Ο υφυπουργός Ανάπτυξης Νότης
Μηταράκης αναφέρει τις τέσσερις επιλογές που έχουν οι δανειστές για να
γίνει βιώσιμο το ελληνικό χρέος δεδομένου ότι η χώρα τηρεί τις
δεσμεύσεις της. Ως (συν)αρμόδιος για την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων
τονίζει πως δεν ζει με την ψευδαίσθηση ότι οι μεγάλες ξένες επενδύσεις
θα σώσουν την χώρα, διότι «η ανάπτυξη θα έρθει από τις μικρομεσαίες
επιχειρήσεις».
Συνέντευξη στη Μαρίνα Μάνη
Συνέντευξη στη Μαρίνα Μάνη
- Στο επίκεντρο (και) της γερμανικής προεκλογικής αντιπαράθεσης
μπήκε η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, το κούρεμά του, το τρίτο
δάνειο-τρίτο μνημόνιο... Τι απ΄όλα ισχύει;
Η Ελλάδα το 2014 θα είναι καθ’ όλα έτοιμη να επιστρέψει στις αγορές. Βέβαια, θα παραμένει ένα μεγάλο πρόβλημα που θα αφορά το συσσωρευμένο χρέος. Γι’ αυτό το πρόβλημα οι εταίροι μας έχουν 4 εναλλακτικές μπροστά τους: Πρώτο, να συνεχίζουν να μας δανείζουν, δεύτερο, να θεσμοθετήσουν έναν αμιγώς ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης (ευρωομόλογα), τρίτο, να αδυνατεί η χώρα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της και τέταρτο να καταστήσουν διαχειρίσιμο το χρέος όπως προβλέπει η απόφαση του Eurogroup. Και οι τέσσερεις επιλογές έχουν πολιτικό κόστος. Εμείς όμως κάναμε ότι έπρεπε να κάνουμε, υλοποιήσαμε αυτά για τα οποία δεσμευθήκαμε και δεν υπάρχει απολύτως κανένα περιθώριο για νέα μέτρα και θυσίες από τον Ελληνικό λαό.
- Είστε αρμόδιος για τις ξένες επενδύσεις. Το success story, έναντι του Grexit του προηγούμενου έτους, δεν θα έπρεπε να μεταφραστεί σε σημαντική έλευση κεφαλαίων;
Οι προσπάθειες μας έχουν ήδη αρχίσει να αποφέρουν καρπούς. Το 2012 οι άμεσες επενδύσεις ανήλθαν σε 2,3 δισ. ευρώ έναντι εισροής μόλις 800 εκατ. ευρώ το 2011 και τα στοιχεία από το 2013 δείχνουν ότι συνεχίζεται αυτή η αυξητική τάση. Σίγουρα δεν είναι αρκετές για να αλλάξουν το κλίμα αλλά είναι μια σαφής ένδειξη ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε. Όσον αφορά τα περί αρμοδιότητας που αναφέρατε θα ήθελα να διευκρινίσω ότι είμαι συναρμόδιος και όχι αρμόδιος για τις επενδύσεις. Υπάρχει ένας κυκεώνας συναρμοδιοτήτων που χτίστηκε εδώ και δεκαετίες και δεν είναι εύκολο να τις γκρεμίσουμε από τη μια μέρα στην άλλη. Για παράδειγμα οι ιδιωτικοποιήσεις ανήκουν στο ΥΠΟΙΚ, για τις επενδύσεις στην ενέργεια αποφασίζει το ΥΠΕΚΑ, για τις επενδύσεις σε ξενοδοχειακές μονάδες και μαρίνες το Υπουργείο Τουρισμού για τα λιμάνια το Υπουργείο Ναυτιλίας. Αυτήν την πανσπερμία αρμοδιοτήτων προσπαθήσαμε με τον νέο Επενδυτικό Νόμο (Ν 4146/13) να την αντιμετωπίσουμε δημιουργώντας την Κεντρική Αδειοδοτική αρχή για τις μεγάλες Στρατηγικές Επενδύσεις (Fast Tracl). Κάναμε ένα πρώτο ουσιαστικό βήμα, μια τομή...
