Της Elly JuppΠολλά έχουν γραφθεί για τα οικονομικά αίτια των εξεγέρσεων της Αραβικής
Άνοιξης, αλλά μάλλον λιγότερα έχουν γραφτεί για το οικονομικό κόστος. Σε
μια πρόσφατη έκθεση, η HSBC προσπάθησε να θέσει ένα ποσό για τις ζημιές
από τις επτά χειρότερα πληγείσες χώρες –Αίγυπτος, Τυνησία, Λιβύη,
Συρία, Ιορδανία, Λίβανο και Μπαχρέιν- και εκτίμησε περίπου 800 δισ.
δολάρια χαμένης παραγωγής.Η HSBC προβλέπει ότι η ανάπτυξη του ΑΕΠ στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια
Αφρική θα επιβραδυνθεί στο 0,4% φέτος. Το ΑΕΠ μας λέει μέρος μόνο της
ιστορίας ωστόσο. Αυτό που είναι δυσκολότερο να υπολογιστεί είναι η ζημιά
στην επενδυτική εμπιστοσύνη, η οποία καταρρακώθηκε όχι μόνο από τις
αρχικές εξεγέρσεις αλλά επίσης και από τη συνεχιζόμενη τεταμένη
κατάσταση των ζητημάτων ασφαλείας σε διάφορες χώρες σε εθνικό και
εσωτερικό επίπεδο.
Οι προβλέψεις της HSBC για τη Λιβύη είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η συνεχής αστάθεια μπορεί να επηρεάσει αντίξοα τις οικονομικές προοπτικές εντός κράτους: έχουν προβλέψει ανάπτυξη περί το 15% για το 2014 πριν από τρεις μήνες, η τράπεζα τώρα προβλέπει μόλις 0,7%. Καθώς έχει πληγεί ο νόμος και η τάξη, το ίδιο έχει υποστεί και η ικανότητα να επιβληθούν κανονισμοί και να επιλυθούν διαφωνίες στο πεδίο του επιχειρηματικού και εμπορικού δικαίου. Μακροπρόθεσμα, η διακοπή της παιδείας, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης για τους πολίτες, θα επηρεάσει την ικανότητά τους να αναπτύξουν και να συμβάλουν το ανθρώπινο κεφάλαιό τους.
Η ιστορία είναι ότι στα κράτη του Κόλπου –Μπαχρέιν, Κουβέιτ, Κατάρ, Ομάν, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα- υπήρχε σε μεγάλο βαθμό (σε όρους ΑΕΠ) πολύ διαφορετική με πετρελαϊκά έσοδα και μια φήμη για σταθερότητα, οδηγώντας τις εκτιμήσεις της HSBC για την ανάπτυξη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στο 4,6% το 2014. Αλλά πίσω από τα success stories του Κόλπου βρίσκεται το γεγονός ότι η καλή τους τύχη εξαρτάται πολύ από τα πετρελαϊκά έσοδα, τα οποία επιτρέπουν στους κυβερνώντας να αναβάλουν τις επείγουσες δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να εξευμενίσουν τους λαούς με θέσεις εργασίας στο δημόσιο και επιδοτούμενα τρόφιμα, καύσιμα και νερό.
Χρησιμοποιώντας έσοδα από το πετρέλαιο για να εξομαλυνθεί η πολιτική αναταραχή είναι ένα μοντέλο που τα κράτη του Κόλπου έχουν εξάγει με τη μορφή πακέτων βοήθειας στις πληγείσες οικονομίες. Αυτή στην οποία αφιερώθηκε περισσότερος σχολιασμός ήταν η Αίγυπτος, όπου τα αποθεματικά ξένου συναλλάγματος άρχισαν να μειώνονται σταδιακά μέχρι την απομάκρυνση του Muhammad Morsi, αλλά έχουν έκτοτε (από τον Ιούλιο) ενισχυθεί λόγω μιας βοήθειας 12 δισ. δολαρίων από τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κουβέιτ. Είναι μια στρατηγική που έχει προκαλέσει κριτική από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανοικοδόμηση και Ανάπτυξη, η οποία υποστήριξε ότι η χρηματοδότηση μη βιώσιμων καθεστώτων συμβάλει στη στασιμότητα της ανάπτυξης του βιοτικού επιπέδου και καταπνίγει την ανάπτυξη των ισχυρότερων οικονομιών.
