Ο «ψυχρός» πόλεμος του 21ου αιώνα θα είναι αυτός για την κατάκτηση του
Βόρειου Πόλου. Την ώρα που ολοένα και περισσότερες επιστημονικές έρευνες
κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής,
το ενδιαφέρον για τον πλούσιο ορυκτό πλούτο της θερμαίνεται.
Μπαίνοντας δυναμικά στη μάχη για την κυριαρχία σε μια τεράστιας
σημασίας περιοχή του πλανήτη, που κάτω από ένα παχύ στρώμα πάγου
πιθανότατα κρύβει το 15% των άγνωστων κοιτασμάτων πετρελαίου και το 30%
των άγνωστων αποθεμάτων φυσικού αερίου, η Δανία ζήτησε από τον ΟΗΕ την
κυριότητα μιας έκτασης 900.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, 20 φορές
μεγαλύτερη από την ίδια τη σκανδιναβική χώρα.Σε αίτημα που
υπέβαλε στην Επιτροπή Ορίων Ηπειρωτικής Υφαλοκρηπίδας η Κοπεγχάγη
υποστήριξε ότι η υφαλοκρηπίδα της ημιαυτόνομης χώρας της Γροιλανδίας
εκτείνεται μέχρι τον Βόρειο Πόλο, κάτι που τη φέρνει σε ευθεία
αντιπαράθεση με τις διεκδικήσεις της Ρωσίας και του Καναδά, αλλά και των
ΗΠΑ και της Νορβηγίας που έχουν διατυπώσει αντίστοιχες αξιώσεις. «Η
οροσειρά Λομονόσοφ αποτελεί φυσική επέκταση της υφαλοκρηπίδας της
Γροιλανδίας. Ο Βόρειος Πόλος, που είναι ένα μικροσκοπικό, αυθαίρετο
σημείο, πέφτει συμπτωματικά εντός αυτής της περιοχής», ανέφερε αυτήν την
εβδομάδα εκπρόσωπος της Γεωλογικής Υπηρεσίας Δανίας και Γροιλανδίας. Η
οροσειρά Λομονόσοφ, που διασχίζει τον Βόρειο Πόλο, έχει μήκος 1.200
μιλίων.
Διεκδικήσεις
Η Αρκτική είναι εδώ και χρόνια το μήλον της έριδος ανάμεσα σε αυτές τις χώρες. Σύμφωνα με τη Συνθήκη για τον Νόμο της Θάλασσας του ΟΗΕ, οι χώρες που βρέχονται από τον Αρκτικό Ωκεανό δικαιούνται μία ζώνη αποκλειστικής οικονομικής εκμετάλλευσης που εκτείνεται 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές τους, ενώ για να διεκδικήσουν περιοχές πέραν αυτής, πρέπει να αποδείξουν ότι ο βυθός αυτών είναι φυσική γεωλογική προέκταση της υφαλοκρηπίδας τους.
Τον Αύγουστο του 2007 η Ρωσία σε μια επιχείρηση, η οποία είχε
παρομοιαστεί τότε με την πρώτη αποστολή στη Σελήνη και που προκάλεσε
διπλωματικές εντάσεις με την Ουάσιγκτον, έστειλε ρωσικά βαθυσκάφη στην
υποθαλάσσια οροσειρά Λομονόσοφ του Αρκτικού Ωκεανού, για να «φυτέψουν»
εκεί τη ρωσική σημαία.Επιπλέον συνέλεξαν δείγματα από τον βυθό,
στη γεωλογική ανάλυση των οποίων η Μόσχα στηρίχτηκε και παρουσίασε
τεκμήρια ότι η σύσταση του εδάφους είναι παρόμοια με εκείνη της ρωσικής
υφαλοκρηπίδας, που σημαίνει ότι συνδέονται με το ρωσικό έδαφος.Μάλιστα νωρίτερα φέτος ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε ότι
σχεδιάζει να φτιάξει στα ρωσικά εδάφη στην Αρκτική ένα ενοποιημένο
δίκτυο ναυτικών βάσεων που θα είναι σε θέση να φιλοξενεί προηγμένης
τεχνολογίας στρατιωτικά πλοία και υποβρύχια.Οι Ηνωμένες
Πολιτείες έχουν κατά καιρούς στείλει πυρηνικά υποβρύχια για περιπολία
150 μίλια έξω από την Αλάσκα, ενώ και η Νορβηγία έχει μετακινήσει όσο το
δυνατόν βορειότερα την κύρια στρατιωτική της βάση στην περιοχή της
Αρκτικής.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Ανοίγουν νέες θαλάσσιες διαδρομές
Μπορεί η υπερθέρμανση και το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής να προκαλεί τεράστια ανησυχία στις περιβαλλοντικές οργανώσεις, καθώς είναι καταστροφικά για το ευαίσθητο οικοσύστημα της περιοχής και οδηγούν στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ωστόσο κάνει τους κολοσσούς των θαλάσσιων μεταφορών και της ενέργειας να τρίβουν τα χέρια τους. Η μείωση της επιφάνειας των παγετώνων της Αρκτικής αναμένεται να κάνει πολλούς από τους ενεργειακούς πόρους της πιο εύκολα προσβάσιμους μέσω εξόρυξης, ενώ το λιώσιμο των πάγων αναμένεται να ανοίξει νέες θαλάσσιες διαδρομές. Και πρόσφατες επιστημονικές έρευνες έδειξαν ότι το σενάριο αυτό θα έρθει ταχύτερα από το αναμενόμενο, κάτι που ανεβάζει ακόμα περισσότερο την «αξία» της περιοχής και πυροδοτεί ακόμα πιο έντονες διεκδικήσεις από τις χώρες που βρέχονται από τον Αρκτικό Ωκεανό.
