Ουάσινγκτον: Το κλίμα φαίνεται να αλλάζει αργά αλλά
σταθερά ως προς το πώς βλέπουν οι Αμερικανοί την κατάσταση στον χώρο της
Ανατολικής Μεσογείου. Η, για δεκαετίες, αμερικανική προσέγγιση πως τα
πάντα περνούσαν μέσα από τον φακό της μη διατάραξης των σχέσεων με την
Τουρκία, άρχισε να διαφοροποιείται.
Μια διαφοροποίηση που στρέφεται προς όφελος των μη μουσουλμανικών κρατών της περιοχής, δηλαδή του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδας.
Οι αναλύσεις και οι κινήσεις που γίνονται παρασκηνιακά καταδεικνύουν πλέον πως οι Αμερικανοί εργάζονται με μεθοδικότητα προκειμένου να κλειδώσουν την παρουσία τους στην περιοχή για να διασφαλίσουν την ομαλή εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου. Τους ενδιαφέρει πολύ και η μεταφορά και η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου αλλά και του πετρελαίου, μπορεί να εξευρεθεί μέσα από τις γεωτρήσεις.
Πέραν όμως από τις αναλύσεις ειδικών και δεξαμενών σκέψεων, το πιο σημαντικό είναι πως αρχίζουν να αλλάζουν τα δεδομένα και εντός του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών. Εκεί που διαχρονικά Κύπρος και Ελλάδα αντιμετώπιζαν πάρα πολλές δυσκολίες στην προώθηση των θέσεών τους καθώς βρίσκονταν αντιμέτωποι με την άρνηση των τεχνοκρατών αλλά και των πολιτικών προϊσταμένων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στο να διαταράξουν τις σχέσεις τους με την Άγκυρα.
Εντός του Στέιτ Ντιπάρτμεντ καταγράφεται μια νέα τάση που δείχνει και την αλλαγή της οπτικής γωνίας που βλέπει η Ουάσιγκτον την Ανατολική Μεσόγειο.
Θεωρούν ότι η Τουρκία πλέον δεν είναι προβλεπτή και δεν μπορούν να στηριχθούν αποκλειστικά πάνω της στην προώθηση της πολιτικής τους στην περιοχή. Η πολιτική Ερντογάν σε σχέση με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και κυρίως τη Συρία, φαίνεται πως άλλαξε κατά πολύ το πώς βλέπουν οι Αμερικανοί την Τουρκία. Κάποιοι έφτασαν δε στο σημείο να θεωρούν πως ΗΠΑ και Τουρκία είναι αντίπαλες δυνάμεις στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.
Από την άλλη στην Ουάσινγκτον και ειδικότερα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ στρέφουν την προσοχή τους νοτιότερα και κυρίως προς Ισραήλ και Κύπρο θεωρώντας πως με τις δύο αυτές χώρες μπορεί να υπάρξει ειλικρινής και αγαστή συνεργασία κυρίως για τον τομέα της ασφάλειας. Σ’ αυτόν τον άξονα συνεργασίας που επιδιώκουν να δημιουργήσουν οι Αμερικανοί συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα.
Τι λένε λοιπόν οι αμερικανικοί σχεδιασμοί σ’ ό,τι αφορά τα ζητήματα ενέργειας της περιοχής: Μια τετραμερής συνεργασία ή συμμαχία -με ΗΠΑ, Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρο- θα συμβάλει στην παροχή ασφάλειας στις πηγές υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας, κάτι που θα βοηθήσει στη μείωση της εξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από παραγωγούς όπως η Ρωσία.
Παράλληλα θα μειώσει την εξάρτηση της ΕΕ από την Τουρκία, η οποία επιζητά σημείο μεταφοράς του αερίου και πετρελαίου. Για τους Αμερικανούς αυτή η στρατηγική θα σημαίνει ότι εξασφαλίζεται η πρόσβαση στις ενεργειακές πηγές της περιοχές, οι μόνες που ανήκουν σε δυτικά χέρια.
Η τετραμερής συνεργασία -ΗΠΑ, Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου- που θα βασίζεται στα ζητήματα οικονομίας και ασφάλειας θα βοηθήσει στη διασφάλιση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, σε αντιστάθμισμα της αυξανόμενης παρουσίας ναυτικών δυνάμεων από τη Ρωσία, την Κίνα αλλά και το Ιράν. Ακόμα πιο σημαντικό για την Κύπρο είναι πως μέσω αυτή της οδού αποδυναμώνεται η παρουσία του τουρκικού ναυτικού στην περιοχή.
Η αλλαγή αυτή, στο πώς βλέπουν οι Αμερικανοί τα πράγματα, οφείλεται αρχικά στο ότι το αδιέξοδο στις προσπάθειες βελτίωσης των Τουρκοϊσραηλινών σχέσεων αφού οι συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Αλλά και απειλές και οι πρακτικές που ακολουθεί η Άγκυρα στην περιοχή έχουν τη δική τους σημασία.
Μια διαφοροποίηση που στρέφεται προς όφελος των μη μουσουλμανικών κρατών της περιοχής, δηλαδή του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδας.
Οι αναλύσεις και οι κινήσεις που γίνονται παρασκηνιακά καταδεικνύουν πλέον πως οι Αμερικανοί εργάζονται με μεθοδικότητα προκειμένου να κλειδώσουν την παρουσία τους στην περιοχή για να διασφαλίσουν την ομαλή εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου. Τους ενδιαφέρει πολύ και η μεταφορά και η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου αλλά και του πετρελαίου, μπορεί να εξευρεθεί μέσα από τις γεωτρήσεις.
