«Ελλάδα; Τσίπρας! Επανάσταση» είναι η αντίδραση του χαμάλη με την καρότσα του, όταν μαθαίνει ότι ερχόμαστε από την Ελλάδα |
Η μάχη του Κομπάνι και το κύμα αλληλεγγύης που έφερε από την Ελλάδα ήρθαν να επουλώσουν ένα παλιό τραύμα: την παράδοση του ιστορικού ηγέτη των Κούρδων Αμπντουλάχ Οτσαλάν στους διώκτες του
Συντάκτης: Ντίνα Δασκαλοπούλου
Στην περιοχή όπου έχει χαραχτεί η γραμμή του μετώπου με τον σκοταδισμό των τζιχαντιστών, οι Κούρδοι βρίσκουν στήριγμα στην Ελλάδα: «Θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό αυτό που συμβαίνει στη χώρα σας. [...] Η Ελλάδα, όπως κι εμείς, αντιστέκεται στον καπιταλισμό και τους φασίστες. Το Κομπάνι είναι μια πόλη που ενώνει τους λαούς, τους εμπνέει το μήνυμα αντίστασης κι αλληλεγγύης που εκπέμπει. Τώρα είστε κι εσείς μέλη της αντίστασης. Στο τέλος όλοι μαζί θα νικήσουμε».
Ελλάδα; Τσίπρας! Επανάσταση!». Στην καρδιά του Ντιγιάρμπακιρ, ο λούστρος με το κασελάκι του, ο ψαράς με την πραμάτειά του, οι χαμάληδες με τις καρότσες τους, ο σαλεπιτζής με την τάβλα του, κοιτάζουν μια το πρωτοσέλιδο της «Νεβρόζ» και μια εμένα που... έπεσα από τον ουρανό. Δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθεί Ελληνας αυτές τις μέρες στο Κουρδιστάν και να μην ταυτιστεί -ακόμη και... άθελά του- απολύτως με τον Αλέξη Τσίπρα. Για τους Κούρδους αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι ένα βήμα πριν από τη σοσιαλιστική επανάσταση –μην πω ότι θεωρούν πως έχει συντελεστεί κιόλας.
Εξ ου και ο ΣΥΡΙΖΑ -αντάμα με το ανάλογο δικό τους κόμμα, το HDP (Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα)- φιγουράρει καθημερινά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Εξ ου και η συν-δήμαρχος του Ντιγιάρμπακιρ -της πρωτεύουσας του Κουρδιστάν- υποδέχεται την ελληνική αποστολή που συνόδευσε την ανθρωπιστική βοήθεια με τιμές και τουλάχιστον 50 κάμερες και φωτογραφικές μηχανές. «Θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό αυτό που συμβαίνει στη χώρα σας», είπε η Γκιουλτάν Κισανάκ. «Η Ελλάδα, όπως κι εμείς, αντιστέκεται στον καπιταλισμό και τους φασίστες. Το Κομπάνι είναι μια πόλη που ενώνει τους λαούς, τους εμπνέει το μήνυμα αντίστασης κι αλληλεγγύης που εκπέμπει. Τώρα είστε κι εσείς μέλη της αντίστασης. Στο τέλος όλοι μαζί θα νικήσουμε».
Ακόμα και το συντηρητικό ισλαμικό κόμμα του Ερντογάν (ΑΚΡ) επιχείρησε μέσω του Τύπου να δώσει την εντύπωση ότι ο Τσίπρας είχε δηλώσει στον Νταβούτογλου ότι παρακολουθούσε για χρόνια την πορεία του ΑΚΡ, παίρνοντας μαθήματα! Επομένως, καθόλου τυχαίο δεν είναι ούτε το ενδιαφέρον των ΜΜΕ ούτε η πολύ μεγάλη ταύτιση που νιώθουν με τους Ελληνες αυτή την περίοδο ειδικά οι Κούρδοι.
Η μάχη του Κομπάνι και το κύμα αλληλεγγύης που έφερε από την Ελλάδα ήρθαν να επουλώσουν ένα παλιό τραύμα: την παράδοση του ιστορικού ηγέτη των Κούρδων Αμπντουλάχ Οτσαλάν στους διώκτες του. «Ούτε μια στιγμή δεν πιστέψαμε ότι ευθύνεται ο ελληνικός λαός. Ξέραμε πως την ευθύνη για όσα δραματικά έγιναν είχε η κυβέρνηση», θα μας πει στο γραφείο της η γραμματέας του BDP (Κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας) -βασική συνιστώσα του HDP- στο Ντιγιάρμπακιρ, Ζιουμπεϊντέ Ζουμρούτ.
