Με ή χωρίς τον Ασαντ;

Είναι η παραμονή ή όχι του Ασαντ στην εξουσία το εμπόδιο για τη συνεργασία ΗΠΑ - Ρωσίας στην εξάλειψη του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και στο Ιράκ; Από την Ετήσια Σύνοδο του ASEAN, στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, απηύθυνε έκκληση για συνεργασία Ουάσιγκτον - Μόσχας κατά της τρομοκρατίας, σε μια έμμεση αλλά σαφή εκτίμηση ότι τη θεωρεί νομοτελειακή και προσπαθεί να την επιταχύνει.Ποια είναι η στρατηγική προτεραιότητα της Μόσχας για την επόμενη μέρα στη Συρία; Πολύ απλά να διασφαλίσει και μάλιστα να ενισχύσει την παρουσία της στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο, που πλέον έχει την αποδοχή της Ουάσιγκτον. Αν ο στόχος επιτυγχάνεται χωρίς τον Ασαντ, η τύχη του είναι διαπραγματεύσιμη, αν όχι, η παραμονή του θα είναι προαπαιτούμενο κάθε συνολικής συμβιβαστικής φόρμουλας.
Μπορούν οι ΗΠΑ και η Γαλλία να αγνοήσουν τη συμβολή των στρατιωτικών δυνάμεων του μπααθικού καθεστώτος της Δαμασκού στον αγώνα κατά του χαλιφάτου; Η απάντηση είναι σαφώς αρνητική, με τη μετριοπαθή αντιπολίτευση που πολεμά ταυτόχρονα τους τζιχαντιστές και τον Ασαντ να αποδεικνύεται ως μια επικοινωνιακή ρητορική που δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα.

Τα παραπάνω αθροιστικά δίνουν το περίγραμμα του κοινού παρονομαστή που θα βρουν ΗΠΑ, Ρωσία και Γαλλία, οι οποίες θα επωμισθούν το κύριο βάρος της τελικής εκστρατείας κατά του χαλιφάτου: Παραμονή του Ασαντ σε μια μεταβατική φάση, όσο οι δυνάμεις του είναι ο μόνος σύμμαχος στον αγώνα κατά των τζιχαντιστών και όσο το καθεστώς του είναι η μόνη εγγύηση για τα συμφέροντα της Ρωσίας που ήλθε για να μείνει στη Μέση Ανατολή.

Αν δεχθούμε ως βασική υπόθεση εργασίας ότι στη Συρία θα επιβληθεί μια de facto διάσπαση στη συσκευασία μιας de jure ενότητας -κατά το μοντέλο Ιράκ, Βοσνίας και Λιβάνου-, τότε ο Ασαντ μπορεί ταυτόχρονα να μείνει και να φύγει:

• Να μείνει ο ίδιος ή το καθεστώς για να ελέγχει τις περιοχές όπου κατοικούν οι ομόθρησκοί του αλαουίτες, με σύμμαχο το de facto ημιανεξάρτητο κουρδικό κράτος στη Βορειοανατολική Συρία που δημιούργησε ο ίδιος, όταν στην αρχή της σύγκρουσης απέσυρε τις δυνάμεις του.
• Να φύγει, υπό την έννοια ότι δεν θα ελέγχει τις περιοχές όπου κατοικούν σουνίτες.

Το πραγματικό πρόβλημα της Δύσης και της Ρωσίας δεν είναι η τύχη του Ασαντ, αλλά η αποφυγή μακρόχρονης εμπλοκής των δυνάμεών τους στη Συρία.
kapopoulos@pegasus.gr

 ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