Πρόκληση, αν όχι προσβολή απέναντι στον Ομπάμα η ομιλία Νετανιάχου

Τα μέσα ενημέρωσης το έχουν βαφτίσει «Speechgate», το σκάνδαλο του λόγου. Τον λόγο αυτόν θα τον εκφωνήσει την ερχόμενη Τρίτη ο ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου ενώπιον του αμερικανικού Κογκρέσου. Δεν θα είναι η πρώτη φορά. Ήδη, το 1996 και το 2001, ο «Μπίμπι» είχε μιλήσει στα δύο σώματα που είχαν συνέλθει σε ολομέλεια στον λόφο του Καπιτωλίου. Αυτός λοιπόν θα είναι ο τρίτος του λόγος. Ως τώρα, δεν έχει συμβεί αυτό παρά μόνο με τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας Ουίνστον Τσόρτσιλ, αναφέρει η γαλλική εφημερίδα Liberation.Αυτή τη φορά, όμως, ο λόγος του ισραηλινού ηγέτη έχει προκαλέσει διπλωματική θύελλα στην Ουάσινγκτον. Πρώτα απ’ όλα για τους τύπους: ο Νετανιάχου προσκλήθηκε από τον πρόεδρο της Βουλής Τζον Μπένερ, ο οποίος δεν έκρινε σκόπιμο να ενημερώσει τον Λευκό Οίκο ή το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Το γεγονός αυτό προκάλεσε ιδιαίτερη ενόχληση στην κυβέρνηση Ομπάμα, η οποία δεν έχει τις καλύτερες σχέσεις ούτε με το Κογκρέσο ούτε με τον ισραηλινό πρωθυπουργό.

Υπάρχει όμως και πρόβλημα ουσίας: ο Νετανιάχου δεν κρύβει ότι σκοπός του λόγου του είναι να εμποδίσει τη σύναψη μιας συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.«Η συμφωνία αυτή δίνει στο Ιράν, που δηλώνει ανοιχτά ότι θέλει να καταστρέψει το ισραηλινό κράτος, άδεια να κατασκευάσει βόμβες. Και μάλιστα την άδεια των μεγάλων δυνάμεων», δήλωσε πρόσφατα ο Νετανιάχου, εκφράζοντας την ανησυχία του για τις παραχωρήσεις της ομάδας «5+1» (Κίνα, Ηνωμένες Πολιτείες, Γαλλία, Ρωσία και Γερμανία) προς την Τεχεράνη. Κατά την άποψή του, το αμερικανικό Κογκρέσο αποτελεί «το τελευταίο ανάχωμα» σε μια τέτοια συμφωνία, που αποτελεί πλέον προτεραιότητα για τον Λευκό Οίκο.

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός πρόκειται λοιπόν να ζητήσει από τους βουλευτές την επιβολή το ταχύτερο νέων κυρώσεων κατά του Ιράν. Ο Ομπάμα έχει δηλώσει ότι θα ασκήσει βέτο σε μια τέτοια απόφαση. «Η ομιλία του Νετανιάχου μπορεί να προσφέρει ένα ασυνήθιστο θέαμα: ένας ηγέτης μιας άλλης χώρας, προσκεκλημένος από το Κογκρέσο, να καταγγέλλει ανοιχτά την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, και μάλιστα δύο βήματα από τον Λευκό Οίκο», τονίζει ο δημοσιογράφος Τζέικ Σέρμαν, που καλύπτει το Κογκρέσο για λογαριασμό του αμερικανικού ιστότοπου Politico.

Θεωρώντας ότι η κίνηση αυτή αποτελεί πολιτικό ελιγμό των Ρεπουμπλικανών και παρέμβαση του Τελ Αβίβ, ο Λευκός Οίκος οργανώνει την απάντησή του. Ο Τζο Μπάιντεν, αντιπρόεδρος της χώρας και ως εκ τούτου πρόεδρος της Γερουσίας, θα έπρεπε να είναι παρών στον λόγο του Νετανιάχου. Η θέση του όμως θα είναι κενή, καθώς οργάνωσε άρον-άρον ένα ταξίδι στη Νότια Αμερική. Όσο για τον ίδιο τον Ομπάμα, απέκλεισε οποιαδήποτε συνάντηση με τον Νετανιάχου.

Επισήμως, η αμερικανική κυβέρνηση δηλώνει ότι θέλει να αποφύγει οποιαδήποτε παρέμβαση ενόψει των εκλογών της 17ης Μαρτίου. Παρ’ όλα αυτά, τις τελευταίες ημέρες πολλαπλασιάζονται οι επικριτικές δηλώσεις για τον Νετανιάχου και την ισραηλινή πολιτική, ιδιαίτερα σε σχέση με το Ιράν. «Είναι αναμφισβήτητο ότι ορισμένα πράγματα που έχουν πει οι Ισραηλινοί για τις θέσεις μας δεν ήταν ακριβή», δήλωσε ο Τζος Έρνεστ, εκπρόσωπος του αμερικανού προέδρου.

Αυτοπροσκαλούμενος στο Κογκρέσο παρά τη θέληση του Λευκού Οίκου, ο Νετανιάχου παρατράβηξε άραγε το σκοινί; Πολλοί δυτικοί διπλωμάτες θεωρούν ότι η κίνηση αυτή αποτελεί πρόκληση, αν όχι προσβολή προς τον αμερικανό πρόεδρο. Οι Αμερικανοί αισθάνονται αμήχανα, με πρώτους τους Δημοκρατικούς βουλευτές, που είναι διχασμένοι ανάμεσα στην άνευ όρων στήριξη του ισραηλινού συμμάχου και την υπεράσπιση του Λευκού Οίκου. Ορισμένοι ζήτησαν από τον Νετανιάχου να αναβάλει την ομιλία του, άλλοι προειδοποίησαν ότι θα την μποϊκοτάρουν. Σε επιστολή τους προς τον ισραηλινό πρωθυπουργό, οι βουλευτές Νταϊάν Φαϊνστάιν και Ρίτσαρντ Ντέρμπιν τον κατηγόρησαν ότι έχει κάνει το Ισραήλ αντικείμενο κομματικών παιχνιδιών και του εξέφρασαν τη βαθιά τους ανησυχία.

Ανήσυχοι είναι όμως και οι Εβραίοι των Ηνωμένων Πολιτειών. Σε ασυνήθιστα έντονα άρθρα τους, πολλοί κατηγορούν τον Νετανιάχου ότι πάτησε την κίτρινη γραμμή. Και ότι υπηρετεί τα δικά του συμφέροντα, όχι εκείνα του Ισραήλ. «Μια δημόσια διαμάχη με τον πρόεδρο Ομπάμα δεν κάνει καλό σε κανέναν, και κυρίως δεν κάνει καλό στο Ισραήλ», έγραψε η εβδομαδιαία εφημερίδα Jewish Exponent.
Πηγή: Libération