Τώρα, 16 ολόκληρα χρόνια μετά, ο φυλακισμένος ΑΡΟ απευθύνει ιστορικό κάλεσμα στους Κούρδους αυτονομιστές: «Ενώ πλησιάζουμε προς την επίλυση αυτής της διένεξης που διαρκεί 30 χρόνια με την επίτευξη μιας οριστικής ειρήνης, πρώτος μας στόχος είναι να επιτύχουμε μια δημοκρατική λύση. Καλώ το PKK να διεξαγάγει ένα έκτακτο συνέδριο την άνοιξη, προκειμένου να λάβουμε μια στρατηγική και ιστορική απόφαση αφοπλισμού». Το κάλεσμα του ΑΡΟ μεταδόθηκε από όλα τα τουρκικά ΜΜΕ για πρώτη φορά κι ασφαλώς έγινε πρώτο θέμα στην Τουρκία. «Επιθυμούμε την ειρήνη και δεν θέλουμε άλλο αίμα στη γεωγραφία», θα μας πει η Ζουμρούτ. «Εχουμε πια όλοι ψυχολογικά προβλήματα από τον συνεχή πόλεμο. Ωστόσο, η Τουρκία, την ώρα που μας καλεί σε ειρηνευτική διαδικασία, εξακολουθεί να μας αντιμετωπίζει ρατσιστικά».
«Οι Κούρδοι δεν θέλουν να πάνε στους κρατικούς καταυλισμούς, προτιμούν να μένουν στους δημοτικούς καταυλισμούς ή στους συγγενείς τους», μας λέει ο υποψήφιος βουλευτής, Μουσταφά Ντογκάλ. «Η Τουρκία αναγκάστηκε να φτιάξει για βιτρίνα τον καταυλισμό, όταν πιέστηκε από τη διεθνή κοινότητα. Ο Δήμος του Σουρούτς φροντίζει 68.000 πρόσφυγες: 15.000 ζουν στους δημοτικούς καταυλισμούς κι άλλοι 50.000 φιλοξενούνται σε σπίτια. Μόλις 3.000 έχουν πάει στον κρατικό καταυλισμό και -παρ’ όλα αυτά- η Τουρκία αρνείται να δώσει την ανθρωπιστική βοήθεια στον δήμο.
Παράλληλα, η κυβέρνηση δεν δίνει κανένα λογαριασμό για τα χρήματα που φτάνουν από τη Γερμανία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ και την ίδια ώρα κόβει το ρεύμα στους δημοτικούς καταυλισμούς ή δεν μοιράζει φαγητό. Το κράτος δεν αναγνωρίζει σε όλους το καθεστώς του πρόσφυγα και -όταν το κάνει- αναγκάζει τους πρόσφυγες να πληρώσουν 20% συνεισφορά στα νοσοκομεία. Καθόλου περίεργο, αν σκεφτείτε ότι -όταν μαίνονταν οι μάχες- η Τουρκία δεν άνοιγε τα σύνορα, για να περάσουν οι τραυματίες».
Οι καταγγελίες που κάνουν είναι ανατριχιαστικές. «Η Τουρκία ασκεί πιέσεις στους πρόσφυγες να επιστρέψουν άρον άρον στο Κομπάνι», λέει ο κ. Ντογκάλ. «Ομως εκεί υπάρχουν παντού νάρκες και πύραυλοι που δεν έχουν εκραγεί. Κάθε μέρα έχουμε τραυματίες. Αν δεν μπουν ειδικοί να καθαρίσουν, είναι σαν να σπρώχνει τους πρόσφυγες κατευθείαν σε βέβαιο θάνατο».
«Το 80% του Κομπάνι έχει ισοπεδωθεί», μας λέει η Γκιουλτάν Κισανάκ. «Δεν υπάρχουν πια καθόλου υποδομές, ενώ έχει απομείνει μόνο ένα μισοερειπωμένο νοσοκομείο. Οι γιατροί έχουν στήσει πρόχειρα ιατρεία σε σπίτια. Χρειαζόμαστε να ανοίξει άμεσα ένας ανθρωπιστικός διάδρομος, ώστε να μεταφερθούν τα υλικά και χρειαζόμαστε τη διεθνή αλληλεγγύη: πολεοδόμους, μηχανικούς αρχιτέκτονες, γιατρούς. Το Κομπάνι θα έχει νικήσει μόνο, όταν ξανακατοικηθεί».
Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του καντονιού του Κόμπανι έχει από τον Φεβρουάριο συγκροτήσει ειδική επιτροπή για τον συντονισμό των προσπαθειών ανοικοδόμησης, την εκπόνηση σχετικών μελετών και την αναζήτηση συνεργασιών και πόρων από διεθνείς οργανισμούς. Κι εδώ εμφανίζεται το επόμενο αγκάθι: το καθεστώς Ασαντ και τα κονδύλια που θα διαθέσει η διεθνής κοινότητα.
«Αϊ, άι, άι, πάει το Κομπάνι! Ολα τα είδα». Η κυρία Εμινέ ζει σ’ ένα από τα εκατοντάδες λιλιπούτεια πλινθόκτιστα χωριά γύρω από το Κομπάνι, στην τουρκική πλευρά του καντονίου. Αν κι εκτός εμπόλεμης ζώνης, ο οικισμός φέρει τα σημάδια του πολέμου: η μυρωδιά που θυμίζει καμένο και δακρυγόνο, το βουητό από τις βόμβες λίγο πιο μακριά, οι πρόσφυγες που στοιβάζονται στον περίβολο του μικρού τζαμιού. Ιχνη ενός πολέμου που δεν έχει σταματήσει από τα μέσα Σεπτέμβρη κι εξακολουθεί να μαίνεται στα κουρδικά χωριά της Συρίας.
Πιο πολύ μιλάνε οι τοίχοι: συνθήματα για την αντίσταση και τη νίκη, σφυροδρέπανα και παντού το όνομα της νεαρής Αρίν Μιρχάν, που ζώστηκε με χειροβομβίδες και προχώρησε μόνη, όμορφη και γενναία απέναντι στον εχθρό. Στη μέση του πουθενά, μόλις η κυρία Εμινέ με είδε άρχισε να με χαϊδεύει, να μ’ αγκαλιάζει, να με φιλάει και να δίνει ευχές σε μια άγνωστη γλώσσα. Αρχισα κι εγώ να απαντάω στα ελληνικά. Η καθεμιά μας έλεγε προφανώς τα δικά της...
Οταν ήρθε ο μεταφραστής μπορέσαμε να καταλάβουμε η μία μια φράση της άλλης. Εκείνη έλεγε: «Είσαι η κόρη μου που ήρθε από μακριά». Κι εγώ απαντούσα: «Σου το χρώσταγα». Η κυρία Εμινέ περιέθαλπε στο σπίτι της τους αντάρτες κι έβλεπε την πόλη που απέχει μόλις ένα χιλιόμετρο σε ευθεία γραμμή να σφυροκοπάται από τους τζιχαντιστές. «Δεν έμεινε τίποτα, μόνο ερείπια, παιδιά ορφανά κι άνθρωποι ξεσπιτωμένοι», λέει ισιώνοντας τη λευκή μαντίλα της. «Είναι μεγάλο το κακό και πρέπει να το καταλάβετε. Δεν μπορούμε να το πολεμάμε μόνοι μας. Πρέπει να πολεμήσετε όλοι».
Φωτ.: Αλληλεγγύη για όλους / Μιχάλης Καραγιάννης
Τι είναι αυτό που έκανε την ελληνική αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας για τους πρόσφυγες του Κομπάνι τόσο ξεχωριστή; Και πώς από μια ιδέα -και βαθιά ανάγκη όπως αποδείχθηκε- οργανώθηκε ένα τέτοιου μεγέθους εγχείρημα; Η Μυρτώ Μπολώτα από την «Αλληλεγγύη για Ολους» μάς βάζει στο παρασκήνιο αυτής της ωραίας περιπέτειας που ξεκίνησε από την Αθήνα για να φτάσει στο Σουρούτς:
«Ημασταν ακόμα στις πρώτες εβδομάδες της καμπάνιας, όταν δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από την Κέρκυρα. Η Ελένη, μια άγνωστή μου μέχρι τότε γυναίκα, αναρωτιόταν κατά πόσο θα μπορούσαν να περιληφθούν στη βοήθεια τα βαζάκια με τις χειροποίητες κηραλοιφές, που ομάδα γυναικών του νησιού είχε σκοπό να παρασκευάσει. Κρέμα καλέντουλας, βάλσαμου, καγέν.
