Το Ιράν είναι ο δεύτερος πιο σημαντικός προμηθευτής αερίου στην Τουρκία, έχοντας παραδώσει 10 δισ. κυβικά μέτρα το 2013 (περίπου το 18% της συνολικής κατανάλωσης). Στη διάρκεια της περιόδου των κυρώσεων από τη Δύση, το Ιράν λάμβανε στήριξη από την Τουρκία, της οποίας η κρατική Halkbank διεξήγε πληρωμές για πετρελαϊκές εξαγωγές σε μέρη όπως η Ινδία. (Παρεπιμπτόντως, το ίδιο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα βρίσκεται στο επίκεντρο του σκανδάλου διαφθοράς που έχει προκαλέσει πολλές άγρυπνες νύχτες στον Erdogan από τις 17 Δεκεμβρίου. Και επίσης, ο ιρανικός χρυσός δεσπόζει στην όλη ιστορία). Η Κωνσταντινούπολη φιλοξένησε αρκετούς γύρους συνομιλιών για τα πυρηνικά μεταξύ του Ιράν και των Ρ5+1 (ή των Ε3+3, όπως θα προτιμούσαν οι Βρυξέλλες να λέγεται). Και πάλι, υπερασπίστηκε ακόμη, μαζί με τη Βραζιλία, μια συμφωνία για ανταλλαγή καυσίμων που κατέληξε σε μια σύντομη περίοδο αναταραχής στις σχέσεις με τις ΗΠΑ.
Η επίσκεψη του Erdogan, η οποία περιελάμβανε συνομιλίες με τον Ανώτατο Ηγέτη Ali Khamenei, τον Rouhani και άλλους κορυφαίους αξιωματούχους, είναι ένα σημάδι ότι, σε αντίθεση με κάποιους από τους φίλους της στον Κόλπο, η Άγκυρα βλέπει τη δυτική επαναπροσέγγιση με το Ιράν ως μια ευκαιρία περισσότερο παρά μια ανησυχητική στροφή. Η δημιουργία ενός συμβουλίου υψηλού επιπέδου διακυβερνητικής συνεργασίας, είναι ένα ξεκάθαρο σημάδι προς αυτή την κατεύθυνση. Ο πρωθυπουργός επιδιώκει να διασκεδάσει την εικόνα, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, ότι το άνοιγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ στο Ιράν, στον απόηχο της ενδιάμεσης συμφωνίας που επιτεύχθηκε το Νοέμβριο, είναι ένα πλήγμα για την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Ο χρόνος θα δείξει πως θα εξελιχθούν τα πράγματα.
Είμαι σίγουρος ότι θα δοθεί πολλή προσοχή στην ασφάλεια και στην υψηλή διπλωματία. Αλλά δεν είναι μόνο η Συρία ή το Ιράκ, που οι Άγκυρα και Τεχεράνη έχουν ενδιαφέρον. Η Τουρκία και το Ιράν μπορεί επίσης να συμφωνούν ότι διαφωνούν και να επικεντρωθούν σε διασυνοριακές επιχειρήσεις (όπως στην περίπτωση μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας). Ένα πράγμα που πρέπει να παρακολουθήσει κανείς είναι η τιμή του ιρανικού αερίου. Αυτή τη στιγμή η Τουρκία πληρώνει 570 δολάρια για κάθε 1.000 κυβικά μέτρα, σε σχέση με τα 406 δολάρια (έναντι των 500 στο παρελθόν) για το ρωσικό αέριο και 380 για το αζέρικο αέριο. Από το 1996 που τα δύο μέρη υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας, έχουν υπάρξει πολλαπλές διαταραχές στις παραδόσεις, εμπορικές διαφωνίες και υποθέσεις διαιτησίας (υπάρχει μία εκκρεμή καταδίκη από το 2012).
Η αύξηση των πετρελαϊκών εισαγωγών είναι επίσης στην ατζέντα αν και οι προοπτικές κάθε άλλο παρά ξεκάθαρες είναι. Ακόμη και εάν αυτό δεν οδηγεί σε πολλά, η επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού θα δώσει το έναυσμα για μια διαδικασία. Ο Rouhani αναμένεται στην Άγκυρα το Φεβρουάριο, όπως και ο υπουργός Εξωτερικών, Mohammad Javad Zarif ο οποίος θα λάβει μέρος σε μια τριμερή μεταξύ Ιράν-Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν. Από ό,τι φαίνεται, οι Αμερικανοί έχουν κάποιες αντιρρήσεις για την απόφαση της Τουρκίας να σπεύσει στο Ιράν πριν να «σφραγιστεί» μια τελική συμφωνία.
Ο David Cohen, ο Αμερικανός υπουργός για την τρομοκρατία και τις μυστικές οικονομικές υπηρεσίες, ήρθε στην Άγκυρα τη Δευτέρα για να επιστήσει την προσοχή. «Το Ιράν δεν έχει ανοίξει για business (…) Οι επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να αναπτυχθούν στο Ιράν, στα αλήθεια θα πρέπει να κρατηθούν μακριά. Αυτή η ημέρα, που το Ιράν θα είναι ανοιχτό για business, μπορεί να έρθει, αλλά αυτή η ημέρα δεν είναι σήμερα». Αλλά τόσο οι ΗΠΑ και η ΕΕ θα πρέπει να είναι ευχαριστημένοι. Η βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία μόνο καλό μπορεί να είναι για τον Rouhani στην προσπάθειά του να επιτύχει μια συμφωνία με τη Δύση. Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://ecfr.eu/blog/entry/turkey_a_fresh_opening_to_iran
Πηγή:www.capital.gr
