Οι συνεργασίες ανάμεσα σε δεξιά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα
είναι συνήθεις στην Ευρώπη, αλλά η έλλειψη διαφορών στα μεγάλα κόμματα
«κουράζει και αηδιάζει τους ψηφοφόρους τους, που στρέφονται στην άκρα
αριστερά ή στην άκρα δεξιά»
→«Το μεγαλύτερο θύμα αυτών των mega-συμμαχιών είναι η Σοσιαλδημοκρατία» σχολιάζει η γαλλική εφημερίδα «Le Monde»
Του Μιχάλη Ψύλου
Στην «οικογένεια» των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων του «Μεγάλου Συνασπισμού» εισήλθε αυτή την εβδομάδα η Τσεχία σχεδόν τρεις μήνες μετά τις εκλογές, κατόπιν συμφωνίας για τον σχηματισμό κυβέρνησης με τη συμμετοχή Σοσιαλδημοκρατών, Χριστιανοδημοκρατών και του κεντρώου κόμματος Δράση των Δυσαρεστημένων Πολιτών (ΑΝΟ) του δισεκατομμυριούχου Αντρέι Μπάμπις.
Με βάση τη συμφωνία, ο 42χρονος ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών, Μποχουσλάβ Σομπότκα, θα αναλάβει την πρωθυπουργία της χώρας, καθώς το κόμμα του αναδείχθηκε πρώτο στις εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου, έστω και με μόλις 20,5%.Αντίθετα, τα κόμματα της Δεξιάς που κυβερνούσαν την Τσεχία επί οκτώ χρόνια καταποντίστηκαν και διαθέτουν μόλις 42 από τις 200 έδρες του κοινοβουλίου. Το κύριο κόμμα της Δεξιάς, το Δημοκρατικό Κόμμα Πολιτών (ODS), από το οποίο προερχόταν ο τέως πρωθυπουργός Νέτσας, είχε βγει… πέμπτο στις εκλογές, καθώς το ποσοστό του κατακρημνίστηκε από το 20,2% στο 7,7%. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι οι Τσέχοι κομμουνιστές ανέβασαν σημαντικά την εκλογική τους δύναμη λαμβάνοντας 14,91% και 33 έδρες.
Ο «Μεγάλος Συνασπισμός» στην Τσεχία διαθέτει μεν 111 έδρες σε σύνολο 200 εδρών στην Κάτω Βουλή, αλλά δεν είναι δεδομένη η σταθερότητά του, καθώς «κρέμεται» από τις διαθέσεις του δισεκατομμυριούχου ηγέτη του κόμματος ΑΝΟ, Αντρέι Μπάμπις, που είχε κάνει τη μεγάλη έκπληξη στις εκλογές και είχε αναδειχθεί δεύτερη δύναμη με 18,65% και 47 έδρες.
Ο Αντρέι Μπάμπις, που είναι επίσης επικεφαλής μιας αυτοκρατορίας από εκατοντάδες επιχειρήσεις, είχε αρνηθεί αρχικά να μετάσχει στη νέα κυβέρνηση, καθώς είχε εστιάσει την προεκλογική εκστρατεία του στη λαϊκή οργή κατά της διαφθοράς του πολιτικού κατεστημένου. Τελικά δέχτηκε να μετάσχει στην κυβέρνηση ως υπουργός Οικονομικών.
Με την Τσεχία, έγιναν 10 οι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης που διαθέτουν κυβερνήσεις του λεγόμενου «Μεγάλου Συναπισμού» – ανάμεσα δηλαδή σε δεξιά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Σε πέντε από τις χώρες αυτές επικεφαλής στις κυβερνήσεις του Μεγάλου Συνασπισμού βρίσκονται δεξιοί πρωθυπουργοί (Γερμανία, Φινλανδία, Ολλανδία, Ελλάδα και Λουξεμβούργο). Σε άλλες πέντε ηγούνται Σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί (Ιταλία, Βέλγιο, Αυστρία, Τσεχία και Ρουμανία).
