03 Αυγούστου 2015

Οι δύο δρόμοι για την Ευρωζώνη

Πώς θα είναι η Ευρωζώνη σε δύο χρόνια από σήμερα; Θα έχει αρχίσει, θα έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση για την εμβάθυνσή της και αν ναι, γύρω από ποια πρόταση; Την πρόταση Σόιμπλε για οικονομική διακυβέρνηση ή Υπερυπουργείο Οικονομικών που να ελέγχει την τήρηση των Συνθηκών όχι σε επίπεδο πολιτικής διαβούλευσης όπως το πράττει σήμερα η επιτροπή αλλά σε επίπεδο αδιαπραγμάτευτων τεχνικών αυτοματισμών. Με άλλα λόγια, η δημοσιονομική λιτότητα αδιαπραγμάτευτη και ανεπηρέαστη τόσο από εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις όσο και από τους συσχετισμούς στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Την πρόταση Ολάντ για κυβέρνηση της Ευρωζώνης, αρχής γενομένης από τον σκληρό πυρήνα των έξι που υπέγραψαν τη Συνθήκη της Ρώμης το 1957 που ίδρυσε την ΕΟΚ, μια πρόταση πιο κοντά στην Εκθεση των Πέντε Προέδρων για το μέλλον της Ευρωζώνης (Γιούνκερ, Σουλτς, Τουσκ, Ντράγκι και Ντάισελμπλουμ). Με άλλα λόγια, μια εμβάθυνση που να συνδυάζει ενισχυμένη διακυβερνητική συνεργασία και υπερεθνική ολοκλήρωση με τη δημοσιονομική πολιτική εντός του πλαισίου της πολιτικής διαβούλευσης.

Οι παραπάνω προσεγγίσεις βρίσκονται στους αντίποδες και πολύ δύσκολα μπορεί να υπάρξει σύνθεσή τους σε συμβιβαστική πρόταση.Ομως οι δύο γραμμές για το μέλλον της Ευρωζώνης, ακόμη και αν δεν καταλήξουν σε συμφωνία εντός της επόμενης διετίας, είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσουν καταλυτικά τις πολιτικές εξελίξεις σε Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία στο ίδιο χρονικό διάστημα. Στη Γαλλία το σχέδιο Σόιμπλε, αν επικρατήσει επικοινωνιακά και κυρίως αν τεθεί προς συζήτηση από τον Ντάισελμπλουμ στη διάρκεια της ολλανδικής προεδρίας το πρώτο εξάμηνο του 2016, πρώτον θα ενισχύσει τη δυναμική της Λεπέν στη γραμμή ανάκτησης της εθνικής κυριαρχίας μέσω εξόδου από την ΕΕ και δεύτερον θα εξαναγκάσει τον Ολάντ σε ακόμη μεγαλύτερη διαφοροποίηση από τη Γερμανία.Σε κάθε περίπτωση ο δεύτερος γύρος της προεδρικής εκλογής στη Γαλλία την άνοιξη του 2017 θα γίνει με τα σημερινά δεδομένα με απόντα τον Ολάντ μεταξύ της σκληρής δεξιάς του Σαρκοζί που προτείνει πλήρη ευθυγράμμιση με τη Γερμανία και την ακροδεξιά της Λεπέν με σημαία την εθνική κυριαρχία.

Στη Γερμανία είναι ζητούμενο αν η πρόταση Σόιμπλε μπορεί να αποκαταστήσει την ήδη θρυμματισμένη συναίνεση ως προς το μέλλον της Ευρωζώνης τόσο εντός της Χριστιανοδημοκρατίας όσο και στις σχέσεις της με τον ήσσονα κυβερνητικό εταίρο, τους Σοσιαλδημοκράτες, με ζητούμενο αν θα επιχειρήσουν να προβάλουν ως πιο υπεύθυνοι συνομιλητές για το Παρίσι και τη Ρώμη.Με τα σημερινά δεδομένα, οι βουλευτικές εκλογές στη Γερμανία τον Σεπτέμβριο του 2017 δεν αποκλείεται να είναι μια αντιπαράθεση για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η θητεία της Βουλής στην Ιταλία λήγει στις αρχές του 2018, κανείς όμως δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι πολύ σύντομα ο Ρέντσι και η κυβέρνησή του δεν θα πολιορκούνται από ένα ετερόκλητο αλλά πλειοψηφικό ρεύμα υπέρ της επιστροφής στη λιρέτα με συνιστώσες το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Γκρίλο, τη Λέγκα του Βορρά του Σαλβίνι και τη Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι.

Τα παραπάνω αθροιστικά είναι μια βαρύνουσα μεταβλητή ευρωπαϊκής αβεβαιότητας για την Αθήνα, μια μεταβλητή που αποδομεί προκαταβολικά την αξιοπιστία του ερωτήματος για το σε ποιο βαθμό η επιτυχής υλοποίηση του νέου Τριετούς Μνημονίου εγγυάται ή όχι την επιστροφή της χώρας μας στην όποια ευρωπαϊκή κανονικότητα.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