Ο πρόεδρος Γιούνκερ δεν θα (μας) τα... λύσει όλα!

Αλέξανδρος ΤάρκαςΔιαδοχικές κυβερνήσεις και, παραδοσιακά, η κοινή γνώμη πέφτουν στην παγίδα ότι κάποιος ομογενής ή αποδεδειγμένα φιλέλληνας αρκεί για να λύσει, σε μεγάλο βαθμό, τα ημέτερα προβλήματα.Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εκλογή του προέδρου Κάρτερ στις ΗΠΑ, τον Νοέμβριο του 1976, που είχε αξιολογηθεί ως παράγοντας ταχείας επίλυσης του Κυπριακού, επιβολής μακροχρόνιου εμπάργκο όπλων στην Τουρκία και διατήρησης της αναλογίας «7 προς 10» στη βοήθεια προς Αθήνα και Αγκυρα. Το 1978 όλα είχαν αλλάξει, καθώς η Ουάσινγκτον έπρεπε να ισορροπήσει μεταξύ των συμμάχων στη ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ και με την Ελλάδα να υφίσταται το μειονέκτημα αποχής από το στρατιωτικό σκέλος (μια εμπειρία που δεν έχει διδάξει τίποτα, σήμερα, τον ΣΥΡΙΖΑ).

Ακολούθως, το 1993 η κυβέρνηση Μητσοτάκη και το 1994 η κυβέρνηση Παπανδρέου αντίκριζαν τον Τζορτζ Στεφανόπουλος σαν τον σύμβουλο του προέδρου Κλίντον που θα έφερνε μαγικές λύσεις. Ωσπου να αποδειχθεί, το 1995, ότι ο Στεφανόπουλος στήριζε λύσεις που θα ωχριούσαν ακόμη και έναντι του Σχεδίου Ανάν 10 χρόνια αργότερα, ενώ συνέδραμε τα τεχνάσματα του Ρ. Χόλμπρουκ για την Ενδιάμεση Συμφωνία με την ΠΓΔΜ. Είχαμε «κάψει» τον Στεφανόπουλος και δεν μπορούσε να σταθεί στον Λευκό Οίκο λόγω της διαφήμισης από την Αθήνα ότι θα δρούσε υπέρ των ελληνικών συμφερόντων.

Σήμερα, νέος Κάρτερ ή νέος Στεφανόπουλος κινδυνεύει να αναδειχθεί ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Αποδεδειγμένος φιλέλληνας επί δεκαετίες και σταθερός υποστηρικτής της παραμονής μας στην ευρωζώνη στη «μαύρη» περίοδο της αναμενόμενης πλήρους κατάρρευσης από τον Ιούνιο του 2011 ως τον Ιούνιο του 2012, ο κ. Γιούνκερ παρουσιάζεται σαν τον «μπάρμπα στην Κορώνη» που θα διορθώσει τα πάντα.

Μακάρι να ήταν έτσι! Μετά την (ελληνική επιτυχία) ανάθεση του χαρτοφυλακίου Μετανάστευσης και Ασφάλειας στον επίτροπο Δημ. Αβραμόπουλο, ο κ. Γιούνκερ μάλλον έχει «ισοφαρίσει» τη στήριξη που κι εμείς του παρείχαμε μέσω του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Οπως αποδείχθηκε κατά τις πρόσφατες συνομιλίες στην Αθήνα, είναι ένας σημαντικός παράγοντας στις συζητήσεις για το χρέος, αλλά όχι ο πρωτεύων. Δεν έχει το παπικό αλάθητο σε επίπεδο Κομισιόν, είναι προσεκτικότατος έναντι της καγκελαρίου Μέρκελ (που, αφού τον αποδόμησε, μετά τον στήριξε αναμένοντας προσαρμογή του προς το Βερολίνο) και, ασφαλώς, δεν είναι αυτόνομος, αλλά εκφραστής της συνισταμένης της βούλησης των ισχυρών μελών της Ε.Ε.

Ο κ. Γιούνκερ, σε ένα διάλειμμα των γραφικών εναγκαλισμών και ασπασμών με Ευρωπαίους πολιτικούς, έχει υποπέσει ήδη στο πρώτο σημαντικό λάθος. Απέκλεισε τη διεύρυνση της Ε.Ε. κατά την πενταετή θητεία του, ξεχνώντας ότι η απόφαση ανήκει στις αρμοδιότητες των εθνικών κυβερνήσεων και όχι του ιδίου. Το επόμενο τεστ είναι η στάση του ως προς την αξίωση του Βερολίνου (μετά το σημερινό Eurogroup) να εξαιρεθούν οι τοπικές «συνεργατικές τράπεζες» της Γερμανίας (IPRs) από τον πανευρωπαϊκό υπολογισμό των κεφαλαιακών αναγκών των πιστωτικών ιδρυμάτων. Αλλες χώρες, ιδίως η Γαλλία (και, αν μπορούσε, η Ελλάδα), διαφωνούν, καθώς η εκτίμηση μηδενικού κινδύνου για τα χαρτοφυλάκια των IPRs σημαίνει αύξηση κεφαλαιακών αναγκών των άλλων τραπεζών στην Ε.Ε. Κοινώς, θα πληγεί έμμεσα και η Ελλάδα, αν συμφωνήσει ο κ. Γιούνκερ.
 Αλέξανδρος Τάρκας
* Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη.