16 Μαΐου 2013

ΑΝΑΛΥΣΗ: Ευρωπαϊκή νομιμότητα για τον Σκαραμαγκά ή άθλιες μεθοδεύσεις;

Άλλο ένα κομμάτι του παζλ που συνιστά το θέμα των Ελληνικών Ναυπηγείων (ΕΝΑΕ) συμπληρώθηκε με την απάντηση του αντιπρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επιτρόπου για την ανταγωνιστικότητα Χοακίμ Αλμούνια στην ερώτηση που είχε υποβάλλει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής.
Ουσιαστικά η απάντηση δεν προσφέρει τίποτε νέο στο ζήτημα το οποίο εδώ και τρία χρόνια παραμένει ανοικτό κατατρώγοντας τα ΕΝΑΕ και την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία γενικότερα.

Και όμως τα δεδομένα είναι απλά:
Σύμφωνα με την απάντηση του Χοακίμ Αλμούνια:
>«η υποχρέωση να διασφαλιστεί η εφαρμογή της απόφασης ανάκτησης βαρύνει την Ελλάδα». Δηλαδή τη χώρα.
>«δεν τίθεται θέμα επιβολής προστίμου στην ΕΝΑΕ». Δηλαδή στην εταιρία.
>η περιορισμένη ανάκτηση με βάση την περιβόητη στρατιωτική απόφαση του Δεκεμβρίου 2010 ιδίως αφορά:
α). την απαγόρευση των μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων για 15 χρόνια,
β). την πώληση των μη στρατιωτικών περιουσιακών στοιχείων του ναυπηγείου, που δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί, και
γ). την επιστροφή στο Δημόσιο των εκτάσεων που της είχαν παραχωρηθεί.

Εξ αυτών:
α). Η απαγόρευση των μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων για 15 χρόνια προφανώς ισχύει και μάλιστα ερμηνευτικά επεκτάθηκε ώστε να συμπεριλαμβάνει και τις στρατιωτικές πωλήσεις σε τρίτες χώρες.
β). Η επιστροφή στο Δημόσιο των εκτάσεων που είχαν παραχωρηθεί στα ΕΝΑΕ έχει ήδη συντελεστεί και μάλιστα με νόμο (Ν. 4099/2012, άρθρο 169, παράγραφος Μάλιστα για το συγκεκριμένο ζήτημα το defence-point.gr είχε αναφερθεί σε βάθος (δες «Χαριστική βολή… ‘σακάτεψαν’ τον Σκαραμαγκά και τους εργαζόμενους», στον σύνδεσμο: http://www.defence-point.gr/news/?p=66257).
γ). «Η πώληση των μη στρατιωτικών περιουσιακών στοιχείων του ναυπηγείου, που δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί». Μα αυτό αποτελεί ή όχι ευθύνη του ελληνικού δημοσίου; Ιδιαίτερα δε σε ότι αφορά τις εκτάσεις που είχαν παραχωρηθεί στα ΕΝΑΕ και οι οποίες από 1ης Ιανουαρίου 2013 επέστρεψαν στο ελληνικό δημόσιο, τι εμποδίζει την προκήρυξη διαγωνισμού για την εκποίηση τους αφού το δημόσιο έχει πλέον και την κυριότητα και τη χρήση;
Το μόνο αξιοσημείωτο στην απάντηση του Επιτρόπου Αλμούνια είναι η παράγραφος που αναφέρεται στην πλήρη εφαρμογή της απόφασης ανάκτησης. 

Συγκεκριμένα η απάντηση αναφέρει:
«Η εναλλακτική λύση είναι η πλήρης εφαρμογή της απόφασης ανάκτησης, η οποία θα ελευθερώσει το ναυπηγείο από την απαγόρευση των μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων. Αν η ΕΝΑΕ δεν είναι σε θέση να επιστρέψει τις ενισχύσεις, θα πρέπει να προβλεφθεί η εκκαθάρισή της. Πράγματι, η παύση των δραστηριοτήτων της εταιρείας και η πώληση των περιουσιακών της στοιχείων θα επέτρεπε σε άλλους δυνητικά ενδιαφερόμενους επενδυτές να αποκτήσουν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, και, χωρίς τα βάρη του παρελθόντος, να κάνουν την καλύτερη δυνατή χρήση τους».


