Της Reva Bhalla, STRATFOR
Τις τελευταίες ημέρες επετεύχθη στις Βρυξέλλες συμφωνία, η οποία κρατά την Ελλάδα στην Ευρωζώνη, συμφωνήθηκε ένας οδικός χάρτης για την κατάπαυση του πυρός στην Αν. Ουκρανία και διεξήχθησαν συνομιλίες στη Γενεύη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Το να γίνει κατανοητό πως αυτές τρεις αυτές κρίσεις είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους αποτελεί το πρώτο βήμα για να αντιληφθούμε που μπορεί να συμβεί η επόμενη έκρηξη.
Η Γερμανία, για μια ακόμα φορά, κατέστη θύμα της ισχύος της. Ως ο βασικός χρηματοδότης και πιστωτής, η Γερμανία έχει την πολιτική ευθύνη να διατηρήσει εν ζωή κράτη όπως η Ελλάδα, που εξαρτώνται από την απόφαση της καγκελαρίου Μέρκελ να τους εκδώσει άλλη μια επιταγή διάσωσης. Η Γερμανία επίσης εξάγει το 50% του ΑΕΠ της και οι περισσότερες εξαγωγές της διοχετεύονται στην Ευρώπη. Έτσι η Γερμανία μάχεται για να προστατεύσει τις εξαγωγές της, απλώς για να προστατεύσει τον εθνικό πλούτο της.
Πολλοί χαρακτηρίζουν την συμφωνία των Βρυξελλών ως νίκη του Βερολίνου επί της Αθήνας, καθώς οι Ευρωπαίοι υπουργοί, της Ισπανίας, Πορτογαλίας και Γαλλίας περιλαμβανομένων, στήριξαν τη Γερμανία, υποστηρίζοντας πως η Ελλάδα οφείλει να εκτελέσει τις υποχρεώσεις της.
Ωστόσο, η Μέρκελ δεν είναι διατεθειμένη να διακινδυνεύσει απεριόριστη διάθεση πόρων στις πρόχειρες ελληνικές δεσμεύσεις περί μείωσης του κόστους των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στον ελληνικό λαό, ο οποίος, για την ώρα βλέπει ακόμα τον ΣΥΡΙΖΑ ως σωτήρα από τη λιτότητα.
Τους επόμενους τέσσερις μήνες Γερμανία και Ελλάδα θα βρίσκονται αντιμέτωπες και η Ελλάδα κατά πάσα πιθανότητα θα εξακολουθεί να μην παρουσιάζει τα διαπιστευτήρια λιτότητας, τα οποία το Βερολίνο χρειάζεται για να πείσει τους δικούς του ευρωσκεπτικιστές, πως έχει ακόμα τη θεσμική ισχύ και την αξιοπιστία να επιβάλει τη γερμανική οπτική στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Όσο περισσότερο χρόνο κερδίζει η Γερμανία, τόσο πιο άκαμπτη θα καταστεί η γερμανική, αλλά και η ελληνική διαπραγματευτική θέση και οι όλο και περισσότεροι σοβαροί έμποροι, επιχειρηματίες και πολιτικοί μαζί, θα θεωρούν την απειλή της ελληνικής εξόδου από την Ευρωζώνη ως την πρώτη κίνηση μιας αλυσιδωτής αντίδρασης που θα μπορούσε να τη συντρίψει.
Επιχειρώντας να ισχυροποιήσει τη θέση της Γερμανίας σε τυχόν κλιμάκωση της κρίσης της Ευρωζώνης, η Μέρκελ πρέπει να κλείσει το ανατολικό της μέτωπο. Δεν αποτελεί λοιπόν έκπληξη πως προσπάθησε πολύ σκληρά για τη νέα συμφωνία του Μινσκ. Για αυτό και δεν κατήγγειλε την κατάρρευση της συμφωνίας, παρά το γεγονός ότι οι φιλορώσοι αυτονομιστές συνέχισαν τις επιχειρήσεις μέχρι να καταλάβουν την πόλη Ντεμπαλτσέβε.
