19 Ιανουαρίου 2015

Το STRATFROR στον ΕΤτΚ: Έξαρση του ευρωσκεπτικισμού σε όλη την ΕΕ

Το STRATFROR στον ΕΤτΚ: Έξαρση του ευρωσκεπτικισμού σε όλη την ΕΕ
Εξι χρόνια από την έναρξη της ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης, τα εθνικιστικά κόμματα, τα κόμματα διαμαρτυρίας και τα αντιευρωπαϊκά κόμματα έχουν φτάσει στο σημείο στο οποίο πραγματικά θα ήταν σε θέση να μπουν σε κυβερνήσεις.

Εξαιτίας αυτού, το 2015 θα είναι ένα έτος όπου τα παραδοσιακά κόμματα προκειμένου να παραμείνουν στην εξουσία θα κάνουν συμμαχίες τέτοιες που στην αρχή της κρίσης θα θεωρούνταν αδιανόητες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι συμμαχίες θα επιτρέψουν στα μεγάλα κόμματα να επιβιώσουν περισσότερο, σε άλλες όχι.


Αρκετά μέλη της Ε.Ε. -συμπεριλαμβανομένων του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Φινλανδίας, της Πολωνίας, της Ελλάδας, της Δανίας και της Εσθονίας- θα κάνουν εθνικές εκλογές το 2015. Στις περισσότερες από αυτές τις χώρες, τα κόμματα που αντιτίθενται σε διάφορες πτυχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα έχουν καλές επιδόσεις.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο οι εκλογές θα οδηγήσουν σε ένα κατακερματισμένο Κοινοβούλιο και σε δύσκολες συνομιλίες για τη δημιουργία συνασπισμού. Το εκλογικό σύστημα (στο οποίο ο υποψήφιος με τις περισσότερες ψήφους, όχι απαραίτητα την πλειοψηφία, εκλέγεται) δεν θα επιτρέψει στο Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου να κερδίσει ένα σημαντικό αριθμό εδρών στο Κοινοβούλιο. Είναι πιθανό τα παραδοσιακά κόμματα να διατηρήσουν την εξουσία, αλλά μόνο μετά από μακρές διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης, ενώ δεν μπορεί να αποκλειστεί μια δεύτερη εκλογική αναμέτρηση. Το εκλογικό σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου θα τεθεί υπό σκληρή κριτική, αλλά η μεταρρυθμιστική διαδικασία δεν προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι μετά το 2015.

Ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές, το Λονδίνο θα αγωνιστεί επίσης προκειμένου να πάρει πίσω τα προνόμια από τις Βρυξέλλες, ενισχύοντας το ρόλο των εθνικών Κοινοβουλίων. Η Ευρωπαϊκή Ενωση θα συμφωνήσει να συζητηθούν ορισμένα από τα μέτρα που προτείνονται από το Ηνωμένο Βασίλειο, ωστόσο το Stratfor δεν αναμένει οι Βρυξέλλες να αποδεχτούν τις προτάσεις που αφορούν στην αλλαγή της Συνθήκης. Επιπλέον, το Ηνωμένο Βασίλειο θα προτείνει πρόσθετους γραφειοκρατικούς ελέγχους για τους μετανάστες από άλλες χώρες της Ε.Ε.

Η κατάσταση θα είναι πιο δραματική στην Ισπανία, όπου οι δυνατές επιδόσεις από το κόμμα διαμαρτυρίας των Podemos θα θέσουν τέλος στο παραδοσιακό δικομματικό σύστημα της χώρας. Η στενότερη συνεργασία μεταξύ της παραδοσιακής Κεντροδεξιάς και της Κεντροαριστεράς φαινόταν αδύνατη το 2014, ωστόσο είναι πιθανή μετά τις γενικές εκλογές στα τέλη του 2015. Δεν μπορεί να αποκλειστεί ένας «μεγάλος συνασπισμός» στην Ισπανία.Στην Ελλάδα, οι εθνικές εκλογές δεν θα τερματίσουν την πολιτική αστάθεια της χώρας - το αντίθετο μάλιστα.

Οι εκλογές είναι πιθανό να οδηγήσουν σε ένα κατακερματισμένο Κοινοβούλιο και μακροχρόνιες συζητήσεις για τη δημιουργία συνασπισμού. Η Ελλάδα θα έχει τελικά μια νέα κυβέρνηση, ωστόσο θα είναι αδύναμη. Ανεξάρτητα από το ποιος είναι υπεύθυνος, η Αθήνα θα ζητήσει από τους δανειστές της να χαλαρώσουν τα μέτρα λιτότητας. Η Ευρωπαϊκή Ενωση θα έρθει σε συμφωνία με την Αθήνα για την επιβράδυνση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, ωστόσο οι Βρυξέλλες δεν θα δεχτούν επαναδιαπραγμάτευση του χρέους της. Καθώς η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα θα παραμείνει πολύ ρευστή, το Stratfor δεν αναμένει η Ελλάδα να φύγει από την ευρωζώνη το 2015.

Είναι πιθανή η εσωτερική πολιτική ένταση στη Ρουμανία, διότι η χώρα έχει έναν κεντροδεξιό πρόεδρο και μια κεντροαριστερή κυβέρνηση. Ωστόσο, αυτό δεν πρόκειται να επηρεάσει την εξωτερική πολιτική του Βουκουρεστίου. Η Ρουμανία θα εξακολουθήσει να έχει ενδιαφέρον για τη συμμαχία της με την Ευρωπαϊκή Ενωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ρουμανικό τμήμα του βαλλιστικού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας του ΝΑΤΟ θα εγκατασταθεί το 2015 στα νοτιοδυτικά της χώρας. Η Ρουμανία θα προσπαθήσει επίσης να προσελκύσει επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας, προκειμένου να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές.

Κάτι παρόμοιο θα συμβεί και στην Πολωνία, όπου οι δύο κύριες πολιτικές δυνάμεις θα ανταγωνίζονται πριν από τις γενικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί το τελευταίο τρίμηνο του 2015. Ωστόσο, η Βαρσοβία θα εξακολουθήσει να επιδεικνύει ενδιαφέρον για τη διατήρηση των στενών δεσμών με τον Λευκό Οίκο, δεσμοί που της επιτρέπουν να αγοράζει όπλα και να λαμβάνει στρατιωτική προστασία.

Για τις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης η διαφοροποίηση και η ασφάλεια της παροχής ενέργειας θα είναι τα βασικά ζητήματα για το 2015. Αυτή τη χρονιά θα την καθορίσουν οι συζητήσεις που αφορούν σε σχέδια για την κατασκευή τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου και σταθμών διασύνδεσης μεταξύ των χωρών της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης. Κάποια έργα θα τεθούν σε λειτουργία το 2015, συμπεριλαμβανομένων της διασύνδεσης Σλοβακίας-Ουγγαρίας και του τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου της Πολωνίας. Παρ’ όλα αυτά, το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης θα παραμείνει σε ρητορικό επίπεδο, ειδικά όταν πρόκειται για πιθανές εναλλακτικές όπως ο αγωγός φυσικού αερίου South Stream.

Δέσποινα Συριοπούλου