Πέραν όμως από τις αναλύσεις ειδικών και δεξαμενών σκέψεων, το πιο σημαντικό είναι πως αρχίζουν να αλλάζουν τα δεδομένα και εντός του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών. Εκεί που διαχρονικά Κύπρος και Ελλάδα αντιμετώπιζαν πάρα πολλές δυσκολίες στην προώθηση των θέσεών τους καθώς βρίσκονταν αντιμέτωποι με την άρνηση των τεχνοκρατών αλλά και των πολιτικών προϊσταμένων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στο να διαταράξουν τις σχέσεις τους με την Άγκυρα.
Εντός του Στέιτ Ντιπάρτμεντ καταγράφεται μια νέα τάση που δείχνει και την αλλαγή της οπτικής γωνίας που βλέπει η Ουάσιγκτον την Ανατολική Μεσόγειο.
Θεωρούν ότι η Τουρκία πλέον δεν είναι προβλεπτή και δεν μπορούν να στηριχθούν αποκλειστικά πάνω της στην προώθηση της πολιτικής τους στην περιοχή. Η πολιτική Ερντογάν σε σχέση με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και κυρίως τη Συρία, φαίνεται πως άλλαξε κατά πολύ το πώς βλέπουν οι Αμερικανοί την Τουρκία. Κάποιοι έφτασαν δε στο σημείο να θεωρούν πως ΗΠΑ και Τουρκία είναι αντίπαλες δυνάμεις στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.
Από την άλλη στην Ουάσινγκτον και ειδικότερα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ στρέφουν την προσοχή τους νοτιότερα και κυρίως προς Ισραήλ και Κύπρο θεωρώντας πως με τις δύο αυτές χώρες μπορεί να υπάρξει ειλικρινής και αγαστή συνεργασία κυρίως για τον τομέα της ασφάλειας. Σ’ αυτόν τον άξονα συνεργασίας που επιδιώκουν να δημιουργήσουν οι Αμερικανοί συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα.
Τι λένε λοιπόν οι αμερικανικοί σχεδιασμοί σ’ ό,τι αφορά τα ζητήματα ενέργειας της περιοχής: Μια τετραμερής συνεργασία ή συμμαχία -με ΗΠΑ, Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρο- θα συμβάλει στην παροχή ασφάλειας στις πηγές υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας, κάτι που θα βοηθήσει στη μείωση της εξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από παραγωγούς όπως η Ρωσία.
Παράλληλα θα μειώσει την εξάρτηση της ΕΕ από την Τουρκία, η οποία επιζητά σημείο μεταφοράς του αερίου και πετρελαίου. Για τους Αμερικανούς αυτή η στρατηγική θα σημαίνει ότι εξασφαλίζεται η πρόσβαση στις ενεργειακές πηγές της περιοχές, οι μόνες που ανήκουν σε δυτικά χέρια.
Η τετραμερής συνεργασία -ΗΠΑ, Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου- που θα βασίζεται στα ζητήματα οικονομίας και ασφάλειας θα βοηθήσει στη διασφάλιση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, σε αντιστάθμισμα της αυξανόμενης παρουσίας ναυτικών δυνάμεων από τη Ρωσία, την Κίνα αλλά και το Ιράν. Ακόμα πιο σημαντικό για την Κύπρο είναι πως μέσω αυτή της οδού αποδυναμώνεται η παρουσία του τουρκικού ναυτικού στην περιοχή.
Η αλλαγή αυτή, στο πώς βλέπουν οι Αμερικανοί τα πράγματα, οφείλεται αρχικά στο ότι το αδιέξοδο στις προσπάθειες βελτίωσης των Τουρκοϊσραηλινών σχέσεων αφού οι συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Αλλά και απειλές και οι πρακτικές που ακολουθεί η Άγκυρα στην περιοχή έχουν τη δική τους σημασία.
«Κλειδιά» Πάφος και Λεμεσός
Μέσα σ’ όλους τους σχεδιασμούς που μελετούν οι Αμερικανοί αυτή την περίοδο περιλαμβάνονται Πάφος και Λεμεσός.Σ’ ό,τι αφορά την Πάφο σημειώνεται η στρατηγικής σημασίας Αεροπορική Βάση της πόλης για τα αεροσκάφη των ΗΠΑ, της Ελλάδας και του Ισραήλ.Ανάλογη σημασία δίνεται και για τη Λεμεσό όπου βλέπουν ότι μπορεί να προσφέρει βοήθειες στο αμερικανικό και ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.Η Κύπρος, εν ολίγοις, θα αποτελεί μιας μορφής βάση για τις αεροναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ αλλά και της Ελλάδας και του Ισραήλ.Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό εξυπηρετείται μεν στο λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ, αλλά την ίδια ώρα δεν έχει ένα «φιλικό αεροδρόμιο» στο οποίο να μπορεί να σταθμεύουν μαχητικά αεροσκάφη.
Μέσα σ’ όλους τους σχεδιασμούς που μελετούν οι Αμερικανοί αυτή την περίοδο περιλαμβάνονται Πάφος και Λεμεσός.Σ’ ό,τι αφορά την Πάφο σημειώνεται η στρατηγικής σημασίας Αεροπορική Βάση της πόλης για τα αεροσκάφη των ΗΠΑ, της Ελλάδας και του Ισραήλ.Ανάλογη σημασία δίνεται και για τη Λεμεσό όπου βλέπουν ότι μπορεί να προσφέρει βοήθειες στο αμερικανικό και ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.Η Κύπρος, εν ολίγοις, θα αποτελεί μιας μορφής βάση για τις αεροναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ αλλά και της Ελλάδας και του Ισραήλ.Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό εξυπηρετείται μεν στο λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ, αλλά την ίδια ώρα δεν έχει ένα «φιλικό αεροδρόμιο» στο οποίο να μπορεί να σταθμεύουν μαχητικά αεροσκάφη.