Συναντήθηκαν, δούλεψαν όλες μαζί, παρασκεύασαν, αποστείρωσαν τα βαζάκια, μετέφρασαν τις ετικέτες, πακετάρισαν και έστειλαν δυο βαριά δέματα στην Αθήνα. Προπάντων όμως, όπως και οι ίδιες μου είπαν εμφατικά, έστειλαν την αγάπη, τη δύναμη και τη σκέψη τους σε εκείνες τις μακρινές γυναίκες.
Κάτι ανάλογο έγινε σε όλη την Ελλάδα της κρίσης. Μισό κιλό φακή, τρία πακέτα μακαρόνια, λίγη ζάχαρη, μερικά ντοματάκια -ό,τι άντεχε η καθεμιά μας- συγκεντρώθηκαν σε 90 σημεία στις 27 πόλεις που συμμετείχαν στην καμπάνια. Κι έτσι μαζεύτηκαν 13 τόνοι τρόφιμα, 124 κούτες με φάρμακα, 1.240 συσκευασίες ειδών προσωπικής υγιεινής και 1.000 κουβέρτες.
Εχει γίνει, απ’ ό,τι φαίνεται, οικεία σε εμάς, τους Ελληνες της κρίσης, η κίνηση αυτή. Είμαι περήφανη για τους συμπολίτες μου, που κατάλαβαν πολύ γρήγορα τη σημασία μιας σύγκρουσης πάρα πολλά χιλιόμετρα μακριά τους, που η δικιά τους δύσκολη κατάσταση δεν τους έχει κάνει μικρόψυχους, αλλά -αντίθετα- ακόμα περισσότερο γενναιόδωρους και σε μεγάλη εγρήγορση.
Κάποιοι -αναγκαστικά- αναλάβαμε να “τρέξουμε” επιχειρησιακά την αποστολή. Ομως, την αποστολή την κάναμε όλοι και όλες μαζί. Και τούτο έχει τεράστια σημασία. Είναι το σημείο που διαφοροποιεί τούτη την αποστολή, όσο και τη φθινοπωρινή στη Γάζα, από τις συνήθεις ανθρωπιστικές αποστολές, χωρίς καθόλου να θέλω να απομειώσω τη σημασία τους.
Οι δύο, μέχρι σήμερα, αποστολές στηρίχθηκαν κυρίως στο ανθρώπινο δυναμικό που τρία χρόνια τώρα αντιστέκεται, οργανώνοντας την υποστήριξη των αδύναμων, όντας οι ίδιοι αδύναμοι. Εχει παράξει την απαιτούμενη τεχνογνωσία για τέτοιου είδους κινήσεις, και -όπου δεν γνωρίζει τον τρόπο- πέφτει στα βαθιά και κολυμπά. Ενα μεγάλο μπράβο σε όλες και όλους!»
Η μάχη του Κομπάνι και το κύμα αλληλεγγύης που έφερε από την Ελλάδα ήρθαν να επουλώσουν ένα παλιό τραύμα: την παράδοση του ιστορικού ηγέτη των Κούρδων Αμπντουλάχ Οτσαλάν στους διώκτες του
Συντάκτης: Ντίνα Δασκαλοπούλου
Στην περιοχή όπου έχει χαραχτεί η γραμμή του μετώπου με τον σκοταδισμό των τζιχαντιστών, οι Κούρδοι βρίσκουν στήριγμα στην Ελλάδα: «Θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό αυτό που συμβαίνει στη χώρα σας. [...] Η Ελλάδα, όπως κι εμείς, αντιστέκεται στον καπιταλισμό και τους φασίστες. Το Κομπάνι είναι μια πόλη που ενώνει τους λαούς, τους εμπνέει το μήνυμα αντίστασης κι αλληλεγγύης που εκπέμπει. Τώρα είστε κι εσείς μέλη της αντίστασης. Στο τέλος όλοι μαζί θα νικήσουμε».
Ελλάδα; Τσίπρας! Επανάσταση!». Στην καρδιά του Ντιγιάρμπακιρ, ο λούστρος με το κασελάκι του, ο ψαράς με την πραμάτειά του, οι χαμάληδες με τις καρότσες τους, ο σαλεπιτζής με την τάβλα του, κοιτάζουν μια το πρωτοσέλιδο της «Νεβρόζ» και μια εμένα που... έπεσα από τον ουρανό. Δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθεί Ελληνας αυτές τις μέρες στο Κουρδιστάν και να μην ταυτιστεί -ακόμη και... άθελά του- απολύτως με τον Αλέξη Τσίπρα. Για τους Κούρδους αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι ένα βήμα πριν από τη σοσιαλιστική επανάσταση –μην πω ότι θεωρούν πως έχει συντελεστεί κιόλας.
