18 Νοεμβρίου 2015

Ομοβροντία κατά της λιτότητας

Ως προαναγγελθείσα έκπληξη και μόνον θα μπορούσε να καταγραφεί η χθεσινή δήλωση του πρωθυπουργού της Γαλλίας, Μ. Βαλς, ότι η χώρα του θα υπερβεί τους προσυμφωνημένους δημοσιονομικούς στόχους για το 2016 στο όνομα των αναγκών χρηματοδότησης του αγώνα κατά της τρομοκρατίας.Να θυμίσουμε ότι ήδη όταν κατατέθηκε ο προϋπολογισμός του 2016 στα μέσα Οκτωβρίου, η Κομισιόν στις Βρυξέλλες είχε σχολιάσει επικριτικά το μέγεθος της προσαρμογής, αποφαινόμενη ότι δεν είναι επαρκής για να εγγυηθεί ότι το Παρίσι θα παρουσιάσει για το 2017, οπότε λήγει η μεταβατική περίοδος που έλαβε στα τέλη του 2014, προϋπολογισμό με έλλειμμα κάτω από το πλαφόν 3% του Δημοσιονομικού Συμφώνου.

Έτσι, στην απόφαση της Γαλλίας να αποκλίνει περαιτέρω από τη δημοσιονομική πειθαρχία συνυπάρχουν οι πραγματικές ανάγκες ενίσχυσης της ασφάλειας της χώρας, αλλά και η αξιοποίηση μιας έκτακτης ανάγκης για να νομιμοποιηθεί προειλημμένη απόφαση, καθώς ούτε οι Ολάντ-Βαλς, ούτε η κοινωνία μπορούν να αντέξουν περισσότερη δημοσιονομική προσαρμογή.Αν μη τι άλλο, η Γαλλία και πριν και μετά τις έκτακτες δαπάνες που προκύπτουν λόγω των αναγκών αντιτρομοκρατικής θωράκισης, δεν είναι μόνη.Σύμφωνα με χθεσινή ανακοίνωση της Κομισιόν, η Ιταλία, η Λιθουανία, η Αυστρία και η Ισπανία είναι εξαιρετικά πιθανόν με βάση τους προϋπολογισμούς τους για το 2016, να παραβιάσουν το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το πλαφόν δηλαδή του 3% επί του ΑΕΠ για τα δημοσιονομικά ελλείμματα.

Το μήνυμα για το Βερολίνο είναι αποκαρδιωτικό: Η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, κατά σειρά δηλαδή η δεύτερη, η τρίτη και η τέταρτη σε μέγεθος οικονομίες της Ευρωζώνης, αλλά και δύο έμπιστοι σύμμαχοι της Γερμανίας στους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς, η Αυστρία και η Λιθουανία, ήδη από τα μέσα Οκτωβρίου όταν κατέθεσαν τους Προϋπολογισμούς είχαν επιλέξει ως μονόδρομο την παραβατικότητα, καθώς δεν μπορούσαν να διαχειρισθούν χωρίς σοβαρότατο παράπλευρο κόστος περαιτέρω μέτρα προσαρμογής.

Πρόκειται δηλαδή για μια ανταρσία που είχε εκδηλωθεί πριν η διαχείριση του Προσφυγικού, αλλά και της αντιτρομοκρατικής θωράκισης απαιτήσουν δημοσιονομική επέκταση χωρίς προηγούμενη συμφωνία και πριν ο Ντράγκι τονίσει δύο φορές μέσα σε ένα μήνα ότι για να αποδώσει η Ποσοτική Χαλάρωση χρειάζονται πολιτικές αύξησης της ζήτησης, τερματισμού δηλαδή της λιτότητας.
Η προδιαγεγραμμένη άλλωστε βαριά ήττα του Ολάντ και των Σοσιαλιστών στις περιφερειακές εκλογές του Δεκεμβρίου στη Γαλλία, η επερχόμενη αλλαγή κυβερνητικής φρουράς στην Πορτογαλία, με τον Κοέλιο να περνά τη σκυτάλη στον Σοσιαλιστή ηγέτη Κόστα και οι επιπτώσεις των αλλαγών στη Λισαβόνα στο αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών στην Ισπανία τον επόμενο μήνα, αλλά και η προσέγγιση της Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι με τη Λέγκα του Βορρά του Σαλβίνι στην Ιταλία, φωτίζουν μια ετερόκλητη αλλά βαρύνουσα πίεση για τον τερματισμό των περιοριστικών δημοσιονομικών πολιτικών.

Πέραν όμως μιας ολοένα πιο πολυπληθούς δημοσιονομικής ανταρσίας στην Ευρωζώνη στο όνομα και του πολέμου κατά της τρομοκρατίας και της διαχείρισης των προσφυγικών ροών υπάρχει και ο φόβος συρρίκνωσης της εμπιστοσύνης και αναδίπλωσης απέναντι στον κίνδυνο για τους επενδυτές στην Ε.Ε. - Ευρωζώνη, όπως τόνισε προχθές ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Βίκτορ Κονστάντσιο.
Πρόκειται για μια ομοβροντία κατά της δημοσιονομικής λιτότητας, την πιο σημαντική εναντίωση στην πολιτική του Βερολίνου από την έναρξη της κρίσης την άνοιξη του 2010 μέχρι και σήμερα.
Θα πάρουν στην Καγκελαρία και το υπουργείο Οικονομικών το μήνυμα; Η Ιστορία διδάσκει ότι ακόμη και οι έκτακτες ανάγκες αργούν για να κάμψουν τις περιχαρακώσεις.
Όταν, για παράδειγμα, με αφορμή την έναρξη του Πολέμου στην Κορέα τον Ιούλιο του 1950 οι ΗΠΑ έθεσαν ως κατεπείγουσα προτεραιότητα τον επανεξοπλισμό της Δυτικής Γερμανίας, η Γαλλία έπαιξε ένα παιχνίδι καθυστέρησης που κράτησε μέχρι και το 1955.

Ελλειμμα εμπιστοσύνης;
Πέραν όμως μιας ολοένα πιο πολυπληθούς δημοσιονομικής ανταρσίας στην Ευρωζώνη στο όνομα και του πολέμου κατά της τρομοκρατίας και της διαχείρισης των προσφυγικών ροών, υπάρχει και ο φόβος συρρίκνωσης της εμπιστοσύνης και αναδίπλωσης απέναντι στον κίνδυνο για τους επενδυτές στην Ε.Ε. - Ευρωζώνη, όπως τόνισε προχθές ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Βίκτορ Κονστάντσιο.
Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