- Από τους βασικούς προορισμούς, Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ρωσία, Κινα, Αμερική, τι «φέρατε»;
Υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος επιχειρήσεων από τις χώρες που αναφέρατε – και όχι μόνο – που αποφάσισαν να δραστηριοποιηθούν ή να επεκτείνουν τις επενδύσεις τους στην Ελλάδα. Μεγάλες ξένες εταιρείες όπως η Qatar Petroleum International, η Nestle, η IBM, η Third Point, η Rhone Capital, η Al Dahra, η Fairfax, η Dogus, η Paine & Partners, η NCH Capital, η Philip Morris, η BIC, η Johnson & Johnson, η P&G, η Unilever, η Henkel, η GlaxoSmithKline, η Novartis κ.α. Καθημερινά προσπαθούμε να ανοίξουμε τις πόρτες στις Ελληνικές επιχειρήσεις και να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον των ξένων. Και αυτή η προσπάθεια δεν είναι εύκολη. Θα σας πω ένα παράδειγμα: Με το Κατάρ και τα ΗΑΕ δεν έχουμε Συμφωνίες για την Προώθηση και Αμοιβαία Προστασία των Επενδύσεων. Με τα ΗΑΕ οι συνομιλίες για τη Συμφωνία Αποφυγής Διπλής Φορολογίας ξεκίνησαν το 2008 και ολοκληρώθηκαν τον περασμένο Ιούλιο. Αυτό είναι ένα απαράδεκτα μεγάλο χρονικό διάστημα για μια χώρα που διψά για επενδύσεις. Σε κάθε περίπτωση πάντως όλες αυτές οι διαδικασίες έχουν τρέξει και οι συμφωνίες θα κλείσουν μέχρι το τέλος Οκτωβρίου.
Δεν έχω ψευδαίσθηση...
- Οι θέσεις εργασίας για τους 1,5 εκατομμύριο ανέργους θα προκύψουν από επενδύσεις, κυρίως ξένες. Η λογική λέει ότι χρειάζεται «επενδυτική έκρηξη» για να συμβεί αυτό. Δίνετε βάρος στις πολλές μικρές ή στις λίγες μεγάλες επενδύσεις;
Δεν ζω με την ψευδαίσθηση ότι οι μεγάλες ξένες επενδύσεις θα σώσουν την χώρα. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να δημιουργήσουν ένα κλίμα. Η ανάπτυξη θα έρθει από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που είναι και η ραχοκοκκαλιά της Ελληνικής οικονομίας. Αυτές θα λειτουργήσουν ως καταλύτης όταν εκλείψουν σημαντικά προβλήματα όπως η εξόφληση των οφειλών και η αποκατάσταση της ρευστότητας. Εξίσου σημαντικό είναι να ενισχυθεί και η εξωστρέφεια των Ελληνικών επιχειρήσεων. Από το 2012 μέχρι και σήμερα περίπου 2.000 Ελληνικές επιχειρήσεις στράφηκαν για πρώτη φορά στις αγορές του εξωτερικού προκειμένου να καλύψουν το κενό της ζήτησης στην εγχώρια αγορά. Αυτό το παράδειγμα πρέπει να το ακολουθήσουν και άλλες.