Εξ ου και ο ΣΥΡΙΖΑ -αντάμα με το ανάλογο δικό τους κόμμα, το HDP (Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα)- φιγουράρει καθημερινά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Εξ ου και η συν-δήμαρχος του Ντιγιάρμπακιρ -της πρωτεύουσας του Κουρδιστάν- υποδέχεται την ελληνική αποστολή που συνόδευσε την ανθρωπιστική βοήθεια με τιμές και τουλάχιστον 50 κάμερες και φωτογραφικές μηχανές. «Θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό αυτό που συμβαίνει στη χώρα σας», είπε η Γκιουλτάν Κισανάκ. «Η Ελλάδα, όπως κι εμείς, αντιστέκεται στον καπιταλισμό και τους φασίστες. Το Κομπάνι είναι μια πόλη που ενώνει τους λαούς, τους εμπνέει το μήνυμα αντίστασης κι αλληλεγγύης που εκπέμπει. Τώρα είστε κι εσείς μέλη της αντίστασης. Στο τέλος όλοι μαζί θα νικήσουμε».
Δικαίωμα στο όνειρο
Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ επιτρέπει στην τουρκική Αριστερά να ονειρεύεται αύξηση των ποσοστών της στις προσεχείς εκλογές. Ο 41χρονος Σελαχατίν Ντεμιρτάς, συμπρόεδρος του HDP, που θεωρείται το κυριότερο φιλοκουρδικό κόμμα της χώρας, αποκαλεί τον Τσίπρα «αδερφό του». Αλλά δεν είναι μόνο η Αριστερά που προσπαθεί να ταυτιστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ: «Για εμάς οι εκλογές στην Ελλάδα είναι πολύ ωραίες και βέβαια είναι πολύ ωραίο το γεγονός ότι στην Ελλάδα σημείωσε επιτυχία ένα πολιτικό κόμμα, με το οποίο συμμεριζόμαστε την ίδια κοσμοθεωρία!», δήλωσε στις 26 Γενάρη ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP), Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.Ακόμα και το συντηρητικό ισλαμικό κόμμα του Ερντογάν (ΑΚΡ) επιχείρησε μέσω του Τύπου να δώσει την εντύπωση ότι ο Τσίπρας είχε δηλώσει στον Νταβούτογλου ότι παρακολουθούσε για χρόνια την πορεία του ΑΚΡ, παίρνοντας μαθήματα! Επομένως, καθόλου τυχαίο δεν είναι ούτε το ενδιαφέρον των ΜΜΕ ούτε η πολύ μεγάλη ταύτιση που νιώθουν με τους Ελληνες αυτή την περίοδο ειδικά οι Κούρδοι.
Η μάχη του Κομπάνι και το κύμα αλληλεγγύης που έφερε από την Ελλάδα ήρθαν να επουλώσουν ένα παλιό τραύμα: την παράδοση του ιστορικού ηγέτη των Κούρδων Αμπντουλάχ Οτσαλάν στους διώκτες του. «Ούτε μια στιγμή δεν πιστέψαμε ότι ευθύνεται ο ελληνικός λαός. Ξέραμε πως την ευθύνη για όσα δραματικά έγιναν είχε η κυβέρνηση», θα μας πει στο γραφείο της η γραμματέας του BDP (Κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας) -βασική συνιστώσα του HDP- στο Ντιγιάρμπακιρ, Ζιουμπεϊντέ Ζουμρούτ.
Τώρα, 16 ολόκληρα χρόνια μετά, ο φυλακισμένος ΑΡΟ απευθύνει ιστορικό κάλεσμα στους Κούρδους αυτονομιστές: «Ενώ πλησιάζουμε προς την επίλυση αυτής της διένεξης που διαρκεί 30 χρόνια με την επίτευξη μιας οριστικής ειρήνης, πρώτος μας στόχος είναι να επιτύχουμε μια δημοκρατική λύση. Καλώ το PKK να διεξαγάγει ένα έκτακτο συνέδριο την άνοιξη, προκειμένου να λάβουμε μια στρατηγική και ιστορική απόφαση αφοπλισμού». Το κάλεσμα του ΑΡΟ μεταδόθηκε από όλα τα τουρκικά ΜΜΕ για πρώτη φορά κι ασφαλώς έγινε πρώτο θέμα στην Τουρκία. «Επιθυμούμε την ειρήνη και δεν θέλουμε άλλο αίμα στη γεωγραφία», θα μας πει η Ζουμρούτ. «Εχουμε πια όλοι ψυχολογικά προβλήματα από τον συνεχή πόλεμο. Ωστόσο, η Τουρκία, την ώρα που μας καλεί σε ειρηνευτική διαδικασία, εξακολουθεί να μας αντιμετωπίζει ρατσιστικά».
