντα ποσοστά, πρωταγωνιστώντας στις εσωτερικές πολιτικές
εξελίξεις των κρατών τους.Η Λίγκα του Βορρά στην Ιταλία υπό την ηγεσία του 41χρονου Ματέο
Σαλβίνι εγκαταλείπει τον γραφικό αποσχιστικό λόγο του Μπόσι και πλέον
αρχίζει και θυμίζει ολοένα και περισσότερο τον ακροδεξιό ειδεχθή
«δηθενοκαθωσπρεπισμό» της Λεπέν. Η Λίγκα πλέον έχει ισχυρά σημεία
πολιτικής αναφοράς και σε άλλα γεωγραφικά τμήματα της Ιταλίας πέραν της
λομβαρδικής ζώνης, μιλώντας κυρίως εναντίον των μεταναστών και του
κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Οπως προβλέπεται, η Λίγκα του Βορρά
ετοιμάζεται στις επόμενες εθνικές εκλογές μέσα στο 2015, εξαιτίας της
επικείμενης παραίτησης του Προέδρου της Δημοκρατίας Τζιόρτζιο Ναπολιτάνο
να κυριαρχήσει πλήρως στο δεξιό φάσμα, απειλώντας ακόμη και να μειώσει
σημαντικά τα ποσοστά της κεντροδεξιάς.
Στη Βρετανία το κόμμα του Νάιτζελ Φάραζ UK Independence Party δείχνει ότι κυριαρχεί στις πολιτικές εξελίξεις. Το UKIP δεν είναι ένα ακροδεξιό κόμμα αλλά ο πλέον χαρακτηριστικός και ισχυρός εκπρόσωπος του ευρωπαϊκού νεο-λαϊκισμού. Ηδη έχει δείξει τη δυναμική του σε περιοχές παραδοσιακά κάστρα των Συντηρητικών, ενώ στις ευρωεκλογές του καλοκαιριού δημιούργησε ρίγη ανησυχίας στις Βρυξέλλες αλλά και στο Νο. 10 της οδού Ντάουνινγκ εξαιτίας των ποσοστών που έλαβε.Στη Γαλλία, τέλος, η Λεπέν ετοιμάζεται να αλώσει τα Ηλύσια Πεδία, κρύβοντας επιμελώς κάτω από το χαλάκι τα ομοφοβικά, ρατσιστικά, αντισημιτικά δομικά χαρακτηριστικά του εθνικιστικού κόμματος που κληρονόμησε.
Ο τρόπος που εξελίσσεται η σχέση μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, μια ασύμμετρη αλληλεξάρτηση αδιέξοδης προοπτικής, αποτελεί την καλύτερη μορφή διαφήμισης για τη Λεπέν και τους επιτελείς της ως προς τη διάχυση του ευρωφοβικού λόγου τους σε ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα της γαλλικής κοινωνίας. Πέρα από κάθε αμφιβολία, θα αποτελεί ένα πολιτικό δράμα αν η μήτρα της Γαλλικής Επανάστασης -της ιστορικής κίνησης των μεσοαστών εναντίον της ελιτίστικης δεσποτείας- πέσει στην παγωμένη αγκαλιά των ακροδεξιών επιγόνων του Λεπέν, έστω κι αν αυτοί πλέον συμπεριφέρονται στη δημόσια σφαίρα με περισσή αστική ευγένεια.
Η άνοδος των ευρωφοβικών κομμάτων λαμβάνει χώρα εξαιτίας της αποδυνάμωσης των ευρωσκεπτικιστών, της δυσκολίας εδραίωσης ευρωρεαλιστικών κομμάτων και τον εγκλωβισμό των περισσότερων κεντροδεξιών κομμάτων σε έναν ιδιότυπο μονοδιάστατο ευρωπαϊσμό που δεν έχει την παραμικρή σχέση με τον αντίστοιχο πλουραλιστικό των ιδρυτών της Ενωσης. Οι ευρωφοβικές αναφορές επηρεάζουν και τον τρόπο που οι ευρωπαϊκές κοινωνίες αντιδρούν μέσω του αντιδραστικού ριζοσπαστισμού απέναντι σε κομβικά ζητήματα για το μέλλον της γηραιάς ηπείρου, όπως η μετανάστευση, το εργασιακό μοντέλο, η εκπαίδευση και η υγεία.
Αν ο διάλογος για την Ευρώπη του μέλλοντος εξελιχθεί σε παράλληλους μονολόγους μεταξύ των ευρωφεντεραλιστών και των ευρωφοβικών, τότε ο ευρωπαϊκός πολιτικός ορθολογισμός θα δεχτεί ένα ισχυρό πλήγμα από τη θεωρία των «δύο αδιεξόδων».
Σπύρος Ν. Λίτσας