Ερευνες
Πριν από μερικές ημέρες δύο νέες έρευνες, η μία του Πανεπιστημίου του Μπάφαλο και η άλλη του Πανεπιστημίου του Λιντς, έδειξαν ότι οι ήδη ανησυχητικές προβλέψεις του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ σχετικά με το λιώσιμο των πάγων και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας είναι μετριοπαθείς. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι πάγοι της Γροιλανδίας, η οποία ανήκει στη Δανία, χάνουν 243 γιγατόνους σε όγκο ετησίως, κάτι που οδηγεί σε άνοδο κατά 0,68 χιλιοστά της στάθμης της θάλασσας κάθε χρόνο (πολύ υψηλότερη από την ετήσια άνοδο κατά 0,29 χιλιοστά της στάθμης στην Ανταρκτική). Επιπλέον προειδοποίησαν ότι οι λεγόμενες παγετωνικές λίμνες που σχηματίζονται πάνω από το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας συγκρατούν περισσότερη θερμότητα και με τη σειρά τους προκαλούν ταχύτερο λιώσιμο των πάγων.
ΕΡΗ ΠΑΝΣΕΛΗΝΑ-ΕΘΝΟΣ
Διεκδικήσεις
Η Αρκτική είναι εδώ και χρόνια το μήλον της έριδος ανάμεσα σε αυτές τις χώρες. Σύμφωνα με τη Συνθήκη για τον Νόμο της Θάλασσας του ΟΗΕ, οι χώρες που βρέχονται από τον Αρκτικό Ωκεανό δικαιούνται μία ζώνη αποκλειστικής οικονομικής εκμετάλλευσης που εκτείνεται 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές τους, ενώ για να διεκδικήσουν περιοχές πέραν αυτής, πρέπει να αποδείξουν ότι ο βυθός αυτών είναι φυσική γεωλογική προέκταση της υφαλοκρηπίδας τους.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Ανοίγουν νέες θαλάσσιες διαδρομές
Μπορεί η υπερθέρμανση και το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής να προκαλεί τεράστια ανησυχία στις περιβαλλοντικές οργανώσεις, καθώς είναι καταστροφικά για το ευαίσθητο οικοσύστημα της περιοχής και οδηγούν στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ωστόσο κάνει τους κολοσσούς των θαλάσσιων μεταφορών και της ενέργειας να τρίβουν τα χέρια τους. Η μείωση της επιφάνειας των παγετώνων της Αρκτικής αναμένεται να κάνει πολλούς από τους ενεργειακούς πόρους της πιο εύκολα προσβάσιμους μέσω εξόρυξης, ενώ το λιώσιμο των πάγων αναμένεται να ανοίξει νέες θαλάσσιες διαδρομές. Και πρόσφατες επιστημονικές έρευνες έδειξαν ότι το σενάριο αυτό θα έρθει ταχύτερα από το αναμενόμενο, κάτι που ανεβάζει ακόμα περισσότερο την «αξία» της περιοχής και πυροδοτεί ακόμα πιο έντονες διεκδικήσεις από τις χώρες που βρέχονται από τον Αρκτικό Ωκεανό.
Ερευνες
Πριν από μερικές ημέρες δύο νέες έρευνες, η μία του Πανεπιστημίου του Μπάφαλο και η άλλη του Πανεπιστημίου του Λιντς, έδειξαν ότι οι ήδη ανησυχητικές προβλέψεις του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ σχετικά με το λιώσιμο των πάγων και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας είναι μετριοπαθείς. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι πάγοι της Γροιλανδίας, η οποία ανήκει στη Δανία, χάνουν 243 γιγατόνους σε όγκο ετησίως, κάτι που οδηγεί σε άνοδο κατά 0,68 χιλιοστά της στάθμης της θάλασσας κάθε χρόνο (πολύ υψηλότερη από την ετήσια άνοδο κατά 0,29 χιλιοστά της στάθμης στην Ανταρκτική). Επιπλέον προειδοποίησαν ότι οι λεγόμενες παγετωνικές λίμνες που σχηματίζονται πάνω από το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας συγκρατούν περισσότερη θερμότητα και με τη σειρά τους προκαλούν ταχύτερο λιώσιμο των πάγων.
ΕΡΗ ΠΑΝΣΕΛΗΝΑ-ΕΘΝΟΣ