Καταυλισμός-βιτρίνα
Ετσι το Κουρδικό και η διαδικασία ειρήνευσης αναδεικνύεται σ’ ένα από τα κεντρικά θέματα αντιπαράθεσης της προεκλογικής περιόδου. Κι ενώ η ίδια η πρώτη κυρία της Τουρκίας, Εμινέ Ερντογάν, εγκαινιάζει τον κρατικό καταυλισμό, οι ίδιοι οι Κούρδοι καταγγέλλουν ότι η Τουρκία επιβάλλει «ανθρωπιστικό εμπάργκο» στους πρόσφυγες από το Κομπάνι.«Οι Κούρδοι δεν θέλουν να πάνε στους κρατικούς καταυλισμούς, προτιμούν να μένουν στους δημοτικούς καταυλισμούς ή στους συγγενείς τους», μας λέει ο υποψήφιος βουλευτής, Μουσταφά Ντογκάλ. «Η Τουρκία αναγκάστηκε να φτιάξει για βιτρίνα τον καταυλισμό, όταν πιέστηκε από τη διεθνή κοινότητα. Ο Δήμος του Σουρούτς φροντίζει 68.000 πρόσφυγες: 15.000 ζουν στους δημοτικούς καταυλισμούς κι άλλοι 50.000 φιλοξενούνται σε σπίτια. Μόλις 3.000 έχουν πάει στον κρατικό καταυλισμό και -παρ’ όλα αυτά- η Τουρκία αρνείται να δώσει την ανθρωπιστική βοήθεια στον δήμο.
Παράλληλα, η κυβέρνηση δεν δίνει κανένα λογαριασμό για τα χρήματα που φτάνουν από τη Γερμανία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ και την ίδια ώρα κόβει το ρεύμα στους δημοτικούς καταυλισμούς ή δεν μοιράζει φαγητό. Το κράτος δεν αναγνωρίζει σε όλους το καθεστώς του πρόσφυγα και -όταν το κάνει- αναγκάζει τους πρόσφυγες να πληρώσουν 20% συνεισφορά στα νοσοκομεία. Καθόλου περίεργο, αν σκεφτείτε ότι -όταν μαίνονταν οι μάχες- η Τουρκία δεν άνοιγε τα σύνορα, για να περάσουν οι τραυματίες».
Δύναμη ζωής και θανάτου
Η ανθρωπιστική βοήθεια στις εμπόλεμες ζώνες ήταν πάντα και παντού ένα πεδίο άσκησης εξουσίας: εκεί όπου ακόμα και μια ασπιρίνη είναι πολύτιμη, το ποιος ελέγχει τη ροή της βοήθειας δίνει μια δύναμη ζωής και θανάτου. Και το αίτημα των Κούρδων να παραδίδεται μόνο στους δημοτικούς άρχοντες η ανθρωπιστική βοήθεια είναι στην πραγματικότητα ένας τρόπος να ζητήσουν έμμεση, αλλά de facto αναγνώριση της δικής τους εξουσίας.Οι καταγγελίες που κάνουν είναι ανατριχιαστικές. «Η Τουρκία ασκεί πιέσεις στους πρόσφυγες να επιστρέψουν άρον άρον στο Κομπάνι», λέει ο κ. Ντογκάλ. «Ομως εκεί υπάρχουν παντού νάρκες και πύραυλοι που δεν έχουν εκραγεί. Κάθε μέρα έχουμε τραυματίες. Αν δεν μπουν ειδικοί να καθαρίσουν, είναι σαν να σπρώχνει τους πρόσφυγες κατευθείαν σε βέβαιο θάνατο».
