21 Δεκεμβρίου 2014

Γερμανικό βέτο στην... πραγματικότητα

 Η Μέρκελ καλλιέργησε μια (οικονομική) μυθολογία η οποία έχει πλέον γίνει αποδεκτή από ελίτ και κοινή γνώμη ως πραγματικότητα
Οταν η ύφεση χτυπήσει την πόρτα της Γερμανίας, τότε η ηγετική ελίτ της ισχυρότερης χώρας της Ευρωζώνης θα εγκαταλείψει τις δογματικές εμμονές και θα δεχθεί μέτρα και πολιτικές στήριξης της ανάπτυξης. Αυτό ήταν το αισιόδοξο σενάριο όσων πίστευαν και μετά την έναρξη της κρίσης στην Ευρωζώνη ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση μπορεί να γνωρίσει αναταράξεις και παλινδρομήσεις αλλά είναι μη αντιστρέψιμη δυναμική. Τη Δευτέρα 15.12 το Μηνιαίο Δελτίο της Μπούντεσμπανκ φάνηκε να αποδέχεται την πραγματικότητα όταν σημείωνε ότι η πτώση της τιμής του πετρελαίου συνιστά επιπρόσθετο παραγοντα εγκλωβισμού της Ευρωζώνης στον αποπληθωρισμό και την ύφεση μακράς διαρκείας.

Ειδησεογραφικά πρακτορεία και αναλυτές έσπευσαν να αναδείξουν τις δύο-τρεις επίμαχες φράσεις σαν προαναγγελία στροφής, σαν το χρήσιμο άλλοθι που χρειάζονταν η καγκελαρία και η Μπούντεσμπανκ για να στηρίξουν χωρίς επιφυλάξεις το τύπωμα χρήματος το οποίο οι αγορές προεξοφλούν ότι θα ανακοινωθεί στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου.

Την ωραία αυτή ατμόσφαιρα έσπευσε να διαλύσει ο επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ, Βάιντεμαν, την Τρίτη 15.12, με μία δήλωση που δεν επιδέχεται παρερμηνείες: Ακόμη και με αρνητικό πληθωρισμό στην Ευρωζώνη το τύπωμα χρήματος είναι προβληματική επιλογή, υπογράμμισε. Τι και αν η ύφεση ως μη αντιστρέψιμη δυναμική δεν έχει απλώς χτυπήσει την πόρτα αλλά έχει περάσει το κατώφλι της Γερμανίας, τι και αν η πτώση της τιμής του πετρελαίου επιδεινώνει τη δυναμική του αποπληθωρισμού, συρρικνώνει τη ρωσική αγορά και απειλεί με ντόμινο αρνητικών παρενεργειών τις αναδυόμενες αγορές και αποσαθρώνει ως φαντασιώσεις τα όποια σενάρια για εναλλακτικές εκτός Ευρωζώνης-ΕΕ διεξόδους των γερμανικών εξαγωγών, ο Βάιντεμαν και όχι μόνον αυτός βάζουν στην ουσία βέτο στην πραγματικότητα, περιχαρακώνονται στο Μπούνκερ της δογματικής αδιαλλαξίας.

Στην προσπάθειά της να νομιμοποιήσει την παρελκυστική-αρνητική στάση της για θωράκιση-ενίσχυση της Ευρωζώνης από το φθινόπωρο του 2008 και μετά η Μέρκελ καλλιέργησε μια μυθολογία η οποία έχει πλέον γίνει αποδεκτή από ελίτ και κοινή γνώμη ως πραγματικότητα για να θυμηθούμε τον Φρόιντ που έγραφε ότι μια πολύ έντονη φαντασίωση καταγράφεται στο υποσυνείδητο ως βιωμένη εμπειρία:

Πρώτος μύθος, στη Γερμανία φοβούνται τον πληθωρισμό που κατέστρεψε τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και έστρωσε στον Χίτλερ τον δρόμο για την εξουσία. Η αλήθεια είναι στους αντίποδες, στον Χίτλερ οδήγησε η πολιτική σκληρής δημοσιονομικής λιτότητας που εφάρμοσε ο καγκελάριος Μπρίνιγκ στην περίοδο 1931-32, μια συνταγή που εφάρμοσε πρώτος ο πρόεδρος Χούβερ στις ΗΠΑ μετά το 1929. Ευτυχώς στις ΗΠΑ ακολούθησε ο Ρούζβελτ και δυστυχώς στη Γερμανία ο Χίτλερ.

Δεύτερος μύθος, το ευρώ επεβλήθη εκβιαστικά στη Γερμανία ως αντίτιμο της ενοποίησης του 1990. Με τις ΗΠΑ του Μπους πατρός και την καταρρέουσα ΕΣΣΔ του Γκορμπατσόφ να έχουν ανάψει «πράσινο φως» στην ενοποίηση, ποιος θα πιστέψει σοβαρά ότι ο αμήχανος έως πανικόβλητος από τις ταχύτατες εξελίξεις Μιτεράν μπορούσε να εμποδίσει τη συγκρότηση ενιαίας Γερμανίας αν ο Κολ δεν δεχόταν να εγκαταλείψει το μάρκο;

Μένει να δούμε αν τα παραπάνω είναι υστερόγραφα για εσωτερική κατανάλωση, χρήσιμα διαπραγματευτικά άλλοθι για τη Μέρκελ που θα επισκιασθούν από τις κινήσεις Ντράγκι ή δείγματα γραφής ενός προαποφασισμένου πολέμου φθοράς ή ακόμη χειρότερα πλήρους περιχαράκωσης - αναδίπλωσης του Βερολίνου.
kapopoulos@pegasus.gr
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