02 Δεκεμβρίου 2014

Που ποντάρει ο Baghdadi του Ισλαμικού Κράτους

Του Yoram Schweitzer  Στις 7 Νοεμβρίου 2014, τα αεροσκάφη της συμμαχίας που πολεμά την οργάνωση του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) στο Bόρειο Ιράκ, πραγματοποίησαν μιαν απόπειρα δολοφονίας των ηγετών της ISIS, συμπεριλαμβανομένου και του Abu Bakr al-Baghdadi, του επικεφαλής της οργάνωσης. Αν και η προσπάθεια απέτυχε, υπογράμμισε το γεγονός πως ο Baghdadi αποτελεί έναν κύριο στόχο τόσο των εξωτερικών, όσο και των εγχώριων εχθρών του. Οι πράξεις του Baghdadi κατά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουν καταστήσει σαφές ότι, ενώ αναλαμβάνει υπολογισμένα ρίσκα, έχει την πρόθεση να διατηρήσει την τρέχουσα πορεία του. Επομένως, κατά πάσα πιθανότητα, ζυγίζει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των πράξεών του με προσοχή, συμπεριλαμβανομένης και της απόφασής του να ανακηρύξει τον εαυτό του χαλίφη και να εγκαθιδρύσει το Ισλαμικό Κράτος σε περιοχές του Ιράκ και της Συρίας.Ο Baghdadi θεωρεί προφανώς ότι η ιδιότητα του χαλίφη που έχει αποδώσει στον εαυτό του, του δίνει πολλά πλεονεκτήματα:

α. Την ιδιότητα του αρχηγού του τζιχαντιστικού στρατοπέδου, όπου και αντικαθιστά τον Zawahiri, τον ηγέτη της Αλ-Κάιντα: η ανακοίνωση του Baghdadi αποτελούσε εν μέρει μια απάντηση στην απειλή του καθεστώτος του εντός του παγκοσμίου τζιχαντιστικού στρατοπέδου, η οποία προέκυψε από τη ρήξη εντός του εν λόγω στρατοπέδου, ειδικά λόγω της διαφωνίας μεταξύ αυτού και του Zawahiri που προέκυψε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013, όταν ο Baghdadi ανακοίνωσε μονομερώς την ίδρυση της ISIS. Αυτή η διαμάχη έφτασε στο αποκορύφωμά της το Φεβρουάριο του 2014, όταν ο Zawahiri απέβαλλε δημοσίως την ISIS από το δίκτυο των συμμάχων της Αλ-Κάιντα.
 
β. Πολιτικό και θρησκευτικό κύρος εντός του νέου πλαισίου: Η ανακοίνωση βοήθησε τον Baghdadi να αξιοποιήσει τις επιτυχίες της ISIS, η οποία είχε ήδη κατακτήσει μεγάλα τμήματα περιοχών της Συρίας και του Ιράκ και είχε αποσπάσει τον έλεγχο τεράστιων οικονομικών πόρων, καθώς και μιας πληθώρας προηγμένων οπλικών συστημάτων και του είχε δώσει την αυτοπεποίθηση ότι θα μπορούσε να ανακοινώνει την ίδρυση ενός Ισλαμικού κράτους για την υλοποίηση του οράματός του για ένα αναδημιουργημένο χαλιφάτο.

γ. Νομική και παραδοσιακή εξουσία: ο Baghdadi όρισε ότι η hijra (η μετανάστευση στην γη του Ισλάμ) και ο ba΄yah (ο όρκος πίστεως) είναι υποχρεωτικά για όλους τους Μουσουλμάνους. Το να είναι χαλίφης, δίνει στα διατάγματα και στις οδηγίες του Baghdadi την ιδιότητα των εντολών που δεν μπορούν να παραβιαστούν και μετατρέπει τους αντιπάλους του σε εχθρούς του Ισλάμ, ακόμη και αν αυτοί είναι μουσουλμάνοι και πολύ περισσότερο στην περίπτωση που δεν είναι.

δ. Αποζημίωση για την αίσθηση της ταπείνωσης, της οργής και της απογοήτευσης που νιώθουν οι μάζες των μουσουλμάνων, καθώς και ελπίδα για ένα λαμπρό μέλλον: ο Baghdadi θέλει να καταστήσει το Ισλαμικό Κράτος μαγνήτη για τους νέους μουσουλμάνους που αναζητούν την αλληλεγγύη, καθώς και μια πηγή απ;o όπου θα λαμβάνουν μια ταυτότητα. Γι’ αυτούς, το Ισλαμικό Κράτος υποτίθεται ότι θα εκπληρώσει την υπόσχεση της ύπαρξης μιας μελλοντικής Ισλαμικής αυτοκρατορίας που θα είναι μια πηγή υπερηφάνειας και δύναμης για τους Μουσουλμάνους σε όλο τον κόσμο.
 

