08 Αυγούστου 2013

Έρχεται το νέο σχέδιο του ΟΗΕ; Του Νίκου Στέλγια

Η Κύπρος γνωρίζει πολύ καλά τον Εγκεμέν Μπαγίς. Ο στενός συνεργάτης του Τούρκου Πρωθυπουργού μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2011 ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του νεοϊδρυθέντος Υπουργείου Ε.Ε. Από εκείνη την περίοδο μέχρι σήμερα, οι σχέσεις Τουρκίας – Ε.Ε. οδηγήθηκαν από το κακό στο χειρότερο. Την ίδια περίοδο, στους κύκλους του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος, ο κ. Μπαγίς εξωτερίκευσε μια νέα επιθυμία του. Ο ίδιος ήταν έτοιμος να θέσει υποψηφιότητα για το αξίωμα του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης στις επικείμενες τοπικές εκλογές. Η συγκεκριμένη επιθυμία του δεν βρήκε αντίκτυπο στους κόλπους του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και έτσι ο Τούρκος πολιτικός υποχρεώθηκε να περιορίσει την ακτίνα των ενδιαφερόντων του στο Κυπριακό και σε κάποιες πτυχές των τουρκοευρωπαϊκών σχέσεων.

Τα τελευταία δυο χρόνια, ο κ. Μπαγίς ξεχωρίζει με τις ατάκες και τις δήθεν σκληρές δηλώσεις του, οι οποίες αφορούν την Κύπρο και την Ε.Ε. Οι δηλώσεις του έχουν την μορφή ενός κειμένου, το οποίο επαναλαμβάνεται με την κάθε νέα ευκαιρία. Στην περίπτωση του Κυπριακού Ζητήματος, ο κ. Μπαγίς συνηθίζει να πραγματοποιεί εκτεταμένη αναφορά στην υποτιθέμενη προδοσία της Ε.Ε. Κατά την άποψη του, το 2004, οι Ευρωπαίοι πρόδωσαν την Άγκυρα και γύρισαν την πλάτη τους στους Τουρκοκύπριους. Οι δε Ελληνοκύπριοι κατέβαλλαν μεγάλες προσπάθειες για να δυσχεράνουν την θέση των Τουρκοκύπριων στο πολιτικό και κοινωνικό πεδίο αυτού του μικρού νησιού (Φυσικά ο ίδιος ξεχνά τις ραγδαίες επιπτώσεις του περίφημου οικονομικού πακέτου, το οποίο επιβάλλει η κυβέρνηση του στους Τουρκοκύπριους και την μεγάλη κραυγή της τουρκοκυπριακής κοινότητας σε ότι αφορά το μέλλον των σχέσεων της δεύτερης μεγάλης κοινότητας της Κύπρου με την Τουρκία).

Σήμερα, το νεοϊδρυθέν Υπουργείο Ε.Ε. του κ. Μπαγίς δεν έχει καμία ουσιαστική λειτουργία. Άλλωστε αυτό το σημείο το υπογραμμίζει σύσσωμη και η τουρκική αντιπολίτευση. Οι διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. έχουν οδηγηθεί προ πολλού σε αδιέξοδο. Ωστόσο, ο Πρωθυπουργός Ερντογάν εξακολουθεί να διατηρεί στενή συνεργασία με τον κ. Μπαγίς. Στις πρόσφατες δημόσιες εμφανίσεις του Τούρκου Πρωθυπουργού, ο κ. Μπαγίς βρίσκεται στην «πρώτη γραμμή» του κυβερνώντος κόμματος. Ο ίδιος λαμβάνει μέρος σε όλες τις κρίσιμες συσκέψεις του ΑΚΡ. Γιατί λοιπόν, ο κ. Ερντογάν αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην συνεργασία και στην φιλία του κ. Μπαγίς;

Πρώτον, ο κ. Μπαγίς διατηρεί οδούς επικοινωνίας με τους τουρκικούς επιχειρηματικούς κύκλους και την μεσαία τάξη της τουρκικής κοινωνίας. Ο ίδιος εκπροσωπεί το κοσμικό, σύγχρονο και «δυτικό» πρόσωπο του κυβερνώντος κόμματος. Δεύτερον, ο κ. Μπαγίς διατηρεί διάλογο με όλες τις εκφάνσεις του τουρκικού κατεστημένου. Στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής λ.χ., το ΑΚΡ συνομιλεί με την τ/κ Δεξιά και το τουρκικό κατεστημένο δια μέσου των διασυνδέσεων του κ. Μπαγίς. Τρίτον, ο κ. Μπαγίς είναι ένας πολιτικός όλων των εποχών και όλων των περιστάσεων. Την δεκαετία 80' βρισκόταν στο πλευρό του Τουργκούτ Οζάλ. Την δεκαετία 90' προσέγγισε την Τανσού Τσιλλέρ.