Συμπράξεις Ιδιωτικού - Δημοσίου
- Τα ΣΔΙΤ τι θέση έχουν στα πλάνα σας; Θα περιοριστούν στην ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών;
Οι συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα είναι ένας μεγάλος καταλύτης ανάπτυξης. Πρώτον γιατί προσελκύουν σημαντικά ιδιωτικά κεφάλαια για έργα υποδομής και δεύτερον γιατί δημιουργούν μια θεσμική υπεραξία για την περιουσία του δημοσίου και τις υπηρεσίες του. Εκτός από την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών που συζητήσαμε πρόσφατα, αυτή τη στιγμή δημοπρατούνται με την διαδικασία των ΣΔΙΤ 12 έργα για τα απορρίμματα συνολικής συμβατικής αξίας € 2 δις. Αυτά τα έργα θα εξυπηρετούν περίπου το 55% του πληθυσμού της χώρας. Παράλληλα τρέχουν και άλλα προγράμματα όπως αυτό της ψηφιακής καταγραφής των πρακτικών των δικαστηρίων που θα λειτουργήσει καταλυτικά για την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής της Δικαιοσύνης.
- Ετοιμάζεστε πάλι για Κίνα. Ο λόγος;
Θα πάω στα μέσα Οκτωβρίου. Η επίσκεψη εντάσσεται στο πλαίσιο των οδηγιών του Πρωθυπουργού για το λεγόμενο follow up. Το κλίμα έχει αλλάξει θεαματικά μετά την επίσκεψη του κ. Σαμαρά στο Πεκίνο και επιβάλλεται να εκμεταλλευθούμε αυτό το momentum. Επίσης υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για την ρύθμιση που ενσωμάτωσα στον Αναπτυξιακό Νόμο για την αγορά κατοικίας και την χορήγηση αδειών παραμονής. Ήδη έχουν γίνει οι πρώτες αγοραπωλησίες και γνωρίζω ότι πολλές μεγάλες κινεζικές επιχειρήσεις διοργανώνουν roadshows στην Κίνα διαφημίζοντας στους πελάτες τους την Ελλάδα.
- Υπάρχει ένας μύθος για τους ελληνοαμερικανούς επιχειρηματίες, ότι παρέχουν επενδυτικές υποσχέσεις αλλά μένουν στα λόγια...
Δεν ξέρω ποιος και γιατί έχει καλλιεργήσει αυτόν τον μύθο. Γνωρίζω πολύ καλά ότι οι ομογενείς της Αμερικής είναι πολύ κοντά στην Ελλάδα και ενδιαφέρονται για την πατρίδα. Όμως οι επενδύσεις δεν γίνονται για συναισθηματικούς λόγους. Αυτό πρέπει να το χωνέψουμε Εγώ προσωπικά ποτέ δεν καλλιέργησα ψεύτικες προσδοκίες. Κρατάω μικρό καλάθι όταν ακούω για πολλά κεράσια.
Η Ελλάδα το 2014 θα είναι καθ’ όλα έτοιμη να επιστρέψει στις αγορές. Βέβαια, θα παραμένει ένα μεγάλο πρόβλημα που θα αφορά το συσσωρευμένο χρέος. Γι’ αυτό το πρόβλημα οι εταίροι μας έχουν 4 εναλλακτικές μπροστά τους: Πρώτο, να συνεχίζουν να μας δανείζουν, δεύτερο, να θεσμοθετήσουν έναν αμιγώς ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης (ευρωομόλογα), τρίτο, να αδυνατεί η χώρα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της και τέταρτο να καταστήσουν διαχειρίσιμο το χρέος όπως προβλέπει η απόφαση του Eurogroup. Και οι τέσσερεις επιλογές έχουν πολιτικό κόστος. Εμείς όμως κάναμε ότι έπρεπε να κάνουμε, υλοποιήσαμε αυτά για τα οποία δεσμευθήκαμε και δεν υπάρχει απολύτως κανένα περιθώριο για νέα μέτρα και θυσίες από τον Ελληνικό λαό.