Σε αυτή την παράγραφο θεωρούμε ότι βρίσκεται και το «κερασάκι» της τούρτας.
Ποιό είναι αυτό; Μα η εκκαθάριση δηλαδή το «κλείσιμο» των ΕΝΑΕ.

Η περίπτωση η παρούσα ιδιοκτησία των ΕΝΑΕ να καταβάλει το πρόστιμο των 310 εκατ. ευρώ (540 και πλέον εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένων των τόκων) θεωρούμε ότι είναι αυτονόητο πως δεν υφίσταται. Εξάλλου το ζήτημα χρονολογείται από την περίοδο που τα ΕΝΑΕ ήταν υπό κρατικό έλεγχο και αποτελεί «λαμπρό» παράδειγμα διαχείρισης.

Ουδείς έχων σώας τας φρένας θα δεχόταν να αναλάβει τα βάρη του παρελθόντος. Κι αυτό δεν αποτελεί θεωρητικό σχήμα αλλά καθημερινή πραγματικότητα: καθένας από εμάς που αγοράζει οτιδήποτε στην καθημερινή του ζωή, από το πιο μικρό ως το πιο μεγάλο, θεωρεί αυτονόητο ότι το αγοράζει «ελεύθερο βαρών» από την προηγούμενη ιδιοκτησία.

Όσον αφορά την «παύση των δραστηριοτήτων της εταιρείας και την πώληση των περιουσιακών της στοιχείων θα επέτρεπε σε άλλους δυνητικά ενδιαφερόμενους επενδυτές να αποκτήσουν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία και χωρίς τα βάρη του παρελθόντος, να κάνουν την καλύτερη δυνατή χρήση τους», μάλλον πρόκειται για χιούμορ και μάλλον πολύ κακής ποιότητας.

Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι αυτό συμβαίνει.
Τι ακριβώς θα αγοράσουν οι «δυνητικά ενδιαφερόμενοι επενδυτές»;


Ένα ναυπηγείο ακρωτηριασμένο. Η περίφημη μόνιμη δεξαμενή Νο. 5 χωρητικότητας 500.000 τόνων και 214,5 στρέμματα από το σύνολο της έκτασης των εγκαταστάσεων «αφαιρέθηκαν» από τον Σκαραμαγκά (Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ-ΕΝΑΕ), αφού βρίσκονταν σε γαίες που είχαν παραχωρηθεί στα ΕΝΑΕ στον αρχικό ιδιοκτήτη τους, τον Έλληνα μεγαλο-εφοπλιστή Σταύρο Νιάρχο, τη δεκαετία του 1950, και παραχωρηθεί, ως δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης, με νόμο το 1995. Το ίδιο ισχύει και για διάφορες εγκαταστάσεις και υποδομές που υποστηρίζουν τις αποκαλούμενες «πολιτικές δραστηριότητες.

Χώρια τα «ευτράπελα». Ποια είναι αυτά; Όλα τα δίκτυα (ηλεκτρικής ενέργειας, παροχής νερού, αποχέτευσης, κ.λπ.) είναι των ΕΝΑΕ. Δηλαδή οι «δυνητικά ενδιαφερόμενοι επενδυτές» θα πρέπει να καταβάλουν και το κόστος δημιουργίας νέων.

Ένα ναυπηγείο με μία «εσωτερική» (ελληνική) αγορά που έχει καταρρεύσει. Σε ποια και το κυριότερο πότε ναυπηγικά προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού θα προσβλέπουν «οι δυνητικά ενδιαφερόμενοι επενδυτές»;

Ένα ναυπηγείο χωρίς προσωπικό. Διότι αν τεθεί σε εκκαθάριση η ΕΝΑΕ είναι φυσικό ότι οι θέσεις εργασίας θα απολεσθούν.

