Ετσι αναδεικνύεται η εύθραυστη απογείωση πολλών αναδυόμενων αγορών που βασίσθηκε στο φθηνό χρήμα που αντλούσαν οι επενδυτές λόγω της μέχρι τώρα ποσοτικής χαλάρωσης στις ΗΠΑ, αλλά και η αυτοπεποίθηση της Ουάσιγκτον ότι η Ενεργειακή Επανάσταση όχι μόνον την βγάζει από την κρίση, αλλά την επαναφέρει στην παντοδυναμία.
Οι ΗΠΑ απεξαρτώνται από πηγές ενέργειας στο εξωτερικό, με δυναμική να αναδειχθούν σε εξαγωγέα φυσικού αερίου και πετρελαίου σε ορίζοντα δεκαετίας. Η ανακάλυψη και εκμετάλλευση σχιστολιθικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου στις ΗΠΑ και στον Καναδά είναι ο καταλύτης της μεγάλης αυτής ανατροπής.Πρώτη επίπτωση είναι η απαλλαγή του ισοζυγίου εμπορικών συναλλαγών των ΗΠΑ από ένα από τα μεγαλύτερα βάρη κυρίως μετά τον τετραπλασιαμό της τιμής του πετρελαίου στην περίοδο 2000-2008. Το 2013 η χώρα αναμένεται να καταγράψει τη μικρότερη ποσότητα εισαγόμενου πετρελαίου από το 1994!
Ετσι οι ΗΠΑ κατοχυρώνουν συγκριτικό πλεονέκτημα ανταγωνιστικότητας απέναντι στις αναδυόμενες αγορές και στην Ε.Ε. ?Ευρωζώνη, καθώς μειώνουν εντυπωσιακά το κόστος παραγωγής βιομηχανικών προϊόντων και δημιουργούν δυναμική επαναπατρισμού της βιομηχανικής παραγωγής που μεταφέρθηκε σε χώρες χαμηλού εργατικού κόστους.Την ίδια στιγμή, η Κίνα αντιμετωπίζει ως τη σοβαρότερη απειλή στους ρυθμούς ανάπτυξής της την αύξηση των τιμών της εισαγόμενης ενέργειας. Το ίδιο ισχύει για τη βιομηχανική παραγωγή της Ευρώπης και κυρίως της Γερμανίας.
Η πιο όμως καταλυτική και ήδη αισθητή γεωπολιτική επίπτωση είναι η απεξάρτηση της Ουάσιγκτον από την Αραβική Χερσόνησο, τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα. Σε μια στιγμή μειωμένης αν όχι μηδενικής παρεμβατικής βούλησης και δυνατότητας στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, οι ΗΠΑ αποκτούν μια πρωτοφανή δυνατότητα διπλωματικών ελιγμών. Η εξέλιξη δεν δυσαρεστεί μόνον το Ριάντ, αλλά δημιουργεί ανησυχία και δυσαρέσκεια και στο Ισραήλ, όπως προκύπτει και από προχθεσινό δημοσίευμα της Jerusalem Post, που αποδίδει στον υπουργό Αμυνας της χώρας Μοσέ Γιαλόν την άποψη ότι οι ΗΠΑ αποκόπτονται από τη Μέση Ανατολή.
Για τους ίδιους λόγους καταγράφεται και ανησυχία στο Πεκίνο, που βλέπει τις ΗΠΑ με ενισχυμένο βάρος να απομακρύνονται από την ευρύτερη Μέση Ανατολή και να επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού.Ενεργειακοί αναλυτές στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη συγκρίνουν την εν εξελίξει Ενεργειακή Επανάσταση στις ΗΠΑ με την ανακάλυψη πετρελαίου στην Πενσυλβάνια το 1850 και στη Μέση Ανατολή μεταξύ 1920 και 1950.
Τα παραπάνω είναι άκρως ενδιαφέροντα για τις σχέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας. Η Ουάσιγκτον αντί να τρέχει να ματαιώσει αγωγούς ενέργειας ρωσικών συμφερόντων θα προβάλει για την Ευρώπη της Γερμανίας περιλαμβανομένης ως εναλλακτική πηγή πιο φθηνής και χωρίς πολιτικές δουλείες εξάρτησης ενέργειας. Ετσι η προσέγγιση ΗΠΑ - Ρωσίας που βλέπουμε σήμερα στη Συρία και στο Ιράν θα μπορούσε πλέον να επεκταθεί και αλλού.Για την Αθήνα υπάρχει μια ευκαιρία και ένας κίνδυνος: Η ευκαιρία είναι η παράλληλη εμβάθυνση των σχέσεων με τη Ρωσία, με τη στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ και ο κίνδυνος είναι η υποτίμηση του συγκριτικού πλεονεκτήματος των ενεργειακών Κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, που προσδοκούν να αξιοποιήσουν Ελλάδα και Κύπρος.
Συγκριτικό πλεονέκτημα Οι ΗΠΑ κατοχυρώνουν συγκριτικό πλεονέκτημα ανταγωνιστικότητας απέναντι στις αναδυόμενες αγορές και στην Ε.Ε. - Ευρωζώνη, καθώς μειώνουν εντυπωσιακά το κόστος παραγωγής βιομηχανικών προϊόντων και δημιουργούν δυναμική επαναπατρισμού της βιομηχανικής παραγωγής, που μεταφέρθηκε σε χώρες χαμηλού εργατικού κόστους.
Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