Οπως λέει ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ, Ντομινίκ Ρενιέ, «οι Μεγάλοι Συνασπισμοί δεν αποτελούν καινοτομία για πολλές χώρες της Ευρώπης. Στον Βορρά, όπως στην Αυστρία, τη Φινλανδία ή τη Γερμανία, αυτό το είδος της συμμαχίας αποτελεί μια φυσιολογική, σχεδόν συνήθη επιλογή». «Η κρίση έχει αναγκάσει τις χώρες αυτές να υιοθετήσουν μια στάση «ιδεολογικής συνδιαχείρισης»», συμπληρώνει ο πολιτικός επιστήμονας Γκαέλ Μπριστιέ, τονίζοντας ότι η κρίση έχει ισοπεδώσει τις διαφορές Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών. Ακόμη και «η επιλογή του Μάρτιν Σουλτς ως υποψηφίου της Σοσιαλδημοκρατίας για την προεδρία της Ε.Ε. μπορεί να ενισχύσει μεν την εικόνα μιας ομοιόμορφης και τεχνοκρατικής Ευρώπης, καθώς ο Σουλτς υποτίθεται ότι ενσαρκώνει μια πιο κοινωνική και διαφορετική Ευρώπη από εκείνη της Ανγκελα Μέρκελ, αλλά μην ξεχνάτε ότι είναι μέλος ενός κόμματος που είναι σήμερα ο κύριος σύμμαχος της καγκελαρίου της Γερμανίας» γράφει χαρακτηριστικά η «Monde».
Ο καθηγητής Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ, και συγγραφέας του βιβλίου «Το Εγχειρίδιο της Σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη», Φαμπιάν Εσκαλονά, δίνει όμως μια άλλη διάσταση: «Οι Μεγάλοι Συνασπισμοί αντανακλούν την εξάντληση των παραδοσιακών κομμάτων και των ιδεολογιών τους, αλλά και τη διάβρωση της εκλογικής βάσης των μεγάλων κομμάτων από το 1970». Και αυτή η τάση ενισχύεται συνεχώς καθώς σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις της Ευρώπης υλοποιούν πειθήνια την πολιτική που αξιώνει το Βερολίνο.
Η κατάρρευση των Σοσιαλδημοκρατώ
Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες, στις χώρες-μέλη της ευρωζώνης κυρίως, δεν έχουν προβάλει την παραμικρή αντίσταση στους Γερμανούς, ακόμη και σε μηδαμινά θέματα. Η γαλλική εφημερίδα «Le Monde» αναφέρει μάλιστα ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την Ελλάδα.«Στην Ελλάδα, το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ., που αντιπροσώπευαν το 80% του εκλογικού σώματος το 2009, εκπροσωπούν σήμερα μόλις λίγο πάνω από το 30%». Η γαλλική εφημερίδα σημειώνει πάντως ότι οι μεγάλοι χαμένοι των Μεγάλων Συνασπισμών είναι συνήθως οι Σοσιαλδημοκράτες: «Το μεγαλύτερο θύμα αυτών των mega-συμμαχιών είναι η Σοσιαλδημοκρατία» όπως σχολιάζει. «Η μετριοπαθής Αριστερά σε συμμαχία με τη Δεξιά ακολουθεί μια πολύ σφικτή πολιτική στην Ευρώπη» τονίζει ο καθηγητής Εσκαλονά. Στην πραγματικότητα, η Σοσιαλδημοκρατία δεν φαίνεται να είναι σε θέση να καθορίσει μια άλλη πρόταση. «Τη φαντασία τη βάζει η Δεξιά» λέει μάλλον ειρωνικά ο καθηγητής Μπριστιέ. Προειδοποιεί μάλιστα ότι με τον Μεγάλο Συνασπισμό δεν αποδυναμώνονται μόνο οι ιδέες της Σοσιαλδημοκρατίας, αλλά δημιουργείται και «δημοκρατικό πρόβλημα». Η έλλειψη διαφορών ανάμεσα στα δυο μεγάλα κόμματα «κουράζει, ακόμη και αηδιάζει τους ψηφοφόρους τους, που στρέφονται είτε στην άκρα Αριστερά είτε στην άκρα Δεξιά». Η «Monde» σημειώνει μάλιστα ότι «ο κίνδυνος αυτός παραμονεύει ιδιαίτερα στην Ελλάδα και την Ιταλία».
