Η Ρωσία μαζί με το Ιράν διαθέτουν περίπου τη μισή ποσότητα των αποθεμάτων φυσικού αερίου (ΦΑ) παγκοσμίως. Η Ρωσία από το 1984 χρησιμοποιεί αγωγό για προμήθεια ΦΑ στην Ευρώπη ο οποίος περνά  μέσα από την Ουκρανία. Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης άρχισαν προβλήματα μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας σχετικά με τον αγωγό και την προμήθεια ΦΑ.
Συγκεκριμένα το 2005 ξέσπασε σοβαρή κρίση  μεταξύ τους σχετικά με τη τιμή του ΦΑ. Το 2006 η Ρωσία διέκοψε την παροχή ΦΑ προς Ευρώπη μέσω Ουκρανίας λόγω διαφωνιών. Το 2007 άρχισε νέα ένταση και διαφωνία λόγω του καθορισμού του ύψους του χρέους της Ουκρανίας προς τη Ρωσία για το ΦΑ. Το 2009 προκύπτει νέα διαφωνία γιατί η Ουκρανία μείωσε τις ποσότητες ΦΑ που αγόραζε από τη Ρωσία. Έγιναν πολλές προσπάθειες για να φθάσουν σε συμφωνία οι δυο χώρες και το αποτέλεσμα ήταν τον Νοέμβριο του 2015 να υπάρξει διακοπή ΦΑ προς την Ουκρανία, κατηγορώντας η Ρωσία την Ουκρανία ότι δεν πληρώνει το ΦΑ που καταναλώνει και η Ουκρανία να δηλώνει ότι η διακοπή έχει γίνει γιατί αγοράζει από άλλον προμηθευτή φθηνότερο ΦΑ. Λόγω αυτών το προβλημάτων η Ρωσία έχει κατασκευάσει και θέση σε  λειτουργία το 2011, τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream για να ξεπεραστεί η δεσπόζουσα θέση της Ουκρανίας ως πάροχος υπηρεσιών διαμετακόμισης ΦΑ προς την Ευρώπη.
Ο αγωγός είναι υποθαλάσσιος, μήκους 1220 χιλιομέτρων διά μέσου της Βαλτικής Θάλασσας. Σύμφωνα με το έγγραφο εργασίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, με τίτλο «Τα οικονομικά του συστήματος αγωγού αερίου Nord Stream» (The Economics of the Nord Stream Pipeline System), το κόστος μεταφοράς αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream είναι φθηνότερο από το κόστος μεταφοράς αερίου μέσω του αγωγού που διέρχεται από την Ουκρανία λαμβάνοντας υπόψη τις  ποσότητες μεταφοράς που είναι διαθέσιμες στην κάθε περίπτωση. Σύμφωνα με την πιο πάνω μελέτη το κόστος κατασκευής του Nord Stream ήταν μεταξύ US$19,9 και US$23 δισεκατομμύρια.

Πρόσφατα η Αίγυπτος, η Ελλάδα και η Κύπρος στην τριμερή συνάντηση των αρχηγών των κυβερνήσεων τους στην Αθήνα,  αποφάσισαν να αναθέσουν σε εμπειρογνώμονες την μελέτη μεταφοράς του ΦΑ της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη με υποθαλάσσιο αγωγό μέσω Κύπρου και Ελλάδας. Η απόσταση από την Κύπρο μέσω Κρήτης στην Ελλάδα είναι περίπου η ίδια με το μήκος του υποθαλάσσιου ρωσικού αγωγού Nord Stream στη Βαλτική θάλασσα.  Η μελέτη που θα ετοιμαστεί θα καταδείξει κατά πόσο ο υποθαλάσσιος διάδρομος Κύπρου Ελλάδας για μεταφορά ΦΑ στην Ευρώπη είναι εφικτός και οικονομικά βιώσιμος εν όψει και του μεγάλου κοιτάσματος που επιβεβαιώθηκε πρόσφατα στην ΑΟΖ της Αιγύπτου. Η αξία των επιβεβαιωμένων κοιτασμάτων Κύπρου και Αιγύπτου εκτιμάται στα US$600 δισεκατομμύρια.

Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας είχε δηλώσει πρόσφατα στις Βρυξέλλες ότι το άλυτο Κυπριακό είναι το μόνο εμπόδιο για την ένταξη της χώρας του στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το όψιμο ενδιαφέρον της Τουρκίας για τη λύση του Κυπριακού στην δεδομένη στιγμή δεν είναι η ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά οι ενεργειακοί σχεδιασμοί στην Ανατολική Μεσόγειο που προχωρούν χωρίς να την συμπεριλαμβάνουν. Αντιλαμβάνεται η Τουρκία ότι το ενεργειακό τρένο της Ανατολικής Μεσογείου ξεκινά χωρίς να μπορεί να το φρενάρει όπως έπραττε μέχρι τώρα με την Κύπρο.  Η μόνη της επιλογή για να ανέβει στο τρένο, υπό τις περιστάσεις, είναι δια μέσου της λύσης του Κυπριακού. Η Τουρκία είναι βέβαιη ότι οποιαδήποτε λύση του Κυπριακού υπό τις παρούσες συνθήκες θα την κατοχυρώνει  στα ενεργειακά θέματα είτε μέσω του νέου κράτους είτε μέσω των Τουρκοκυπρίων. Η Τουρκία έχει σκελετώσει και καλουπώσει τη λύση του Κυπριακού στα μέτρα της. Η λύση που θα βρεθεί στο πλαίσιο που συζητείτε δεν μπορεί να ξεφύγει από τις επιδιώξεις και τους στόχους της. Οι συνεχείς και διαχρονικές υποχωρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς και ο πλήρης έλεγχος των κατεχομένων από την Τουρκία εξασφαλίζει ότι οποιαδήποτε λύση και να βρεθεί με τις εν εξελίξει συνομιλίες θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Τουρκίας και θα τις δίνει δικαιώματα τόσο στα κοιτάσματα ΦΑ στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στους ε νεργειακούς σχεδιασμούς. Με την ανακάλυψη του μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Αιγύπτου τις πρωτοβουλίες για τα ενεργειακά παίρνουν χώρες που δεν μπορεί η Τουρκία να εκφοβήσει, να ελέγξει και να απειλήσει όπως κάνει με την Κύπρο και την Ελλάδα για αυτό και επείγετε για λύση του Κυπριακού και όχι όπως παραπλανητικά δηλώνει ότι η μη λύση του κυπριακού προβλήματος εμποδίζει την ένταξη της στην ΕΕ.

Το Κυπριακό πρόβλημα έχει εισέλθει σε φάση στην οποία οι γειτονικές χώρες ανησυχούν περισσότερο από εμάς τους Ελληνοκύπριους για τη μορφή της λύσης, το ρόλο και την ανάμειξη που θα έχει στα θέματα ασφάλειας και ενέργειας η Τουρκία μετά τη λύση. Είναι γεγονός ότι η Τουρκία έχει καταφέρει να είναι σε αντιπαράθεση με όλους τους γείτονες της και την ευθύνη φέρει η αλαζονεία της και η επεκτατική της πολιτική. Υπάρχει ακόμα χρόνος και δυνατότητα ακόμα και την υστάτη αν διεκδικήσουμε τα αυτονόητα  να κατορθώσουμε να κατοχυρώσουμε ότι η λύση του Κυπριακού θα εξασφαλίζει την παραμονή και επιβίωση των Ελληνοκυπρίων στην Κύπρο και την ασφάλεια και έντιμη συνεργασία με τους  γείτονες μας.  
*Ο Κώστας  Ν. Κωνσταντίνου είναι μηχανολόγος μηχανικός.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