- Είστε αρμόδιος για τις ξένες επενδύσεις. Το success story, έναντι του Grexit του προηγούμενου έτους, δεν θα έπρεπε να μεταφραστεί σε σημαντική έλευση κεφαλαίων;
Οι προσπάθειες μας έχουν ήδη αρχίσει να αποφέρουν καρπούς. Το 2012 οι άμεσες επενδύσεις ανήλθαν σε 2,3 δισ. ευρώ έναντι εισροής μόλις 800 εκατ. ευρώ το 2011 και τα στοιχεία από το 2013 δείχνουν ότι συνεχίζεται αυτή η αυξητική τάση. Σίγουρα δεν είναι αρκετές για να αλλάξουν το κλίμα αλλά είναι μια σαφής ένδειξη ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε. Όσον αφορά τα περί αρμοδιότητας που αναφέρατε θα ήθελα να διευκρινίσω ότι είμαι συναρμόδιος και όχι αρμόδιος για τις επενδύσεις. Υπάρχει ένας κυκεώνας συναρμοδιοτήτων που χτίστηκε εδώ και δεκαετίες και δεν είναι εύκολο να τις γκρεμίσουμε από τη μια μέρα στην άλλη. Για παράδειγμα οι ιδιωτικοποιήσεις ανήκουν στο ΥΠΟΙΚ, για τις επενδύσεις στην ενέργεια αποφασίζει το ΥΠΕΚΑ, για τις επενδύσεις σε ξενοδοχειακές μονάδες και μαρίνες το Υπουργείο Τουρισμού για τα λιμάνια το Υπουργείο Ναυτιλίας. Αυτήν την πανσπερμία αρμοδιοτήτων προσπαθήσαμε με τον νέο Επενδυτικό Νόμο (Ν 4146/13) να την αντιμετωπίσουμε δημιουργώντας την Κεντρική Αδειοδοτική αρχή για τις μεγάλες Στρατηγικές Επενδύσεις (Fast Tracl). Κάναμε ένα πρώτο ουσιαστικό βήμα, μια τομή...
- Από τους βασικούς προορισμούς, Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ρωσία, Κινα, Αμερική, τι «φέρατε»;
Υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος επιχειρήσεων από τις χώρες που αναφέρατε – και όχι μόνο – που αποφάσισαν να δραστηριοποιηθούν ή να επεκτείνουν τις επενδύσεις τους στην Ελλάδα. Μεγάλες ξένες εταιρείες όπως η Qatar Petroleum International, η Nestle, η IBM, η Third Point, η Rhone Capital, η Al Dahra, η Fairfax, η Dogus, η Paine & Partners, η NCH Capital, η Philip Morris, η BIC, η Johnson & Johnson, η P&G, η Unilever, η Henkel, η GlaxoSmithKline, η Novartis κ.α. Καθημερινά προσπαθούμε να ανοίξουμε τις πόρτες στις Ελληνικές επιχειρήσεις και να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον των ξένων. Και αυτή η προσπάθεια δεν είναι εύκολη. Θα σας πω ένα παράδειγμα: Με το Κατάρ και τα ΗΑΕ δεν έχουμε Συμφωνίες για την Προώθηση και Αμοιβαία Προστασία των Επενδύσεων. Με τα ΗΑΕ οι συνομιλίες για τη Συμφωνία Αποφυγής Διπλής Φορολογίας ξεκίνησαν το 2008 και ολοκληρώθηκαν τον περασμένο Ιούλιο. Αυτό είναι ένα απαράδεκτα μεγάλο χρονικό διάστημα για μια χώρα που διψά για επενδύσεις. Σε κάθε περίπτωση πάντως όλες αυτές οι διαδικασίες έχουν τρέξει και οι συμφωνίες θα κλείσουν μέχρι το τέλος Οκτωβρίου.
Δεν έχω ψευδαίσθηση...
