Το “Αστέρι του Βορρά” ξανά στη Μεσόγειο

Ίννα Σόμπολιεβα, combined report

Η Ρωσία σκοπεύει να “ξανακατεβάσει” τις ναυτικές της δυνάμεις στη Μεσόγειο. Θεωρείται βέβαιον ότι κάτι τέτοιο θα συμβάλλει στη στρατιωτική και πολιτική σταθερότητα στην περιοχή. Ηδη, ετοιμάζεται η μοίρα που θα καταπλεύσει.

Το Πολεμικό Ναυτικό της Ρωσίας θα αποστείλει ξανά μια μοίρα του στη Μεσόγειο. Οπως και να αντιδράσει η διεθνής κοινότητα σε αυτό το βήμα, και σίγουρα θα υπάρξουν ποικίλες αντιδράσεις, η κίνηση αυτή θα αποτελέσει παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή, που ιδιαίτερα σε κάποια σημεία της είναι ταραγμένη ή απειλείται με αναταραχή.

Φέτος το καλοκαίρι ο ρωσικός Στόλος θα προβεί στην επανασύσταση της μοίρας, η οποία είχε διαλυθεί 20 χρόνια πριν. Όπως ανέφερε σε συνέντευξή του στο πρακτορείο RIA Novosti ο ανώτατος διοικητής του ΠΝ της Ρωσίας, ναύαρχος Βίκτορ Τσιρκόφ, ο σχηματισμός του πολεμικού στόλου στη Μεσόγειο θα επιφορτιστεί, εκτός των άλλων, με αποστολές στον Ατλαντικό και τον Ινδικό Ωκεανούς. Το διάστημα αυτό, γίνεται η επιλογή και προετοιμασία των αξιωματικών που θα ενταχθούν στη μοίρα.

Ξανά ο ρωσικός στόλος στη Μεσόγειο

Η επιχειρησιακή μοίρα της Μεσογείου θα αποτελείται από πέντε έως έξι πλοία. Όπως δήλωσε ο κ. Τσιρκόφ, «ήδη σχεδιάζεται να υπάρχουν στη σύνθεση του σχηματισμού πολεμικά πλοία και σκάφη υποστήριξης, τα οποία θα αντικαθιστώνται εκ περιτροπής από καθέναν εκ των Στόλων, δηλαδή της Μαύρης Θάλασσας, της Βαλτικής, του Βόρειου Στόλου, και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, ακόμη και του Ειρηνικού. Ανάλογα με τον όγκο των αποστολών και το βαθμό δυσκολίας τους, ο αριθμός των πλοίων της μοίρας μπορεί να αυξάνεται».
Σύμφωνα με τον ίδιο, στη σύνθεση της μοίρας μελλοντικά είναι πιθανό να συμπεριληφθούν και υποβρύχια, «τα οποία επιχειρούσαν και αυτά όταν υφίστατο η 5η μοίρα της Μεσογείου της ΕΣΣΔ, τόσο τα ντίζελ, όσο και τα πυρηνοκίνητα». Η εμφάνισή τους, όπως αναφέρει ο Τσιρκόφ, θα εξαρτηθεί από τη διαμορφωθείσα κατάσταση στην περιοχή. Ο ναύαρχος πρόσθεσε ότι η διοίκηση του Στόλου σκοπεύει μελλοντικά να εντάξει στη μοίρα της Μεσογείου και τα ελικοπτεροφόρα Mistral, τα οποία θα έχουν ρόλο πλοίων διοίκησης.

Σύμβολο αναγέννησης της ρωσικής ισχύος

Βάσει συμφωνίας από το 1971, η Ρωσία ενοικιάζει εγκαταστάσεις στο συριακό λιμάνι Ταρτούς. Το λιμάνι αυτό, που προορίζεται περισσότερο για υλικοτεχνική υποστήριξη, είναι το μοναδικό μέρος που ναυλοχούν τα ρωσικά πολεμικά πλοία στη Μεσόγειο. Συχνά, το αποκαλούν «στρατιωτική βάση». Ωστόσο, στην πραγματικότητα, δεν είναι παρά ένας μικρός τεχνικός σταθμός για την εξυπηρέτηση των πλοίων.