Σήμερα βρίσκεται στο πλευρό του Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν. Τέλος, όσο και παράδοξο και αν ακούγεται, μετά τον Υπουργό Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, ο κ. Μπαγίς είναι το δεύτερο ηγετικό στέλεχος του ΑΚΡ, στο iphone του οποίου είναι καταγεγραμμένα οι περισσότεροι τηλεφωνικοί αριθμοί και emails των Ευρωπαίων και Αμερικανών αξιωματούχων.

Σε συνδυασμό με την πρόσφατη τοποθέτηση του ίδιου σχετικά με το Κυπριακό Ζήτημα, η προαναφερόμενη επισήμανση θα πρέπει να μας προβληματίσει για το μέλλον αυτού του τόπου. Πριν από λίγα εικοσιτετράωρα, ο κ. Μπαγίς ξαφνικά άλλαξε τόνο στις δηλώσεις του, οι οποίες αφορούν το Κυπριακό. Ο κ. Μπαγίς δήλωσε ότι πριν από λίγες ημέρες είχε την ευκαιρία να ανταλλάξει απόψεις με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη γύρω από το Κυπριακό Ζήτημα. Παράλληλα, ο Τούρκος Υπουργός Ε.Ε. αναφέρθηκε στην επικείμενη δρομολόγηση ενός νέου σχεδίου του ΟΗΕ για το Κυπριακό Ζήτημα. Προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα, ο κ. Μπαγίς αναφέρθηκε και στο περιεχόμενο αυτού του νέου σχεδίου: Κεντρική διοίκηση για θέματα ασφάλειας, εξωτερικής πολιτικής, Ε.Ε. και κεντρικής διακυβέρνησης και ενισχυμένη αυτονομία στις δυο κοινότητες σε ότι αφορά τα εσωτερικά κοινωνικοοικονομικά και πολιτικά δρώμενα. Ο κ. Μπαγίς φρόντισε να «βαπτίσει» το νέο σχέδιο: «Σχέδιο Μπαν Κι Μουν».

Κατά την ταπεινή μας άποψη, την παρούσα ιστορική στιγμή, η πρόσφατη τοποθέτηση του κ. Μπαγίς φέρει ιδιαίτερη σημασία. Στην Άγκυρα, οι κύκλοι του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών θεωρούν ότι έχει έρθει η κατάλληλη στιγμή για την επίλυση του Κυπριακού: Η ε/κ πλευρά αντιμέτωπη με μια μεγάλη οικονομική κρίση και η Ελλάδα αντιμέτωπη με την κοινωνική και οικονομική κατάρρευση. Από την άλλη, την παρούσα περίοδο, η τουρκική εξωτερική πολιτική βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλές εστίες έντασης σε διάφορα «μέτωπα». Η λύση του Κυπριακού θα μπορούσε να εξασφαλίσει ένα περιθώριο ανάσας για την τουρκική κυβέρνηση για τις τρεις σημαντικές εκλογικές αναμετρήσεις της περιόδου 2014-2015.

Έρχεται λοιπόν το νέο σχέδιο του ΟΗΕ; Ίσως. Ωστόσο, το σίγουρο είναι ένα και μοναδικό: Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με σαρωτικές εξελίξεις στο Κυπριακό και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Δυστυχώς, κάποιοι στην κυπριακή κυβέρνηση έχουν την εντύπωση ότι την παρούσα περίοδο η οικονομική κρίση θα πρέπει να αποτελέσει την μοναδική προτεραιότητα της Λευκωσίας. Ας το επαναλάβουμε: Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάνουμε πολύτιμο χρόνο στο Κυπριακό για χάρη των εσωτερικών, λεπτών πολιτικών ισορροπιών. Χρειαζόμαστε μια καλά οργανωμένη διαπραγματευτική ομάδα, η οποία θα αποτελείται από έμπειρους πολιτικούς, τεχνοκράτες, επιστήμονες και διπλωμάτες. «Anlayana», λένε οι Τούρκοι... «Όποιος το καταλάβει», θα λέγαμε στα ελληνικά... http://kathimerini.com.cy/