Ταυτόχρονα, με τον αυτοδιορισμό του ως χαλίφης, ο Baghdadi επιβάρυνε τον εαυτό του με πολλά σοβαρά μειονεκτήματα:

1. Η προσωπική του επιβίωση έχει γίνει μια πηγή αδυναμίας ως προς την εκπλήρωση του οράματός του: Η εύρεση αντικαταστάτη για το αξίωμα του Χαλίφη Baghdadi δεν πρόκειται να είναι εύκολο ζήτημα. Η πρωτοφανής και αμφιλεγόμενη κίνησή του έχει προκαλέσει ευρύτατες επικρίσεις από πολλούς θρησκευτικούς λόγιους του Ισλάμ, οι οποίοι έχουν απορρίψει κατηγορηματικά τον αυτο-διορισμό του. Έχει ειπωθεί, μάλιστα, πως η συμπεριφορά του έρχεται σε αντίθεση με τις αξίες του Ισλάμ. Ως εκ τούτου, αν και στο παρελθόν οι Σαλαφιστικές τζιχαντιστικές οργανώσεις μπόρεσαν να καταλήξουν σε αποδεκτούς αντικαταστάτες για τους δολοφονημένους ηγέτες, ο διορισμός ενός νέου χαλίφη που κατέχει την εξουσία και την ιδιότητα που αρμόζουν σε αυτόν τον ευγενή τίτλο και που έχει κερδίσει την έγκριση του θρησκευτικού κατεστημένου θα είναι δύσκολος.

 

2. Πολλοί εσωτερικοί εχθροί: ο Baghdadi αμφισβήτησε την ηγεσία του Zawahiri και άλλων ηγετών των Σαλαφιστικών τζιχαντιστικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων των ανώτερων εταίρων στη συμμαχία της Αλ-Κάιντα, όπως η Αλ-Κάιντα στο Hijaz και το Ισλαμικό Μαγκρέμπ, η al-Shabaab της Σομαλίας, η Jabhat al-Nusra και οργανισμοί που ταυτίζονται με την Αλ-Κάιντα και αντλούν έμπνευση από τον Zawahiri. O Baghdadi έχει επομένως γίνει η αιτία της δημιουργίας μιας συμμαχίας περίπου 126 εξεχουσών Ισλαμικών θρησκευτικών προσωπικοτήτων, μεταξύ των οποίων βρίσκονται ο Muhmad al-Makdisi, ο AbuKatada, o Siab΄ee και άλλοι, οι οποίοι απηύθυναν έκκληση προς τον Baghdadi να αποκηρύξει τη δήλωσή του, χαρακτηρίζοντάς τη ως ένα βήμα που δεν αρμόζει του Ισλαμικού θρησκευτικού νόμου και που προκαλεί πολιτική αναταραχή (fitna).
 

3. Αντίσταση από τοπικούς πληθυσμούς που θέλουν εκδίκηση: Η βαρβαρότητα της ISIS, η οποία συναντάει αντίσταση από τους ανυπεράσπιστους κατοίκους που έχουν βρεθεί υπό τον έλεγχο της οργάνωσης με τη χρήση βίας, σκληρής τιμωρίας και μιας Ροβεσπιερικής βασιλείας του τρόμου, έχει δημιουργήσει μια βεντέτα μεταξύ των τοπικών πληθυσμών και της οργάνωσης. Στη Μέση Ανατολή, οι βεντέτες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και μια μέρα η ISIS μπορεί να υποχρεωθεί να πληρώσει ακριβά για τη συμπεριφορά της.
 

4. Μια εκτεταμένη διεθνή συμμαχία κατά της ISIS: Οι δημόσιοι αποκεφαλισμοί των Δυτικών δημοσιογράφων και των εργαζομένων που μοίραζαν την ανθρωπιστική βοήθεια έχουν χρησιμεύσει πολύ όσον αφορά τη στρατηγική της ISIS για τα μέσα ενημέρωσης, καθώς και για την εκστρατεία στρατολόγησής της. Για πολλούς νέους Μουσουλμάνους, τόσο Άραβες, όσο και Δυτικούς, οι πράξεις αυτές αναδεικνύουν τη δύναμη της αναδυόμενης Ισλαμικής αυτοκρατορίας και την ανικανότητα της Δύσης να την αντιμετωπίσει. Ταυτόχρονα, αυτές οι βάναυσες ενέργειες προκάλεσαν αρνητικές αντιδράσεις στην παγκόσμια κοινή γνώμη, ειδικά στη Δύση. Η δημόσια κατακραυγή ώθησε πολλούς εθνικούς ηγέτες να ενταχθούν σε μια διεθνή συμμαχία που έχει ως σκοπό της να σταματήσει την αναδυόμενη απειλή που αντιπροσωπεύει το Ισλαμικό Κράτος. Η συμμαχία αυτή αριθμεί σήμερα περισσότερα από 60 έθνη που όλα συμμετέχουν κατά κάποιο βαθμό στην εκστρατεία για την εξάλειψη της ISIS.
 