Το μόνο ουσιαστικό που θα αγοράσουν «οι δυνητικά ενδιαφερόμενοι επενδυτές», είναι η εναπομείνασα έκταση. Καλή για υπαίθριο πάρκινγκ ή για σταθμούς διαμετακόμισης εμπορευμάτων και αυτοκινήτων.

Σε κάθε περίπτωση, ως ναυπηγείο, μάλλον «δυνητικά ενδιαφερόμενοι επενδυτές» πολύ δύσκολα θα υπάρξουν.

Πάντως για την ώρα, σύμφωνα με τις φήμες που κυκλοφορούν στον Πειραιά, οι μόνοι «δυνητικά ενδιαφερόμενοι επενδυτές» είναι κάποιοι από τους επίσης πολύ ταλαιπωρημένους από την οικονομική κρίση επισκευαστές της βιομηχανικής ζώνης Σχιστού (που είναι από τους πρώτους που ήδη ζουν και πληρώνουν τα αποτελέσματα του χάους που έχει δημιουργήσει η επί δεκαετίες έλλειψη κρατικής ολοκληρωμένης ναυπηγικής και ναυπηγο-επισκευαστικής πολιτικής, η οποία μεταξύ των άλλων τους έχει αφήσει και χωρίς υποδομές). Και σε αυτή την περίπτωση πόσες θέσεις εργασίας θα διατηρηθούν. Οι ίδιες φήμες κάνουν λόγο για 90 ως 100 θέσεις εργασίας το μέγιστο.

Προσθέστε στα παραπάνω και τις πρόσφατες μεγάλες ανακατατάξεις στην παγκόσμια ναυπηγική βιομηχανία. Άραγε στην Ελλάδα έχει καταγραφεί η πρόσφατη οικονομική κατάρρευση ενός μεγάλου νοτιοκορεατικού ομίλου με θυγατρικές σε δύο ευρωπαϊκές χώρες; Άραγε στην Ελλάδα έχει αξιολογηθεί το πού (πιθανότατα) θα καταλήξουν οι ευρωπαϊκές θυγατρικές; Σύμφωνα με πληροφορίες σε κάποιο όμιλο που όλοι τον ξέρουμε πολύ καλά, αλλά από ότι φαίνεται μόνο στην Ελλάδα δεν έχει γίνει πλήρως συνειδητοποιηθεί η παγκόσμια δυναμική του. 

Μήπως η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πλην της ευρωπαϊκής νομιμότητας εκφράζει και τους «μύχιους πόθους» των «παγιωμένων» στην Ευρώπη βιομηχανικών ανταγωνιστών οι οποίοι θα προτιμούσαν η ανερχόμενη δύναμη να «φάει τα μούτρα της» στα ΕΝΑΕ ώστε να πάψει να αποτελεί απειλή για αυτούς;
Δυστυχώς ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα συνεχίζουμε να ομφαλοσκοπούμε και να αποφεύγουμε να δράσουμε. Οι εξελίξεις όμως μας πρόλαβαν!