«Το 80% του Κομπάνι έχει ισοπεδωθεί», μας λέει η Γκιουλτάν Κισανάκ. «Δεν υπάρχουν πια καθόλου υποδομές, ενώ έχει απομείνει μόνο ένα μισοερειπωμένο νοσοκομείο. Οι γιατροί έχουν στήσει πρόχειρα ιατρεία σε σπίτια. Χρειαζόμαστε να ανοίξει άμεσα ένας ανθρωπιστικός διάδρομος, ώστε να μεταφερθούν τα υλικά και χρειαζόμαστε τη διεθνή αλληλεγγύη: πολεοδόμους, μηχανικούς αρχιτέκτονες, γιατρούς. Το Κομπάνι θα έχει νικήσει μόνο, όταν ξανακατοικηθεί».
Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του καντονιού του Κόμπανι έχει από τον Φεβρουάριο συγκροτήσει ειδική επιτροπή για τον συντονισμό των προσπαθειών ανοικοδόμησης, την εκπόνηση σχετικών μελετών και την αναζήτηση συνεργασιών και πόρων από διεθνείς οργανισμούς. Κι εδώ εμφανίζεται το επόμενο αγκάθι: το καθεστώς Ασαντ και τα κονδύλια που θα διαθέσει η διεθνής κοινότητα.
Υπόδειγμα δημοκρατίας
«Το Κομπάνι είναι κλειδί για όλη τη Μέση Ανατολή», θα μας πει ο Μποζάν Χαλίλ, υπεύθυνος για την εκπαίδευση του καντονίου. «Η μάχη μας ανέδειξε προβλήματα που σιγοβράζουν εδώ κι 100 χρόνια. Το δημοκρατικό μας πείραμα μπορεί να γίνει υπόδειγμα λειτουργίας για όλη την περιοχή. Βρισκόμαστε στη Μεσοποταμία, εδώ όπου από τα αρχαία χρόνια συνυπήρχαν λαοί, κουλτούρες και πολιτισμοί. Μόνο με δημοκρατία, ανοχή στη διαφορετικότητα, ισότητα κι αλληλοσεβασμό μπορεί να σταματήσει η αιματοχυσία. Στο Κομπάνι υπήρχε άμεση δημοκρατία, ισότητα των φύλων, μια πολύχρωμη κοινωνία. Αυτό το μοντέλο απέδειξε ότι μπορεί να λειτουργήσει».
«Αϊ, άι, άι, πάει το Κομπάνι! Ολα τα είδα». Η κυρία Εμινέ ζει σ’ ένα από τα εκατοντάδες λιλιπούτεια πλινθόκτιστα χωριά γύρω από το Κομπάνι, στην τουρκική πλευρά του καντονίου. Αν κι εκτός εμπόλεμης ζώνης, ο οικισμός φέρει τα σημάδια του πολέμου: η μυρωδιά που θυμίζει καμένο και δακρυγόνο, το βουητό από τις βόμβες λίγο πιο μακριά, οι πρόσφυγες που στοιβάζονται στον περίβολο του μικρού τζαμιού. Ιχνη ενός πολέμου που δεν έχει σταματήσει από τα μέσα Σεπτέμβρη κι εξακολουθεί να μαίνεται στα κουρδικά χωριά της Συρίας.
Πιο πολύ μιλάνε οι τοίχοι: συνθήματα για την αντίσταση και τη νίκη, σφυροδρέπανα και παντού το όνομα της νεαρής Αρίν Μιρχάν, που ζώστηκε με χειροβομβίδες και προχώρησε μόνη, όμορφη και γενναία απέναντι στον εχθρό. Στη μέση του πουθενά, μόλις η κυρία Εμινέ με είδε άρχισε να με χαϊδεύει, να μ’ αγκαλιάζει, να με φιλάει και να δίνει ευχές σε μια άγνωστη γλώσσα. Αρχισα κι εγώ να απαντάω στα ελληνικά. Η καθεμιά μας έλεγε προφανώς τα δικά της...
Οταν ήρθε ο μεταφραστής μπορέσαμε να καταλάβουμε η μία μια φράση της άλλης. Εκείνη έλεγε: «Είσαι η κόρη μου που ήρθε από μακριά». Κι εγώ απαντούσα: «Σου το χρώσταγα». Η κυρία Εμινέ περιέθαλπε στο σπίτι της τους αντάρτες κι έβλεπε την πόλη που απέχει μόλις ένα χιλιόμετρο σε ευθεία γραμμή να σφυροκοπάται από τους τζιχαντιστές. «Δεν έμεινε τίποτα, μόνο ερείπια, παιδιά ορφανά κι άνθρωποι ξεσπιτωμένοι», λέει ισιώνοντας τη λευκή μαντίλα της. «Είναι μεγάλο το κακό και πρέπει να το καταλάβετε. Δεν μπορούμε να το πολεμάμε μόνοι μας. Πρέπει να πολεμήσετε όλοι».
