Ο... στημένος πόλεμος του πετρελαίου!

Χρήστου Δημήτρης στους πολέμους ότι χρησιμοποιούνται οικονομικά όπλα. Η σχεδιασμένη βύθιση των τιμών του πετρελαίου και κατά συνέπεια και των εξαρτώμενων από αυτό τιμών του φυσικού αερίου πλήττει σε πρώτη φάση τη ρωσική οικονομία, που είδε το νόμισμά της να χάνει σημαντικό μέρος της αγοραστικής αξίας του. Το ρούβλι άντεξε στα πρώτα εμπορικά μέτρα από ΗΠΑ και Ε.Ε., αλλά όταν τα... πυρά συμπεριέλαβαν τον "μαύρο χρυσό" οι πιέσεις για τα κορυφαία προϊόντα εξαγωγής της Ρωσίας (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) ήταν τεράστιες και οι αναταράξεις έγιναν αισθητές στην παγκόσμια οικονομία. Από την έναρξη της κρίσης το ρωσικό νόμισμα έχει χάσει σχεδόν το 50% της ισοτιμίας του με το δολάριο. 

Η ΡΩΣΙΚΗ κυβέρνηση από την αρχή της κρίσης για λόγους αρχών δεν θέλησε να λάβει κανένα διοικητικό μέτρο για να προστατεύσει το ρούβλι. Δεν ήθελε δηλαδή να πέσει στην πρώτη παγίδα που είχε στηθεί για να θεωρηθεί χώρα εκτός κανόνων της ελεύθερης οικονομίας και να δώσει αφορμές νέων περιοριστικών απομονωτικών οικονομικών μέτρων. Το ρωσικό χαρτοφυλάκιο, με αρκετά ικανοποιητικό απόθεμα συναλλαγματικών διαθεσίμων σταθερά πάνω από 200 δισεκατομμύρια δολάρια, είναι επαρκές για έναν βραχύβιο οικονομικό πόλεμο. Η Μόσχα από την έναρξη της ουκρανικής κρίσης προσέθεσε στη φαρέτρα της και τον χρυσό, παράγοντας και αγοράζοντας σημαντικές ποσότητες και σήμερα στο θησαυροφυλάκιό της διαθέτει πάνω από 1.200 τόνους! Όπως δήλωσε την περασμένη Τετάρτη ο πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ, η Ρωσία διαθέτει τους απαραίτητους πόρους για να αντιμετωπίσει τη σοβαρότερη νομισματική κρίση της τελευταίας 15ετίας χωρίς να παρέμβει στις αρχές της οικονομίας της αγοράς. Η παρέμβαση αυτή στάθηκε ικανή να σταματήσει την πτώση του νομίσματος, το οποίο κέρδισε την Τετάρτη 6,5% σε σχέση με το πρωινό άνοιγμα.

ΑΛΛΑ ας αφήσουμε το νόμισμα για να δούμε το νέο στοιχείο που κατάφεραν να ρίξουν στο σχέδιο της οικονομικής αποδυνάμωσης της Ρωσίας οι Αμερικανοί. Και αυτό, όπως γνωρίζουμε, είναι το πετρέλαιο. Υπήρχε κάποιος κλασικός λόγος που οι τιμές του πετρελαίου βυθίστηκαν και από διακυμάνσεις σταθερά πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι βρίσκονται σήμερα κάτω και από το ψυχολογικό φράγμα των 60 δολαρίων; Κανείς δεν έχει βρει κάποιον τέτοιο λόγο. Αντιθέτως, όλοι ομιλούν για αμερικανικής σχεδίασης επιχείρηση, την οποία υπηρετούν οι χώρες του Περσικού κόλπου που είναι μέσω του OPEC οι κύριοι ρυθμιστές των τιμών. Άλλωστε, σε ερώτηση σχετικά με την κατακόρυφη πτώση της ισοτιμίας του ρωσικού ρουβλιού, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζων Κέρι παραδέχθηκε πως εντάσσεται σε ευρύτερο πλαίσιο άσκησης πιέσεων στη Μόσχα με στόχο να αναγκαστεί ο Ρώσος πρόεδρος να κάνει διαφορετικές επιλογές! Δεν ήταν τυχαίο το γεγονός πως ο πανίσχυρος Ali bin Ibrahim al-Naimi, υπουργός Πετρελαίου και Φυσικών Πόρων της Σαουδικής Αραβίας, και η πιο ισχυρή φωνή στο πλαίσιο του OPEC, αποφάσισε να θέσει τώρα σε εφαρμογή την ελεύθερη πτώση των τιμών, αρνούμενος να μειώσει την παραγωγή της χώρας του.