Η απάντηση του Χοακίμ Αλμούνια εξ ονόματος της Επιτροπής:
Σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής του 2008, η Ελλάδα πρέπει να ανακτήσει από τα Ελληνικά Ναυπηγεία (ΕΝΑΕ) την παράνομη ενίσχυση που είχε προηγουμένως χορηγηθεί. Ως εκ τούτου, δεν τίθεται θέμα επιβολής προστίμου στην ΕΝΑΕ.
Το 2010, η Επιτροπή (με βάση το άρθρο 346 της ΣΛΕΕ) είχε αποδεχθεί μια περιορισμένη ανάκτηση, με αντάλλαγμα μια σειρά δεσμεύσεων, που προσφέρθηκαν από την Ελλάδα (και ιδίως την απαγόρευση των μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων για 15 χρόνια, την πώληση των μη στρατιωτικών περιουσιακών στοιχείων του ναυπηγείου, που δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί, και την επιστροφή στο Δημόσιο των εκτάσεων που της είχαν παραχωρηθεί).
Η αλλαγή ιδιοκτησίας δεν θίγει τις υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί από την εταιρεία.
Προτεραιότητα για την Ελλάδα και την ΕΝΑΕ είναι η τήρηση των υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν το 2010.
Η εναλλακτική λύση είναι η πλήρης εφαρμογή της απόφασης ανάκτησης, η οποία θα ελευθερώσει το ναυπηγείο από την απαγόρευση των μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων. Αν η ΕΝΑΕ δεν είναι σε θέση να επιστρέψει τις ενισχύσεις, θα πρέπει να προβλεφθεί η εκκαθάρισή της. Πράγματι, η παύση των δραστηριοτήτων της εταιρείας και η πώληση των περιουσιακών της στοιχείων θα επέτρεπε σε άλλους δυνητικά ενδιαφερόμενους επενδυτές να αποκτήσουν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, και, χωρίς τα βάρη του παρελθόντος, να κάνουν την καλύτερη δυνατή χρήση τους.
Η Επιτροπή υπογραμμίζει το γεγονός ότι η υποχρέωση να διασφαλιστεί η εφαρμογή της απόφασης ανάκτησης βαρύνει την Ελλάδα.
Στις 28 Ιουνίου 2012 (υπόθεση C-485/10, Επιτροπή κατά Ελλάδας), το Δικαστήριο απεφάνθη ότι η Ελλάδα παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει βάσει της Συνθήκης με την μη εφαρμογή της απόφασης ανάκτησης της 2ας Ιουλίου 2008.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, εάν η Επιτροπή κρίνει ότι ένα κράτος μέλος δεν έχει συμμορφωθεί με απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η Επιτροπή μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με το άρθρο 260 της ΣΛΕΕ.

Η ερώτηση του Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Χουντή, είχε ως εξής:
Παρά τις συνεχείς επαφές με κυβερνητικούς παράγοντες και τις ελπίδες που καλλιεργήθηκαν ότι θα επιτραπεί στην εταιρία «Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ» να αναλαμβάνουν παραγγελίες εμπορικών πλοίων, προκειμένου να αντιμετωπισθεί το τεράστιο πρόβλημα της ανεργίας των ελλήνων, και ιδιαίτερα της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (υπόθεση C 246/12 P) επιδίκασε στην εταιρία πρόστιμο, συνολικού ύψους περίπου 310 εκατομμυρίων ευρώ.
Το γεγονός αυτό θα σημάνει το οριστικό κλείσιμο των ναυπηγείων, αφού είναι βέβαιο ότι η σημερινή ιδιοκτησία της «Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ» δεν προτίθεται να πληρώσει το ποσό αυτό, που άλλωστε προέρχεται από χρέη που υποτίθεται ότι υπήρχαν πριν τη μεταβίβαση της εν λόγω επιχείρησης σε αυτήν.
Με δεδομένα τα ανωτέρω, αλλά και τις τεράστιες ευθύνες που έχει η Επιτροπή για το κατάντημα των ναυπηγείων στην Ελλάδα, όπου σήμερα οι εργαζόμενοι έχουν φτάσει να εργάζονται μία ημέρα την εβδομάδα, να τους οφείλονται δεδουλευμένα πολλών μηνών, αλλά επιπλέον να απειλούνται και με απόλυση από πιθανό κλείσιμο των ναυπηγείων, ερωτάται η Επιτροπή:
Με την ανωτέρω απόφαση του ΔΕΚ, τι προβλέπουν οι σχετικοί κανονισμοί για την «ανάκτηση ενισχύσεων»; Τι προβλέπεται για την περίπτωση αδυναμίας ή άρνησης απόδοσης του «προστίμου» από την ελεγχόμενη εταιρία;
Τι μέτρα προτίθεται να πάρει προκειμένου τα ναυπηγεία να ανασυγκροτηθούν συνεχίζοντας τη λειτουργία τους, με πλήρη απασχόληση των εργαζομένων σε αυτά, με όλες τους τις δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών πλοίων αλλά και της δυνατότητας εξαγωγών σε τρίτες χώρες;
http://www.defence-point.gr/news/?p=75712