Σε ένα βίντεο που κυκλοφόρησε λίγο μετά την απόπειρα δολοφονίας και είχε σκοπό να αντικρούσει τις φημολογίες περί του θανάτου του, ο Baghdadi κόπιασε για να εμπνεύσει τους οπαδούς του. Στην ομιλία του, υποσχέθηκε πως θα πετύχει στην προσπάθειά του εναντίον της «σταυροφορίας» που διεξάγεται εναντίον του Ισλαμικού Κράτους και υπογράμμισε τη σημασία της προσωπικής συμμετοχής του κάθε Μουσουλμάνου στη μάχη, καθώς και στη στρατιωτική τζιχάντ ως τις ιερές αρχές του Ισλάμ. Τόνισε, επίσης, την αδυναμία των εταίρων της συμμαχίας που φοβούνται τα επιτεύγματα της ISIS και την αναμενόμενη αποκατάσταση του χαλιφάτου. Ο Baghdadi προειδοποίησε πως η συμμαχία διεξάγει έναν ψεύτικο πόλεμο προπαγάνδας εναντίον των επιτυχιών της ISIS στην προσπάθειά της να αποτρέψει τους νέους εθελοντές από το να ενταχθούν στην οργάνωση και ορκίστηκε ότι αυτός ο πόλεμος είναι καταδικασμένος να αποτύχει.
 

Επιπλέον, ο Baghdadi χλεύασε την αποστροφή της συμμαχίας όσον αφορά τη χρήση χερσαίων δυνάμεων στην εκστρατεία της ως φόβο πως θα ηττηθούν στα χέρια των σκληρών, γενναίων Μουσουλμάνων μαχητών. Αυτού του είδους η ρητορική αποτελεί στοίχημα, διότι αντανακλά την προτίμησή του να εισέλθουν στα πεδία της μάχης στη Συρία και στο Ιράκ μεγάλες σε αριθμό διεθνείς συμμαχικές δυνάμεις. Φαίνεται πως ο ίδιος προτιμά τον κίνδυνο της μαζικής ξένης παρέμβασης, με δεδομένη την πεποίθησή του ότι μια εξέλιξη προς αυτή την κατεύθυνση, παρά τον σαφή κίνδυνο που εγκυμονεί για την επιβίωση του Ισλαμικού Κράτους, θα χρησιμεύσει στη γαλούχηση της αφήγησης για τη στρατολόγηση σε έναν θρησκευτικό πόλεμο εναντίον ενός ξένου εισβολέα σε Μουσουλμανική γη. Ο Baghdadi προσέθεσε ότι το Ισλαμικό Κράτος σκοπεύει επίσης να δράσει κατά της Σαουδικής Αραβίας, της Αιγύπτου, της Λιβύης, της Υεμένης και της Αλγερίας.
 

Σε αυτό το σημείο είναι πολύ νωρίς για να προσδιοριστεί το κατά πόσον είναι δικαιολογημένη η θετική αξιολόγηση της ισορροπίας των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων των κινήσεων του Baghdadi. Ενώ είναι αλήθεια ότι το Ισλαμικό Κράτος έχει καταφέρει να πάρει τον έλεγχο των θέσεων που έχει κατακτήσει και να προσελκύσει δεκάδες χιλιάδες Μουσουλμάνων εθελοντών από όλο τον κόσμο, φαίνεται επίσης πως η παρέμβαση των δυνάμεων της συμμαχίας, η οποία βρίσκεται ακόμη στα πρώτα στάδια της δραστηριότητάς της, έχει ήδη καταφέρει να σταματήσει την ταχεία και επιτυχή εξάπλωση της ISIS.
 

Ο μοχθηρός άνεμος που πνέει από την ISIS έχει πλέον αποκαλυφθεί και είναι, ως εκ τούτου, ένας σαφής και υπαρκτός κίνδυνος, τον οποίο μπορούν να δουν όλοι. Για την οριστική καταπολέμηση του κινήματος, ο κόσμος χρειάζεται μια ευρύτερη, πιο επιθετική και πιο αποφασιστική διεθνή συμμαχία που θα συνδυάζει στρατιωτικά, πολιτικά, νομικά και ιδεολογικά μέτρα εναντίον αυτού του κοινού εχθρού.
 

Το Ισραήλ, το οποίο μέχρι στιγμής δε βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της ISIS, πρέπει να δει τη ρητορική του Baghdadi εναντίον “της Ιουδαιο-σταυροφορικής συμμαχίας” και ιδιαίτερα τη ρητή αναφορά του στη βοήθεια που δίνει το Ισραήλ στη συμμαχία η οποία είναι προσηλωμένη στο θάνατό του, ως μια προειδοποίηση για μια πιθανή αλλαγή στις προτεραιότητες της οργάνωσης. Το Ισραήλ πρέπει να λάβει υπόψη την πιθανότητα ότι στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον η οργάνωση θα δράσει, άμεσα ή μέσω ομοϊδεατών εταίρων της, κατά Ισραηλινών και Εβραϊκών στόχων στο Ισραήλ και στο εξωτερικό.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://www.inss.org.il/index.aspx?id=4538&articleid=8224
Πηγή:www.capital.gr