Οι εκτιμήσεις ενός βετεράνου της στρατιωτικής
υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ, του Εφραίμ Λαπίντ, για τα κυπριακά
κοιτάσματα, τον Ερντογάν και τη συριακή κρίσηΑπό τον Κώστα Ράπτη
Δημόσιες τοποθετήσεις από ανθρώπους, έστω και βετεράνους, των μυστικών υπηρεσιών δεν έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθούμε συχνά. Πόσω μάλλον από τη γνωστή για τις επιδόσεις της στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών του Ισραήλ, και μάλιστα σε μια συγκυρία συνολικής κρίσης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Εφραίμ Λαπίντ, άλλοτε αραβολόγος των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και μετέπειτα διευθυντής του ραδιοφωνικού τους σταθμού, βρέθηκε στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα, με την ευκαιρία της συμμετοχής του σε ημερίδα, και μοιράστηκε με το «Κ» τις εκτιμήσεις του «κόσμου των υπηρεσιών» για τις μεγάλες εξελίξεις της περιοχής.
Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις ασφαλείας που αντιμετωπίζει η Ανατολική Μεσόγειος;
Η μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση για την Ανατολική Μεσόγειο είναι αυτή που προέκυψε εδώ και τρία χρόνια με τη λεγόμενη Αραβική Άνοιξη, που έφερε τους λαούς (και όχι πια τα καθεστώτα) σε πιο ενεργή θέση ως παράγοντες ανατροπής. Από την άλλη, βλέπουμε την αδυναμία των μεγάλων δυνάμεων. Στο παρελθόν, ο κύριος πρωταγωνιστής παγκοσμίως ήταν οι ΗΠΑ: οι πολιτικές που υιοθετούσαν υλοποιούνταν, έστω και με δυσκολίες. Όχι πια.
Σας ανησυχεί η ένταση στα Υψώματα του Γκολάν;
Είμαστε βέβαιοι ότι η Συρία ξέρει πως, αν ανοίξει αυτό το μέτωπο, θα καταστραφεί, διότι και εμείς θα έχουμε την ελευθερία να πλήξουμε τη Δαμασκό, που απέχει μόλις 60 χιλιόμετρα από το Ισραήλ. Από τη στρατιωτική άποψη, λοιπόν, δεν φοβόμαστε, αλλά δεν μας αρέσει η προοπτική ενός νέου μετώπου, γιατί θα επηρεάσει αρνητικά την καθημερινότητα των πολιτών, τον τουρισμό κ.ο.κ.
Το Ισραήλ έχει ήδη εμπλακεί, πλήττοντας τρεις φορές στόχους στη συριακή επικράτεια.
Τις αντιμετωπίζουμε ως μυστικές επιχειρήσεις. Είναι ένα μήνυμα προς τον Άσαντ να μην κλιμακώσει. Ήδη το 2007 δώσαμε το μήνυμα ότι δεν θα δεχτούμε την ανάπτυξη πυρηνικών δυνατοτήτων. Μετά ότι δεν θα δεχτούμε την παροχή οπλισμού στη Χεζμπολάχ και κυρίως το χημικό οπλοστάσιο. Μέχρι στιγμής δεν είμαστε σίγουροι ότι έχει γίνει χρήση χημικών: στο Ισραήλ θεωρούμε ότι ακόμα και ο Άσαντ αντιλαμβάνεται ότι ο χημικός πόλεμος αναβαθμίζει τη σύγκρουση.
Πώς έχει η κατάσταση με τη σιιτική λιβανική οργάνωση Χεζμπολάχ;
Το καλοκαίρι του 2006 θα λέγατε ότι η Χεζμπολάχ κέρδισε στη σύγκρουση με το Ισραήλ. Τώρα, όμως, συμμετέχει στο λιβανικό Κοινοβούλιο και στην κυβέρνηση και έχουμε διαμηνύσει ότι σε μια επόμενη σύγκρουση θα πλήξουμε όλον τον Λίβανο και όχι μόνο στόχους της Χεζμπολάχ. Αισθανόμαστε ότι το καταλαβαίνουν. Φανταστείτε ότι το 2006 ένα εκατομμύριο Ισραηλινοί έπρεπε να ζουν επί 34 μέρες στα καταφύγια. Δεν πρόκειται να βρεθούμε ξανά σε αυτήν την κατάσταση.
Ποιο θα ήταν το προτιμότερο για το Ισραήλ σενάριο; Νίκη του Άσαντ, των ανταρτών, παράταση της σύγκρουσης, διχοτόμηση της Συρίας;
Δεν έχω απάντηση - όχι γιατί πρόκειται για μυστικό. Κανείς στο Ισραήλ δεν έχει καταλήξει. Αν ρωτούσατε έναν μήνα πριν από την ανατροπή του Μουμπάρακ, καμία υπηρεσία στον κόσμο δεν θα προέβλεπε την πτώση, και μάλιστα την καταδίκη του.
Αντίθετα, στη Συρία θεωρούσαν όλοι ότι η ανατροπή του Άσαντ ήταν υπόθεση μηνών, ενώ αποδείχτηκε αποτελεσματικός. Αισθανόμαστε, πάντως, καλύτερα όταν έχουμε να κάνουμε με ηγέτες, έστω και βάναυσους, παρά με οργανώσεις. Για εμάς, ίσως ο Άσαντ θα ήταν περισσότερο ικανός να υπογράψει ειρήνη με το Ισραήλ.