→«Το μεγαλύτερο θύμα αυτών των mega-συμμαχιών είναι η Σοσιαλδημοκρατία» σχολιάζει η γαλλική εφημερίδα «Le Monde»Του Μιχάλη Ψύλου
Στην «οικογένεια» των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων του «Μεγάλου Συνασπισμού» εισήλθε αυτή την εβδομάδα η Τσεχία σχεδόν τρεις μήνες μετά τις εκλογές, κατόπιν συμφωνίας για τον σχηματισμό κυβέρνησης με τη συμμετοχή Σοσιαλδημοκρατών, Χριστιανοδημοκρατών και του κεντρώου κόμματος Δράση των Δυσαρεστημένων Πολιτών (ΑΝΟ) του δισεκατομμυριούχου Αντρέι Μπάμπις.
Με βάση τη συμφωνία, ο 42χρονος ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών, Μποχουσλάβ Σομπότκα, θα αναλάβει την πρωθυπουργία της χώρας, καθώς το κόμμα του αναδείχθηκε πρώτο στις εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου, έστω και με μόλις 20,5%.Αντίθετα, τα κόμματα της Δεξιάς που κυβερνούσαν την Τσεχία επί οκτώ χρόνια καταποντίστηκαν και διαθέτουν μόλις 42 από τις 200 έδρες του κοινοβουλίου. Το κύριο κόμμα της Δεξιάς, το Δημοκρατικό Κόμμα Πολιτών (ODS), από το οποίο προερχόταν ο τέως πρωθυπουργός Νέτσας, είχε βγει… πέμπτο στις εκλογές, καθώς το ποσοστό του κατακρημνίστηκε από το 20,2% στο 7,7%. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι οι Τσέχοι κομμουνιστές ανέβασαν σημαντικά την εκλογική τους δύναμη λαμβάνοντας 14,91% και 33 έδρες.
Ο «Μεγάλος Συνασπισμός» στην Τσεχία διαθέτει μεν 111 έδρες σε σύνολο 200 εδρών στην Κάτω Βουλή, αλλά δεν είναι δεδομένη η σταθερότητά του, καθώς «κρέμεται» από τις διαθέσεις του δισεκατομμυριούχου ηγέτη του κόμματος ΑΝΟ, Αντρέι Μπάμπις, που είχε κάνει τη μεγάλη έκπληξη στις εκλογές και είχε αναδειχθεί δεύτερη δύναμη με 18,65% και 47 έδρες.
Ο Αντρέι Μπάμπις, που είναι επίσης επικεφαλής μιας αυτοκρατορίας από εκατοντάδες επιχειρήσεις, είχε αρνηθεί αρχικά να μετάσχει στη νέα κυβέρνηση, καθώς είχε εστιάσει την προεκλογική εκστρατεία του στη λαϊκή οργή κατά της διαφθοράς του πολιτικού κατεστημένου. Τελικά δέχτηκε να μετάσχει στην κυβέρνηση ως υπουργός Οικονομικών.
Με την Τσεχία, έγιναν 10 οι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης που διαθέτουν κυβερνήσεις του λεγόμενου «Μεγάλου Συναπισμού» – ανάμεσα δηλαδή σε δεξιά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Σε πέντε από τις χώρες αυτές επικεφαλής στις κυβερνήσεις του Μεγάλου Συνασπισμού βρίσκονται δεξιοί πρωθυπουργοί (Γερμανία, Φινλανδία, Ολλανδία, Ελλάδα και Λουξεμβούργο). Σε άλλες πέντε ηγούνται Σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί (Ιταλία, Βέλγιο, Αυστρία, Τσεχία και Ρουμανία).