Η ΒΙΑΙΗ πτώση της τιμής του πετρελαίου δεν είναι φυσικά θέμα που αφορά μόνο τη Ρωσία ούτε το σύνολο των πετρελαιοπαραγωγών χωρών. Η παγκόσμια οικονομία, όταν κάτι είναι ρευστό και δεν έχει ισορροπήσει, αποσταθεροποιείται αφού δεν μπορεί κανείς να κάνει μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς και να λάβει αποφάσεις χωρίς σταθερές τις ενεργειακές τιμές. Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά τη δική μας χώρα, οι σχεδιασμοί για την έρευνα και την άντληση των υδρογονανθράκων θα παγώσουν αφού οι εταιρίες που έχουν αναλάβει το έργο αναβάλλουν ή και ματαιώνουν τέτοιου είδους σχεδιασμούς, όταν δεν γνωρίζουν αν, με βάση τη σταθερή τιμή του πετρελαίου, το έργο είναι βιώσιμο.

ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ γιατί οι χώρες του Περσικού και συγκεκριμένα η Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα και το Ιράκ μειώνουν τα κέρδη τους από την πτώση της τιμής, η απάντηση έχει δύο σκέλη. Το πρώτο είναι η αμερικανική διαταγή και το δεύτερο το πλεονέκτημα του εξαιρετικά χαμηλού κόστους άντλησης καθώς όλα τα κοιτάσματα στη Σαουδική Αραβία και το Ιράκ είναι επιφανειακά και τα περισσότερα χερσαία. Οι εμίρηδες θα δοκιμάσουν επίσης τις αντοχές πολλών φτωχότερων μελών του καρτέλ, όπως η Βενεζουέλα, η Νιγηρία και το Ιράν, που χρειάζονται χρήμα για τους προϋπολογισμούς τους και δεν έχουν το χαμηλό κόστος παραγωγής και τα τεράστια συναλλαγματικά αποθέματα της Σαουδικής Αραβίας, που θα αντέξει σε μακρά περίοδο φθηνού πετρελαίου. Πάντως οι μειωμένες τιμές θα πλήξουν κι άλλους παραγωγούς, όπως εκείνους που προσπαθούν να αντλήσουν στα ανοιχτά της Αρκτικής, στα αμμώδη κοιτάσματα του Καναδά και στα πολύ βαθιά νερά της Βραζιλίας. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Amrita Sen της Energy Aspects: «Θα δοθεί μάχη για το ποιος έχει τις πιο βαθιές τσέπες και θα επιβιώσει ο δυνατότερος».

ΑΝ ΕΙΧΑ τον τρόπο, το θέμα αυτό θα το έβαζα διαγώνισμα για όσους θεωρούν ότι κατέχοντας την επαναστατική θεωρία είναι έτοιμοι και ικανοί να απαντήσουν από θέσεις κυβερνητικής ευθύνης σε προβλήματα που ούτε μπορούν να φανταστούν το μέγεθός τους, την πολυπλοκότητά του και τις κινήσεις που απαιτούνται για να βγει η χώρα και οι πολίτες της αλώβητοι. Η Ελλάδα δεν είναι πλανήτης. Είναι ένα μικρούλικο, αλλά ξεχωριστό μέρος της Γης, το οποίο έχουμε ιστορική υποχρέωση να σώσουμε από την μετατροπή του σε αποικία, αρκεί να ξέρουμε πώς γίνεται αυτό.
dchristou52@gmail.com