07 Δεκεμβρίου 2014

ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ Η ΦΟΡΜΟΥΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ Σύγκλιση με... αστερίσκους για Αθήνα και Αγκυρα

Για την οριστικοποίηση της φόρμουλας που θα επιτρέψει την ομαλοποίηση της κατάστασης στην κυπριακή ΑΟΖ και θα οδηγήσει στην επανέναρξη των δικοινοτικών συνομιλιών για το Κυπριακό εργάζονται Αθήνα και Αγκυρα, μετά τη σύγκλιση που φέρεται να υπήρξε κατά τη συνάντηση που είχαν στο Μέγαρο Μαξίμου την Παρασκευή οι δύο πρωθυπουργοί Α. Σαμαράς και Α. Νταβούτογλου, παρουσία και των υπουργών Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλου και Μ. Τσαβούσογλου.
Κατά τη συνάντησή τους οι δύο πρωθυπουργοί έκαναν συνολική ανασκόπηση των διερευνητικών συνομιλιών, αλλά παρά την καλή πρόθεση που εκφράζεται από την Αγκυρα, η απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές παρ

Κατά τη συνάντησή τους οι δύο πρωθυπουργοί έκαναν συνολική ανασκόπηση των διερευνητικών συνομιλιών, αλλά παρά την καλή πρόθεση που εκφράζεται από την Αγκυρα, η απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές παραμένει πολύ μεγάλη.Για μια ακόμη φορά όμως η Τουρκία δεν απέφυγε τον πειρασμό της... προβοκάτσιας, καθώς το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Ανατολού μετέδωσε αργά το ίδιο βράδυ δηλώσεις του κ. Νταβούτογλου σε Τούρκους δημοσιογράφους, σύμφωνα με τις οποίες υπήρξε συμφωνία με τον Α. Σαμαρά ότι η «συνεκμετάλλευση του φυσικού αερίου γύρω από την Κύπρο θα υπηρετήσει την ειρήνη στο νησί...». Μια θέση που ακυρώνει την Κυπριακή Δημοκρατία και προβάλλει τη «συνεκμετάλλευση» του φυσικού αερίου, αποσυνδέοντάς την από τη λύση του Κυπριακού.
Το τρίτο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας επιβεβαίωσε τις μεγάλες δυνατότητες στην ανάπτυξη των διμερών σχέσεων σε μια σειρά τομείς, από τις επενδύσεις και το εμπόριο, μέχρι τη ναυτιλία, τον πολιτισμό, τον τουρισμό και την ενεργεία, συγχρόνως όμως ανέδειξε την ανάγκη υπέρβασης και στοιχειώδους διαχείρισης των πολιτικών προβλημάτων.Το Κυπριακό κυριάρχησε στις συνομιλίες των δύο ηγετών, καθώς εκτός από «κλειδί» για τη βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών μπορεί εύκολα να μετατραπεί και σε θρυαλλίδα για το ξέσπασμα μιας επικίνδυνης κρίσης και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις... Η διαδικασία που τέθηκε σε εφαρμογή κρύβει όμως παγίδες, καθώς παραπέμπει σε τετραμερή όπου τον κύριο λόγο για τις αποφάσεις τον έχουν οι «μητέρες πατρίδες», κάτι που αποτελεί πάγια επιδίωξη της Αγκύρας.Ο ίδιος ο κ. Νταβούτογλου, στην ομιλία του στο Επιχειρηματικό Φόρουμ, παρακάμπτοντας εντελώς την οντότητα της Κύπρου ως ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους, απευθύνθηκε στην Ελλάδα ως εγγυήτρια δύναμη, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ελάτε να επιλύσουμε μαζί το πρόβλημα, να αξιοποιήσουμε από κοινού τον ενεργειακό πλούτο και να εξάγουμε το φυσικό αέριο μέσω της Τουρκίας».

Η Σύνοδος Κορυφής
Η τουρκική πλευ­ρά, που έχει την άνεση να διαπραγματεύεται για λογαριασμό των Τουρκοκυπρίων και του ψευδοκράτους, έχει σαφή θέση: Διακοπή των «μονομερών» πρωτοβουλιών της «ελληνοκυπριακής διοίκησης» για εκμετάλλευση φυσικών πόρων που ανήκουν «σε ολόκληρο το νησί» και άμεση λύση του Κυπριακού (με φόρμουλα χαλαρής ομοσπονδίας).Μετά τη λύση, το φυσικό αέριο του νησιού θα εξάγεται στις αγορές της Ευρώπης μέσω της Τουρκίας ώστε και η ίδια να έχει μερίδιο, με την ενίσχυση του ρόλου της ως ενεργειακού κόμβου για τον φυσικό πλούτο της Ανατολικής Μεσογείου.Η Κύπρος δεν μπορεί να αποδεχθεί την αυτοκατάργηση της κρατικής οντότητάς της και επιμένει στην άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της με τη συνέχιση των ερευνών, θέτοντας ως στοιχειώδη προϋπόθεση για την επανάληψη των συνομιλιών τη διακοπή της έμπρακτης αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της, όπως συνέβη με τις έρευνες του Barbaros.