Οι Γερμανοί, μυστικά, έπεισαν την Ουκρανία να αποδεχτεί τα τετελεσμένα. Ωστόσο, οτιδήποτε και να κάνει η Γερμανία δεν μπορεί να μειώσει την ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας. Αντίθετα με ό,τι πιστεύεται στη Δύση, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν δεν κινείται από κατακτητική μανία. Απλώς κοιτά τον χάρτη και προσπαθεί να εξασφαλίσει το μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας από μια όμορη χώρα η οποία θα βρίσκεται υπό την επιρροή της ισχυρότερης χώρας της Δύσης.
Οι ΗΠΑ, όπως ανακοίνωσαν και στη Ρωσία, διατηρούν το δικαίωμα να αποστείλουν όπλα στους Ουκρανούς. Τα βαρέα όπλα όμως, οδηγούν στην αποστολή εκπαιδευτών και οι εκπαιδευτές στην αποστολή χερσαίων δυνάμεων. Από την πλευρά του, ο Πούτιν, βλέπει ήδη τις ΗΠΑ να επεκτείνονται και εκτός του μηχανισμού του ΝΑΤΟ, στρατολογώντας συμμάχους κατά της Ρωσίας, στη ρωσική περιφέρεια.
Ακόμα και μια βραχυχρόνια ανακωχή να επιτευχθεί στην Ουκρανία, τίποτα δεν μπορεί να αποκλείσει τη βαθύτερη αμερικανική διείσδυση στην περιοχή. Αυτό το σκεπτικό οδηγεί τις κινήσεις Πούτιν και θα εξακολουθήσει τους επόμενους μήνες, καθώς ο Πούτιν αξιολογεί τις στρατιωτικές του επιλογές, στις οποίες περιλαμβάνεται και η κατάληψη εδαφών προς εξασφάλιση, από Βορρά, της Κριμαίας, ή μια ακόμα βαθύτερη προώθηση μέχρι τον Δνείπερο, ή μια προκλητική ενέργεια στη Βαλτική, για να δοκιμαστεί η αξιοπιστία του ΝΑΤΟ.
Οι ΗΠΑ δεν έχουν την πολυτέλεια να αποκλείσουν καμία από τις παραπάνω πιθανές ενέργειες των Ρώσων. Όμως, η επικέντρωση στο Ευρασιατικό θέατρο επιβάλει τον τερματισμό των εκκρεμοτήτων στη Μέση Ανατολή, μια εκ των οποίων είναι και το Ιράν. Έτσι φτάνουμε στη Γενεύη και στη συνάντηση Κέρι με τον Ιρανό ομόλογό του Ζαρίφ.
Η χθεσινή συνάντηση έγινε για να επιλυθούν επιμέρους ζητήματα, σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, πριν την 31η Μαρτίου, ημέρα που ο πρόεδρος Ομπάμα θα πρέπει να πείσει το Κογκρέσο, πως έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στις συνομιλίες, ώστε το σώμα να μην επιβάλει νέες κυρώσεις κατά του Ιράν.
Για να απαλλαγούν από το βάρος της Μέσης Ανατολής οι ΗΠΑ αναζητούν περιφερειακές δυνάμεις, με δεδομένα και πολλές φορές ανταγωνιστικά συμφέροντα, για να τις «ελαφρύνουν». Μια συμφωνία ΗΠΑ – Ιράν θα αφορά ζητήματα πολύ σημαντικότερα από το πόσο ουράνιο η Τεχεράνη θα εμπλουτίζει ή ποιες κυρώσεις θα αρθούν ή θα χαλαρώσουν. Θα θέσει τα όρια της ιρανικής ζώνης επιρροής και θα επιτρέπει σε ΗΠΑ και Ιράν να συνεργαστούν σε τομείς κοινών τους συμφερόντων.
