Glienicke, ένας πύργος, ένα προάστιο και στο Βερολίνο διάσημα από
τις ανταλλαγές κατασκόπων ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΣΣΔ την εποχή του
Ψυχρού Πολέμου, που ξεκινούσαν ταυτόχρονα από τις δύο άκρες της γέφυρας
που ένωνε τον αμερικανικό τομέα του Δυτικού Βερολίνου με την Ανατολική
Γερμανία.Το όνομα Glienicke επανέρχεται σήμερα στην επικαιρότητα
από ένα ομώνυμο think tank, το Glienicker Gruppe, που καταθέτει πρόταση
με τίτλο «Προς μια Ενωση του Ευρώ», που από ότι φαίνεται θα είναι και
το σημείο αναφοράς της τρίτης κυβέρνησης Μέρκελ ως προς την Πολιτική
Ενοποίηση της Ευρωζώνης.Το σχέδιο παίρνει σαν δεδομένη την επιβολή των απόψεων της Γερμανίας για τη δημοσιονομική εξυγίανση των χωρών-μελών της Ευρωζώνης καθώς και την Τραπεζική Ενωση που μόλις υιοθετήθηκε και προσπαθεί, πρώτον, να απαλύνει το κοινωνικό κόστος, δεύτερον, να δηλώσει κάποια μορφή ευρωπαϊκής αλληλεγγύης σε θέματα όπως η διαχείριση της λαθρομετανάστευσης και, τρίτον, να δώσει κάποια θεσμική-συνταγματική νομιμοποίηση στην κοινή οικονομική διακυβέρνηση, που θα αφορά τη σύνταξη και την εκτέλεση των εθνικών προϋπολογισμών.
Το κείμενο προτείνει την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέρους των επιδομάτων ανεργίας αλλά και συνολικά του κοινωνικού κόστους της δημοσιονομικής εξυγίανσης και στη συνέχεια προχωρεί σε προτάσεις κομμένες και ραμμένες στην ανάγκη νομιμοποίησης των νέων συσχετισμών που διαμορφώθηκαν υπέρ της Γερμανίας κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Σε ό,τι αφορά για παράδειγμα την κοινή εξωτερική πολιτική, η απουσία της οποίας επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά τις τελευταίες εβδομάδες με τη Γαλλία να αποστέλλει μόνη και χωρίς καν πολιτική στήριξη της Γερμανίας στρατιωτικές δυνάμεις στην Κεντρική Αφρική και το Βερολίνο να έχει την προσοχή του στραμμένη στην Ουκρανία, να κρατήσουμε την πρόταση για κοινή μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τα κράτη-μέλη της Ενωσης του Ευρώ, με άλλα λόγια δηλαδή την κατάργηση της μόνιμης έδρας της Γαλλίας!
Στο κείμενο προβλέπεται επίσης η συγχώνευση των ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων των χωρών-μελών, μια πρόβλεψη που αν υλοποιηθεί θα στερήσει το Παρίσι από τη δυνατότητα εθνικών στρατιωτικών παρεμβάσεων σαν αυτές που είδαμε πριν από λίγους μήνες στο Μαλί και σήμερα στην Κεντρική Αφρική.
Κορυφαία πρόταση του κειμένου είναι η σύσταση «Κοινοβουλίου του Ευρώ», που θα ελέγχει τα θεσμικά όργανα οικονομικής διακυβέρνησης. Το θέμα της σύνθεσης αυτής της συνέλευσης παραμένει ανοικτό, καθώς η μια εκδοχή θα ήταν να αποτελείται από τους ευρωβουλευτές των χωρών-μελών της Ευρωζώνης και η άλλη από βουλευτές των εθνικών Κοινοβουλίων, καθώς το «Κοινοβούλιο του Ευρώ» θα καλείται να επικυρώσει αποφάσεις που θα αφορούν κατά κύριο λόγο τις δημόσιες δαπάνες των χωρών-μελών της Ευρωζώνης.
Ακόμη πιο αποκαλυπτική είναι και η αναφορά στην Πολωνία, που ως μελλοντικό μέλος της Ευρωζώνης θα πρέπει να συμμετάσχει στη διαπραγμάτευση για τη διαμόρφωση των θεσμών της Ενωσης του Ευρώ.
Το κείμενο δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα διαζύγιο με τη μεταπολεμική συνέχεια και παράδοση του γερμανικού φεντεραλισμού, όπως είχε αποτυπωθεί τόσο στο ντοκουμέντο Λάμερς το 1994, όσο και στην πρόταση Φίσερ για Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία την άνοιξη του 2000.
Η Γερμανία αποφεύγει το κόστος των ομοσπονδιακών δεσμεύσεων και υποχρεώσεων, κυρίως της μεταφορές πόρων προς τον Νότο, και κρατά από τον φεντεραλισμό την κοινή έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας καθώς και την ενοποίηση των στρατιωτικών δυνάμεων που θα μπορούσαν να στηρίξουν υπερπόντιες επεμβάσεις. Δίχως υπερβολή είναι το απομεινάρι ενός μεγάλου οράματος.
Επίδομα προσαρμογής
Το κείμενο προτείνει την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέρους των επιδομάτων ανεργίας αλλά και συνολικά του κοινωνικού κόστους της δημοσιονομικής εξυγίανσης και στη συνέχεια προχωρεί σε προτάσεις κομμένες και ραμμένες στην ανάγκη νομιμοποίησης των νέων συσχετισμών που διαμορφώθηκαν υπέρ της Γερμανίας κατά τη διάρκεια της κρίσης.
kapopoulos@pegasus.gr-Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