Οπως λέει ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ, Ντομινίκ Ρενιέ, «οι Μεγάλοι Συνασπισμοί δεν αποτελούν καινοτομία για πολλές χώρες της Ευρώπης. Στον Βορρά, όπως στην Αυστρία, τη Φινλανδία ή τη Γερμανία, αυτό το είδος της συμμαχίας αποτελεί μια φυσιολογική, σχεδόν συνήθη επιλογή». «Η κρίση έχει αναγκάσει τις χώρες αυτές να υιοθετήσουν μια στάση «ιδεολογικής συνδιαχείρισης»», συμπληρώνει ο πολιτικός επιστήμονας Γκαέλ Μπριστιέ, τονίζοντας ότι η κρίση έχει ισοπεδώσει τις διαφορές Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών. Ακόμη και «η επιλογή του Μάρτιν Σουλτς ως υποψηφίου της Σοσιαλδημοκρατίας για την προεδρία της Ε.Ε. μπορεί να ενισχύσει μεν την εικόνα μιας ομοιόμορφης και τεχνοκρατικής Ευρώπης, καθώς ο Σουλτς υποτίθεται ότι ενσαρκώνει μια πιο κοινωνική και διαφορετική Ευρώπη από εκείνη της Ανγκελα Μέρκελ, αλλά μην ξεχνάτε ότι είναι μέλος ενός κόμματος που είναι σήμερα ο κύριος σύμμαχος της καγκελαρίου της Γερμανίας» γράφει χαρακτηριστικά η «Monde».
Ο καθηγητής Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ, και συγγραφέας του βιβλίου «Το Εγχειρίδιο της Σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη», Φαμπιάν Εσκαλονά, δίνει όμως μια άλλη διάσταση: «Οι Μεγάλοι Συνασπισμοί αντανακλούν την εξάντληση των παραδοσιακών κομμάτων και των ιδεολογιών τους, αλλά και τη διάβρωση της εκλογικής βάσης των μεγάλων κομμάτων από το 1970». Και αυτή η τάση ενισχύεται συνεχώς καθώς σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις της Ευρώπης υλοποιούν πειθήνια την πολιτική που αξιώνει το Βερολίνο.
Η κατάρρευση των Σοσιαλδημοκρατώ
Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες, στις χώρες-μέλη της ευρωζώνης κυρίως, δεν έχουν προβάλει την παραμικρή αντίσταση στους Γερμανούς, ακόμη και σε μηδαμινά θέματα. Η γαλλική εφημερίδα «Le Monde» αναφέρει μάλιστα ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την Ελλάδα.«Στην Ελλάδα, το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ., που αντιπροσώπευαν το 80% του εκλογικού σώματος το 2009, εκπροσωπούν σήμερα μόλις λίγο πάνω από το 30%». Η γαλλική εφημερίδα σημειώνει πάντως ότι οι μεγάλοι χαμένοι των Μεγάλων Συνασπισμών είναι συνήθως οι Σοσιαλδημοκράτες: «Το μεγαλύτερο θύμα αυτών των mega-συμμαχιών είναι η Σοσιαλδημοκρατία» όπως σχολιάζει. «Η μετριοπαθής Αριστερά σε συμμαχία με τη Δεξιά ακολουθεί μια πολύ σφικτή πολιτική στην Ευρώπη» τονίζει ο καθηγητής Εσκαλονά. Στην πραγματικότητα, η Σοσιαλδημοκρατία δεν φαίνεται να είναι σε θέση να καθορίσει μια άλλη πρόταση. «Τη φαντασία τη βάζει η Δεξιά» λέει μάλλον ειρωνικά ο καθηγητής Μπριστιέ. Προειδοποιεί μάλιστα ότι με τον Μεγάλο Συνασπισμό δεν αποδυναμώνονται μόνο οι ιδέες της Σοσιαλδημοκρατίας, αλλά δημιουργείται και «δημοκρατικό πρόβλημα». Η έλλειψη διαφορών ανάμεσα στα δυο μεγάλα κόμματα «κουράζει, ακόμη και αηδιάζει τους ψηφοφόρους τους, που στρέφονται είτε στην άκρα Αριστερά είτε στην άκρα Δεξιά». Η «Monde» σημειώνει μάλιστα ότι «ο κίνδυνος αυτός παραμονεύει ιδιαίτερα στην Ελλάδα και την Ιταλία».
