Την παρανομή της εκατοντάχρονης
επετείου από την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου από τη Βουλγαρία
ακούστηκε έκκληση για την αναθεώρηση των αποτελεσμάτων του. «Τα εδάφη
της Σερβίας και της ΠΓΔΜ, όπου κατοικούν άνθρωποι με βουλγαρική
αυτοσυνείδηση, θα πρέπει να επιστραφούν υπό την κυριαρχία της
Βουλγαρίας» - τέτοια έκκληση πρόβαλε η κοινοβουλευτική ομάδα του
βουλγαρικού εθνικιστικού κόμματος Ataka (επίθεση).
Σύντομο βιογραφικό σημείωμα: η Βουλγαρία, που
ήταν μέλος του συνασπισμού χωρών που νικήθηκε στον Πρώτο Παγκόσμιο
Πόλεμο, υπέγραψε το 1919 τη Συνθήκη Ειρήνης Νεϊγύ (από την ονομασία του
προαστίου του Παρισιού Neuilly-sur-Seine). Πάνω στη βάση αυτής της
Συμφωνίας, στο Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων (από το 1929 -
Γιουγκοσλαβία) παραχωρόταν ένα μέρος της ΠΓΔΜ, που περιλαμβόταν νωρίτερα
στη σύνθεση της Βουλγαρίας.
Λοιπόν, αυτά τα εδάφη
ακριβώς διεκδικεί η κοινοβουλευτική ομάδα του εθνικιστικού κόμματος
Ataka. Αναλύουν την κατάσταση γύρω απ’ αυτή τη σύγκρουση εμπειρογνώμονες
από τη Βουλγαρία, τη Σερβία και την ΠΓΔΜ. Η Μαριάνα Καραγιόζοβα, νέα
επιστήμονας του Ινστιτούτου Βαλκανικών Σπουδών της Βουλγαρικής Ακαδημίας
Επιστημών σχολιάζει την ανάρμοστη και κοντόφθαλμη εκδήλωση του κόμματος
Ataka ως εξής:
- Στην πρώτη θέση βρίσκεται ο ανταγωνισμός μεταξύ μερικών εθνικιστικών κομμάτων της Βουλγαρίας, που προσπαθούν να κερδίσουν πολιτικά οφέλη στις συνθήκες της όλο και μεγαλύτερης εισροής μεταναστών και των οικονομικών δυσκολιών στη χώρα. Συν η Συνθήκη Νεϊγύ, αυτό το εθνικό μας τραύμα που ενσωματώνεται πολύ καλά στο δοσμένο σχέδιο. Ας σημειωθεί σχετικά με αυτό ότι η Βουλγαρία, που πρώτη αναγνώρισε την ΠΓΔΜ, της πρόσφερε τα τελευταία 10 χρόνια μεγάλη βοήθεια. Ο μόνος όρος, που προβάλλει η Βουλγαρία είναι η υπογραφή Συνθήκης καλής γειτονίας.
Εξάλλου,
αν φανταστούμε έστω και υποθετικά, ότι το προτεινόμενο από τους
εθνικιστές του κόμματος Ataka σενάριο μπορεί να πραγματοποιηθεί, θα
πρέπει ωστόσο να μάθουν τη γνώμη των ανθρώπων, που ζουν στα εν λόγω
εδάφη.
Ο Βλαντίμιρ Ζαχάροφ, πρόεδρος της σερβικής κοινότητας του Μποσιλεγκράντ, πόλης, που διεκδικείται από το κόμμα Ataka, και όπου πάνω από το 90% του πληθυσμού είναι Βούλγαροι, είπε:
-
Αγαπάμε τη Βουλγαρία, αλλά ταυτόχρονα αγαπάμε και τη Σερβία. Με τη
Βουλγαρία είμαστε δεσμευμένοι με τις κοινές ρίζες και τον κοινό μας
πολιτισμό. Συνεργαζόμαστε πολύ καλά σε όλες τις κατευθύνσεις χωρίς να
αντιμετωπίζουμε οποιαδήποτε εμπόδια από το Βελιγράδι. Στο Μποσιλεγκράντ
μπορείς να μετρήσεις ακόμα στα δάχτυλα ενός χεριού όποιους απασχολεί το
πρόβλημα της αναθεώρησης των συνόρων. Στο κάτω-κάτω επιδιώκουμε
περισσότερο για την κάποτε εξαφάνιση όλων των συνόρων γενικά παρά για
νέο ξαναμοίρασμα του κόσμου.
Ο Ιβάν Μπαμπανόφσκι, πολιτικός επιστήμονας από την ΠΓΔΜ, προειδοποιεί για τις συνέπειες της παρέμβασης στην διαμορφωμένη πλέον κατάσταση:- Μόνο υπό ίσους όρους και χωρίς τη αλλαγή των συνόρων μπορεί να δημιουργηθεί κοινότητα Βαλκάνιων πάνω στις αρχές της ασφάλειας. Οποιαδήποτε παραβίαση της ειρήνης, όπως και η κρίση των πολιτικών σχέσεων στα Βαλκάνια θα αποσταθεροποιήσουν όπωσδήποτε την κατάσταση την Ευρώπη.
Τα γεγονότα των τελευταίων δεκαετιών δείχνουν ότι τα σύγχρονα Βαλκάνια εξακολουθούν να είναι γεωπολιτικό εν ενεργεία ηφαίστειο. Τα ζητήματα της γεωγραφίας, ή με ακρίβεια της γεωπολιτικής γεωγραφίας παραδοσιακά είναι εκρηκτικά στα Βαλκάνια. Όλοι οι λαοί, που ζουν εκεί και όλα τα κράτη που υπάρχουν εκεί, μπορούν να βρουν ιστορικά και νομικά επιχειρήματα υπέρ της επαναχάραξης των συνόρων προς όφελός τους.
* Η άποψη της Σύνταξης μπορεί να μη συμπίπτει με την άποψη του/της αρθρογράφου.