- Οι θέσεις εργασίας για τους 1,5 εκατομμύριο ανέργους θα προκύψουν από επενδύσεις, κυρίως ξένες. Η λογική λέει ότι χρειάζεται «επενδυτική έκρηξη» για να συμβεί αυτό. Δίνετε βάρος στις πολλές μικρές ή στις λίγες μεγάλες επενδύσεις;
Δεν ζω με την ψευδαίσθηση ότι οι μεγάλες ξένες επενδύσεις θα σώσουν την χώρα. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να δημιουργήσουν ένα κλίμα. Η ανάπτυξη θα έρθει από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που είναι και η ραχοκοκκαλιά της Ελληνικής οικονομίας. Αυτές θα λειτουργήσουν ως καταλύτης όταν εκλείψουν σημαντικά προβλήματα όπως η εξόφληση των οφειλών και η αποκατάσταση της ρευστότητας. Εξίσου σημαντικό είναι να ενισχυθεί και η εξωστρέφεια των Ελληνικών επιχειρήσεων. Από το 2012 μέχρι και σήμερα περίπου 2.000 Ελληνικές επιχειρήσεις στράφηκαν για πρώτη φορά στις αγορές του εξωτερικού προκειμένου να καλύψουν το κενό της ζήτησης στην εγχώρια αγορά. Αυτό το παράδειγμα πρέπει να το ακολουθήσουν και άλλες.
Συμπράξεις Ιδιωτικού - Δημοσίου
- Τα ΣΔΙΤ τι θέση έχουν στα πλάνα σας; Θα περιοριστούν στην ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών;
Οι συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα είναι ένας μεγάλος καταλύτης ανάπτυξης. Πρώτον γιατί προσελκύουν σημαντικά ιδιωτικά κεφάλαια για έργα υποδομής και δεύτερον γιατί δημιουργούν μια θεσμική υπεραξία για την περιουσία του δημοσίου και τις υπηρεσίες του. Εκτός από την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών που συζητήσαμε πρόσφατα, αυτή τη στιγμή δημοπρατούνται με την διαδικασία των ΣΔΙΤ 12 έργα για τα απορρίμματα συνολικής συμβατικής αξίας € 2 δις. Αυτά τα έργα θα εξυπηρετούν περίπου το 55% του πληθυσμού της χώρας. Παράλληλα τρέχουν και άλλα προγράμματα όπως αυτό της ψηφιακής καταγραφής των πρακτικών των δικαστηρίων που θα λειτουργήσει καταλυτικά για την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής της Δικαιοσύνης.
- Ετοιμάζεστε πάλι για Κίνα. Ο λόγος;
Θα πάω στα μέσα Οκτωβρίου. Η επίσκεψη εντάσσεται στο πλαίσιο των οδηγιών του Πρωθυπουργού για το λεγόμενο follow up. Το κλίμα έχει αλλάξει θεαματικά μετά την επίσκεψη του κ. Σαμαρά στο Πεκίνο και επιβάλλεται να εκμεταλλευθούμε αυτό το momentum. Επίσης υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για την ρύθμιση που ενσωμάτωσα στον Αναπτυξιακό Νόμο για την αγορά κατοικίας και την χορήγηση αδειών παραμονής. Ήδη έχουν γίνει οι πρώτες αγοραπωλησίες και γνωρίζω ότι πολλές μεγάλες κινεζικές επιχειρήσεις διοργανώνουν roadshows στην Κίνα διαφημίζοντας στους πελάτες τους την Ελλάδα.
- Υπάρχει ένας μύθος για τους ελληνοαμερικανούς επιχειρηματίες, ότι παρέχουν επενδυτικές υποσχέσεις αλλά μένουν στα λόγια...
Δεν ξέρω ποιος και γιατί έχει καλλιεργήσει αυτόν τον μύθο. Γνωρίζω πολύ καλά ότι οι ομογενείς της Αμερικής είναι πολύ κοντά στην Ελλάδα και ενδιαφέρονται για την πατρίδα. Όμως οι επενδύσεις δεν γίνονται για συναισθηματικούς λόγους. Αυτό πρέπει να το χωνέψουμε Εγώ προσωπικά ποτέ δεν καλλιέργησα ψεύτικες προσδοκίες. Κρατάω μικρό καλάθι όταν ακούω για πολλά κεράσια.