Ο σχηματισμός της ρωσικής μοίρας της Μεσογείου συμβολίζει την αναγέννηση της στρατιωτικής ισχύος της Ρωσίας, θεωρεί ο αρχισυντάκτης του περιοδικού «Εξοπλισμοί και Εξαγωγές», Αντρέι Φρολόφ. «Η σκοπιμότητα της δημιουργίας αυτής της ομάδας πλοίων -εξηγεί- φαίνεται ότι σχετίζεται με το ότι αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο σε περιπτώσεις κρίσεων στην περιοχή, όσο και ως δύναμη που μπορεί να σταλεί ακόμη πιο μακριά, στην περιοχή της Σομαλίας και γενικότερα στην Αφρική. Οι ναυτικοί μας γνωρίζουν καλά την Ταρτούς (σ.σ.Συρία), εκεί υπάρχουν όλες οι απαραίτητες υποδομές που θα επιτρέψουν στα πλοία να ανεφοδιαστούν με καύσιμα και νερό, όπως και να σταθμεύσουν προκειμένου να ξεκουραστεί το πλήρωμα. Και φυσικά, αποτελεί ένα σημάδι ότι η Ρωσία εξακολουθεί να στηρίζει το σημερινό καθεστώς στη Συρία». 

Εν τω μεταξύ, ο ειδικός σε αμυντικά θέματα συνεργάτης του Ινστιτούτου ΗΠΑ - Καναδά, Βλαντίμιρ Μπατιούκ, εκφράζει τη βεβαιότητα ότι η ιδέα του σχηματισμού της μοίρας μπορεί να αποβεί βιώσιμη μόνο στην περίπτωση που η κατάσταση στη Συρία -η οποία υπολογίζεται ως το μέρος που θα χρησιμοποιούν για βάση τους τα πλοία- θα είναι σταθερή. Όσον αφορά την αντίδραση των κρατών της περιοχής στη ρωσική στρατιωτική παρουσία, ο Μπατιούκ εκτιμά ότι αυτά θα αντιμετωπίσουν την παραμονή του ρωσικού στόλου με κατανόηση, καθώς αυτή θα αποτελέσει αναμφίβολα έναν παράγοντα στρατιωτικής και πολιτικής σταθερότητας για την περιοχή. Προσθέτει δε, ότι με ορισμένα κράτη η Ρωσία έχει εποικοδομητικές σχέσεις, ενώ με κάποια άλλα, ακόμη και φιλικές. Συνοψίζοντας, ο ειδικός πιστεύει ότι οι συνεχείς διελεύσεις του ρωσικού πολεμικού στόλου στη Μεσόγειο θα γίνουν δεκτές με φυσιολογικό τρόπο.

Από την πλευρά της, η καθηγήτρια του Ινστιτούτου Ανατολικών Σπουδών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Ελένα Μελκουμιάν, δεν αποκλείει ότι η εμφάνιση της ρωσικής μοίρας στη Μεσόγειο μπορεί παρόλα αυτά να προκαλέσει ανησυχία σε ορισμένα από τα κράτη της περιοχής. Κατά την ίδια, η συγκεκριμένη κίνηση «είναι ανώφελη», διότι «η Ρωσία δεν θα πρέπει να γίνει και πάλι αντικείμενο κριτικής από την πλευρά των χωρών της περιοχής, καθώς είναι οπωσδήποτε γνωστό ότι η θέση της Ρωσίας διίσταται με εκείνη του Αραβικού Συνδέσμου, της Τουρκίας και του Ισραήλ». Πιστεύει τέλος, ότι τα περισσότερα κράτη της Μέσης Ανατολής έχουν διαφορετική άποψη για τα τεκταινόμενα στην περιοχή και το συγκεκριμένο βήμα της Ρωσίας «μόνο επιδείνωση της κατάστασης, αλλά και της θέσης της Ρωσίας στην περιοχή, μπορεί να επιφέρει».
Πηγές: Kommersant, RIA Novosti, Ρωσική υπηρεσία BBC.