Αυτό είναι ήδη ορατό στο Ιράκ και στην Συρία, όπου η απειλή του Ισλαμικού Κράτους έχει επιβάλει την συνεργασία σε ΗΠΑ και Ιράν. Αν και οι επίσημες αμερικανικές δηλώσεις θα είναι αρκετά προσεκτικές, για να μην ενταθεί η ανησυχία του Ισραήλ, οι ΗΠΑ έχουν ήδη κάνει ακόμα και ευνοϊκά σχόλια για τη δράση της Χεζμπολάχ στη Συρία, έχοντας πραγματοποιήσει ακόμα και επαφές με αντιπροσώπους της οργάνωσης. Ίσως αυτό φαντάζει ως ασήμαντη λεπτομέρεια, αλλά δεν είναι, καθώς ο Ιράν βλέπει την επαναπροσέγγιση με τις ΗΠΑ ως ευκαιρία αναγνώρισης της Χεζμπολάχ ως νόμιμου πολιτικού δρώντα στην περιοχή.
Η επαναπροσέγγιση ΗΠΑ- Ιράν δεν θα τελειώσει τον Μάρτιο, τον Ιούνιο ή βάσει του όποιου χρονοδιαγράμματος. Οι διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα και τις κυρώσεις θα παραταθούν και το 2016, όταν το Κογκρέσο θα μπορεί να επιτρέψει την απενεργοποίηση των κυρώσεων κατά του Ιράν, όταν ο Ιράν θα έχει επιδείξει «καλή διαγωγή» και θα έχει πραγματοποιήσει τις βουλευτικές του εκλογές.
Προβλήματα μπορεί να προκύψουν από τον θάνατο του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη Αλί Χαμενεΐ, αλλά ακόμα και αυτά δεν πρόκειται να μεταβάλουν τη στάση του Λευκού Οίκου για επαναπροσέγγιση με το Ιράν, ανεξάρτητα με το ποιο κόμμα θα κυβερνά τις ΗΠΑ, καθώς αμφότερα θεωρούν την αυξανόμενη ένταση στο ευρασιατικό θέατρο πολύ σημαντικότερη. Παρόλα αυτά, οι ΗΠΑ θα εξακολουθήσουν να βασίζονται και στις άλλες περιφερειακές δυνάμεις, όπως η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία, υποδαυλίζοντας τις μεταξύ τους διαφορές.
Συμπερασματικά, η Γερμανία χρειάζεται μια συμφωνία με τη Ρωσία, ώστε να ξεπεράσει τη υπάρχουσα κρίση στην Ευρωζώνη. Η Ρωσία χρειάζεται συμφωνία με τις ΗΠΑ ώστε να σταματήσει η αμερικανική διάχυση στη ρωσική ζώνη επιρροής και οι ΗΠΑ χρειάζονται μια συμφωνία με το Ιράν, ώστε να επικεντρωθούν στην αντιμετώπιση της Ρωσίας. Όλες αυτές οι συγκρούσεις συνδέονται μεταξύ τους.
Γερμανία και Ρωσία μπορεί να καταφέρουν να βρουν τον τρόπο επίλυσης των διαφορών τους. Το ίδιο και οι ΗΠΑ με το Ιράν. Όμως μια παρατεταμένη κρίση της Ευρωζώνης δεν μπορεί να αποφευχθεί, όπως δεν μπορεί να ξεπεραστεί η βαθιά έλλειψη εμπιστοσύνης των Ρώσων για τις προθέσεις των ΗΠΑ στην περιφέρειά τους.Και οι δύο κρίσεις φέρνουν τις ΗΠΑ πίσω στη Ευρασία. Η Γερμανία πειθαναγκάζει τις ΗΠΑ να κινηθούν εκτός ΝΑΤΟ για να περικυκλώσουν τη Ρωσία, η οποία, παρά την οικονομική πίεση, θα βρει τον τρόπο να αντιδράσει.
ΑΠΟΔΟΣΗ: Παντελής Καρύκας, http://www.defence-point.gr/