Φωτ.: Αλληλεγγύη για όλους / Μιχάλης Καραγιάννης
Μυρτώ Μπολώτα, «Αλληλεγγύη για όλους»
«Είμαι περήφανη για τους συμπολίτες μου»Τι είναι αυτό που έκανε την ελληνική αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας για τους πρόσφυγες του Κομπάνι τόσο ξεχωριστή; Και πώς από μια ιδέα -και βαθιά ανάγκη όπως αποδείχθηκε- οργανώθηκε ένα τέτοιου μεγέθους εγχείρημα; Η Μυρτώ Μπολώτα από την «Αλληλεγγύη για Ολους» μάς βάζει στο παρασκήνιο αυτής της ωραίας περιπέτειας που ξεκίνησε από την Αθήνα για να φτάσει στο Σουρούτς:
«Ημασταν ακόμα στις πρώτες εβδομάδες της καμπάνιας, όταν δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από την Κέρκυρα. Η Ελένη, μια άγνωστή μου μέχρι τότε γυναίκα, αναρωτιόταν κατά πόσο θα μπορούσαν να περιληφθούν στη βοήθεια τα βαζάκια με τις χειροποίητες κηραλοιφές, που ομάδα γυναικών του νησιού είχε σκοπό να παρασκευάσει. Κρέμα καλέντουλας, βάλσαμου, καγέν.
Συναντήθηκαν, δούλεψαν όλες μαζί, παρασκεύασαν, αποστείρωσαν τα βαζάκια, μετέφρασαν τις ετικέτες, πακετάρισαν και έστειλαν δυο βαριά δέματα στην Αθήνα. Προπάντων όμως, όπως και οι ίδιες μου είπαν εμφατικά, έστειλαν την αγάπη, τη δύναμη και τη σκέψη τους σε εκείνες τις μακρινές γυναίκες.
Κάτι ανάλογο έγινε σε όλη την Ελλάδα της κρίσης. Μισό κιλό φακή, τρία πακέτα μακαρόνια, λίγη ζάχαρη, μερικά ντοματάκια -ό,τι άντεχε η καθεμιά μας- συγκεντρώθηκαν σε 90 σημεία στις 27 πόλεις που συμμετείχαν στην καμπάνια. Κι έτσι μαζεύτηκαν 13 τόνοι τρόφιμα, 124 κούτες με φάρμακα, 1.240 συσκευασίες ειδών προσωπικής υγιεινής και 1.000 κουβέρτες.
Εχει γίνει, απ’ ό,τι φαίνεται, οικεία σε εμάς, τους Ελληνες της κρίσης, η κίνηση αυτή. Είμαι περήφανη για τους συμπολίτες μου, που κατάλαβαν πολύ γρήγορα τη σημασία μιας σύγκρουσης πάρα πολλά χιλιόμετρα μακριά τους, που η δικιά τους δύσκολη κατάσταση δεν τους έχει κάνει μικρόψυχους, αλλά -αντίθετα- ακόμα περισσότερο γενναιόδωρους και σε μεγάλη εγρήγορση.
Κάποιοι -αναγκαστικά- αναλάβαμε να “τρέξουμε” επιχειρησιακά την αποστολή. Ομως, την αποστολή την κάναμε όλοι και όλες μαζί. Και τούτο έχει τεράστια σημασία. Είναι το σημείο που διαφοροποιεί τούτη την αποστολή, όσο και τη φθινοπωρινή στη Γάζα, από τις συνήθεις ανθρωπιστικές αποστολές, χωρίς καθόλου να θέλω να απομειώσω τη σημασία τους.
Οι δύο, μέχρι σήμερα, αποστολές στηρίχθηκαν κυρίως στο ανθρώπινο δυναμικό που τρία χρόνια τώρα αντιστέκεται, οργανώνοντας την υποστήριξη των αδύναμων, όντας οι ίδιοι αδύναμοι. Εχει παράξει την απαιτούμενη τεχνογνωσία για τέτοιου είδους κινήσεις, και -όπου δεν γνωρίζει τον τρόπο- πέφτει στα βαθιά και κολυμπά. Ενα μεγάλο μπράβο σε όλες και όλους!»