Η διαμόρφωση μιας φόρμουλας που να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη εξίσωση, αλλά εκτός των θετικών επιπτώσεων που θα έχει στο Κυπριακό, θα απαλλάξει την Αθήνα και τον Α. Σαμαρά από την πολύ δύσκολη αποστολή να εκπροσωπήσει τον Ν. Αναστασιάδη στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ (18-19 Δεκεμβρίου) και να προβάλει βέτο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας...Το τελευταίο διήμερο ήταν ιδιαίτερα άβολη η θέση της ελληνικής πλευράς καθώς βρέθηκε να συνομιλεί με τον Τούρκο πρωθυπουργό για την ανάγκη σεβασμού της Κύπρου, τη στιγμή που προκλητικά το τουρκικό ερευνητικό Barbaros συνέχιζε τις σεισμικές έρευνες λίγα μίλια ανοικτά της Λεμεσού.Οι δύο πρωθυπουργοί συμφώνησαν να συναντηθούν χθες το πρωί οι κ. Σινιρίογλου και Μητσιάλης και να διαμορφώσουν την τελική φόρμουλα που θα οδηγήσει στην αποκλιμάκωση της έντασης και στην επανέναρξη των συνομιλιών.Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τουρκία έριξε την ιδέα να αποσυρθεί το Barbaros, τη στιγμή που θα έχει ολοκληρώσει το πρόγραμμα γεωτρήσεων το πλωτό γεωτρύπανο της ENI/Kogas, Shaipem-10.000, στο Οικόπεδο 3 της Κυπριακής ΑΟΖ. Το Shaipem-10.000 θα έχει ολοκληρώσει το πρόγραμμά του τα Χριστούγεννα, αλλά δύο ή τρεις εβδομάδες αργότερα θα συνεχίσει τις γεωτρήσεις σε άλλο σημείο των Οικοπέδων της κυπριακής ΑΟΖ που έχει αναλάβει η συγκεκριμένη κοινοπραξία.

Η τουρκική NAVTEX
Αντιθέτως, η Λευκωσία έχει διαμηνύσει ότι το τελευταίο που θα μπορούσε να δεχθεί είναι μετά τη λήξη της τουρκικής NAVTEX στις 30 Δεκεμβρίου, να προγραμματιστεί η επανέναρξη των δικοινοτικών συνομιλιών στις 7 ή 8 Ιανουαρίου, αφού έχει προηγηθεί μερικές μέρες νωρίτερα (5-6 Ιανουαρίου) η μετακίνηση του γεωτρύπανου ENI/Kogas και η έναρξη των εργασιών του σε άλλο σημείο του Οικόπεδου 3. Ετσι η Λευκωσία ελπίζει ότι θα έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει την ειλικρίνεια των προθέσεων της Τουρκίας, εφόσον αρχίσουν και πάλι οι εργασίες στην κυπριακή ΑΟΖ και δεν αποσταλεί εκ νέου το Barbaros στην περιοχή.Πρόκειται για επιλογή «ανάγκης» για την Κύπρο καθώς αφενός θα έχει γίνει αποδεκτή ντε φάκτο η τουρκική NAVTEX που αμφισβήτησε την κυπριακή ΑΟΖ, αφετέρου εάν επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων χωρίς διασφαλισμένο πλαίσιο, θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποχωρήσει και πάλι λίγες μέρες αργότερα, εάν η Τουρκία επιμείνει στην πολιτική των προκλήσεων, στέλνοντας το ερευνητικό ή πολεμικά σκάφη στην κυπριακή ΑΟΖ.

ΕΚΑΝΕ ΛΟΓΟ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ
Oι τριμερείς με Ισραήλ και Αίγυπτο στο στόχαστρο του Τούρκου πρωθυπουργού
Στις συνομιλίες η τουρκική πλευρά έθεσε και το θέμα των τρίμερων συνεργασιών της Ελλάδας και της Κύπρου με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, με τον Α. Νταβούτογλου να αναπτύσσει την άποψή του ότι είναι μη αποδεκτή κάθε προσπάθεια περιφερειακής συνεργασίας με στόχο τον αποκλεισμό της Τουρκίας και την ελληνική πλευρά να καθησυχάζει ότι δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόθεση...
Οι δύο πρωθυπουργοί, παρουσία και των υπουργών Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλου και Μ. Τσαβούσογλου, που είχαν συναντηθεί πριν από μία εβδομάδα στην Αγκυρα, έκαναν συνολική ανασκόπηση των διερευνητικών συνομιλιών, όπου παρά την καλή πρόθεση που εκφράζεται από τουρκικής πλευράς, η απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές παραμένει πολύ μεγάλη.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ενώ και ο κ. Βενιζέλος συχνά πλέον ομιλεί για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών σε «Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο», ο κ. Νταβούτογλου επανειλημμένα έκανε τον διαχωρισμό του Αιγαίου από την Ανατολική Μεσόγειο, μια θέση η οποία ουσιαστικά επιχειρεί να αποκόψει το Καστελόριζο, προσδίδοντας έτσι στην Τουρκία διαπραγματευτικό πλεονέκτημα.

«Ομογενείς» και «πολίτες»
Για την Αγκυρα, ψηλά στην ατζέντα βρέθηκαν και πάλι τα μειονοτικά ζητήματα, με τον κ. Νταβούτογλου να προωθεί τη γνωστή πλατφόρμα του, όπου εκτός των παραγόντων του τουρκισμού στη Θράκη, με επικεφαλής τους ψευδομουφτήδες και τους τρεις μειονοτικούς βουλευτές, συναντήθηκε και με ομογενείς της Κωνσταντινούπολης και της Ιμβρου, αντιμετωπίζοντας τους πρώτους ως «ομογενείς» και τους δεύτερους ως «πολίτες» της Τουρκίας...
NIKOΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr