19 Οκτωβρίου 2014

Ρωσική στροφή στο Κυπριακό

ΠΑΝΑΓΗΣ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΣ
H Navtex, δηλαδή η οδηγία προς ναυτιλλομένους με την οποία η Τουρκία δεσμεύει περιοχές εντός της κυπριακής ΑΟΖ για έρευνες και προκάλεσε την αποχώρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας από τις διαπραγματεύσεις, τίθεται σε ισχύ αύριο. Το ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός», πάντως, βρίσκεται ακόμα στον κόλπο της Μερσίνης, καθώς η περιοχή που έχουν δεσμεύσει παρανόμως οι Τούρκοι θα είναι γεμάτη από ρωσικά πολεμικά, που θα κάνουν ασκήσεις με πυραύλους.Αν και η ρωσική άσκηση είχε προγραμματιστεί πριν από την τουρκική πρόκληση, η δημοσιότητα που της έδωσαν οι ίδιοι οι Ρώσοι, σε συνδυασμό με τη συνάντηση Πούτιν - Αναστασιάδη, σηματοδοτούν την διάθεση της Μόσχας, να ανακτήσει το ρόλο της στα κυπριακά πράγματα. Ο ρόλος αυτός είχε υποχωρήσει, για περισσότερους λόγους, από τη στροφή της εξωτερικής πολιτικής της Λευκωσίας προς τις ΗΠΑ και τη Δύση, ως τη μειονεκτική θέση, στην οποία βρέθηκαν μετά τις ανακεφαλαιοποιήσεις οι Ρώσοι μέτοχοι της Τράπεζας Κύπρου, ενώ αρνητικό ρόλο έπαιξε και το βιβλίο του συμβούλου του κ. Αναστασιάδη, Μ. Δρουσιώτη, για τη στάση των μεγάλων δυνάμεων στα γεγονότα του 1974. Η πρώτη αντίδραση της Μόσχας στην τουρκική πρόκληση κινήθηκε άλλωστε στη λογική των ίσων αποστάσεων.


Οι Ρώσοι, ωστόσο, αποφάσισαν να αλλάξουν τακτική, όταν αντιλήφθηκαν τη δυσφορία της Λευκωσίας από τη χλιαρή αντίδραση των Αμερικανών στην τουρκική Navtex, αλλά και την αμερικανική ενόχληση από την απόφαση του κ. Αναστασιάδη να αναστείλει τις διαπραγματεύσεις. Οπως αποκάλυψε ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών Ι. Κασουλίδης, το ενδεχόμενο τουρκικής πρόκλησης είχε συζητηθεί με τους Αμερικανούς τον Σεπτέμβριο στη Γ.Σ. του ΟΗΕ και η Ουάσιγκτον είχε ζητήσει από τη Λευκωσία να μην αντιδράσει.

Πριν από τη ρωσική υποστήριξη, η Λευκωσία είχε διασφαλίσει τη δημόσια υποστήριξη της Ελλάδας μέσω της συμφωνίας ενοποίησης των θαλάσσιων χώρων που πρότεινε. Στη συνάντηση των κ. Κασουλίδη και Βενιζέλου, πάντως, εξετάστηκε το ενδεχόμενο προσφυγής στο Σ.Α για το θέμα της ΑΟΖ, και το απέρριψαν τελικά οι Κύπριοι, οι οποίοι ανησυχούν ότι η όποια διεθνοποίηση του θέματος των ερευνών των υδρογονανθράκων θα μπορούσε να μεταφέρει το θέμα στην καρδιά των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, κάτι που δεν επιθυμούν. Το ενδιαφέρον εστιάζεται τώρα στον τρόπο με τον οποίο θα ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Η τουρκική Navtex έχει ισχύ ώς τον Δεκέμβριο, ενώ μετά αρχίζουν διαδικασίες εκλογών σε Τουρκία και Κατεχόμενα.