Επιστρέφοντας ξανά στη Λιβύη: όταν το 90% των συνολικών δημοσιονομικών εσόδων και το 98% των εσόδων από τις εξαγωγές προέρχεται από πετρέλαιο και φυσικό αέριο, η στρέβλωση είναι καταστροφική και αποδεικνύει τον κίνδυνο της αναβολής της οικονομικής διαφοροποίησης.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://www.iiss.org/en/manama%20voices/blogsections/2013-e202/economic-costs-arab-spring-a09b
Οι προβλέψεις της HSBC για τη Λιβύη είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η συνεχής αστάθεια μπορεί να επηρεάσει αντίξοα τις οικονομικές προοπτικές εντός κράτους: έχουν προβλέψει ανάπτυξη περί το 15% για το 2014 πριν από τρεις μήνες, η τράπεζα τώρα προβλέπει μόλις 0,7%. Καθώς έχει πληγεί ο νόμος και η τάξη, το ίδιο έχει υποστεί και η ικανότητα να επιβληθούν κανονισμοί και να επιλυθούν διαφωνίες στο πεδίο του επιχειρηματικού και εμπορικού δικαίου. Μακροπρόθεσμα, η διακοπή της παιδείας, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης για τους πολίτες, θα επηρεάσει την ικανότητά τους να αναπτύξουν και να συμβάλουν το ανθρώπινο κεφάλαιό τους.
Η ιστορία είναι ότι στα κράτη του Κόλπου –Μπαχρέιν, Κουβέιτ, Κατάρ, Ομάν, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα- υπήρχε σε μεγάλο βαθμό (σε όρους ΑΕΠ) πολύ διαφορετική με πετρελαϊκά έσοδα και μια φήμη για σταθερότητα, οδηγώντας τις εκτιμήσεις της HSBC για την ανάπτυξη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στο 4,6% το 2014. Αλλά πίσω από τα success stories του Κόλπου βρίσκεται το γεγονός ότι η καλή τους τύχη εξαρτάται πολύ από τα πετρελαϊκά έσοδα, τα οποία επιτρέπουν στους κυβερνώντας να αναβάλουν τις επείγουσες δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να εξευμενίσουν τους λαούς με θέσεις εργασίας στο δημόσιο και επιδοτούμενα τρόφιμα, καύσιμα και νερό.
Χρησιμοποιώντας έσοδα από το πετρέλαιο για να εξομαλυνθεί η πολιτική αναταραχή είναι ένα μοντέλο που τα κράτη του Κόλπου έχουν εξάγει με τη μορφή πακέτων βοήθειας στις πληγείσες οικονομίες. Αυτή στην οποία αφιερώθηκε περισσότερος σχολιασμός ήταν η Αίγυπτος, όπου τα αποθεματικά ξένου συναλλάγματος άρχισαν να μειώνονται σταδιακά μέχρι την απομάκρυνση του Muhammad Morsi, αλλά έχουν έκτοτε (από τον Ιούλιο) ενισχυθεί λόγω μιας βοήθειας 12 δισ. δολαρίων από τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κουβέιτ. Είναι μια στρατηγική που έχει προκαλέσει κριτική από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανοικοδόμηση και Ανάπτυξη, η οποία υποστήριξε ότι η χρηματοδότηση μη βιώσιμων καθεστώτων συμβάλει στη στασιμότητα της ανάπτυξης του βιοτικού επιπέδου και καταπνίγει την ανάπτυξη των ισχυρότερων οικονομιών.
Επιστρέφοντας ξανά στη Λιβύη: όταν το 90% των συνολικών δημοσιονομικών εσόδων και το 98% των εσόδων από τις εξαγωγές προέρχεται από πετρέλαιο και φυσικό αέριο, η στρέβλωση είναι καταστροφική και αποδεικνύει τον κίνδυνο της αναβολής της οικονομικής διαφοροποίησης.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://www.iiss.org/en/manama%20voices/blogsections/2013-e202/economic-costs-arab-spring-a09b