Η επιλογή του Ερντογάν να επιτεθεί στον πρέσβη των ΗΠΑ στην Αγκυρα ήταν
αναμενόμενη και δεν σχετίζεται απλά και μόνο με το γεγονός ότι ο
Φετουλάχ Γκιουλέν διαμένει εκεί από το 1999. Στην Τουρκία ο
αντιαμερικανισμός είναι κυρίαρχος και πλειοψηφικός από το κεμαλικό
κατεστημένο μέχρι και το πολιτικό Ισλάμ, και παράγει συσπειρώσεις που
ξεπερνούν τις διαχωριστικές πολιτικές και κομματικές γραμμές.Πριν από την πρώτη εκλογική νίκη του Ερντογάν και του ΑΚΡ το 2002, το κεμαλικό κατεστημένο είδε την ανακήρυξη του Βορείου Ιράκ το 1991 σε Αυτόνομη Κουρδική Οντότητα σαν συνωμοσία των ΗΠΑ σε βάρος της Τουρκίας και με παρόμοια αισθήματα αντιμετώπισε τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία την άνοιξη του 1999, παρά τη χλιαρή δημόσια υποστήριξη. Λίγο μετά κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα πολιτικής φαντασίας Metal Storm που περιέγραφε μια παρόμοια επέμβαση κατά της Τουρκίας.
Την άνοιξη του 2003 η στρατιωτική ηγεσία και ο μόλις ορκισθείς ως πρωθυπουργός Ερντογάν συμφώνησαν πλήρως στην απαγόρευση διέλευσης αμερικανικών δυνάμεων από το τουρκικό έδαφος για να πληγεί το Ιράκ από Βορρά. Εχθρός των μουσουλμάνων ως σύμμαχος του Ισραήλ για τους οπαδούς του πολιτικού Ισλάμ, οι ΗΠΑ είναι για τους σκληρούς κεμαλιστές η δύναμη που επεξεργάζεται σενάρια σε βάρος της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας.
Πέραν, λοιπόν, της εσωτερικής σύγκρουσης Ερντογάν - Γκιουλέν, σήμερα η στροφή των ΗΠΑ στη Συρία και στο Ιράν προσλαμβάνεται ως εχθρική για τα συμφέροντα της Αγκυρας επιλογή και από τα τρία κόμματα της Βουλής, το κυβερνών ΑΚΡ αλλά και το κεμαλικό CHP και το εθνικιστικό MHP.
Ο αντιαμερικανισμός μπορεί να προστατεύσει τον Ερντογάν στις επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά είναι μια επιλογή που εμπεριέχει θανάσιμους κινδύνους για την οικονομική σταθερότητα, καθώς και για τις οριακά εύθραυστες ισορροπίες του Κουρδικού εντός και εκτός συνόρων.
Την ώρα που Ουάσιγκτον και Μόσχα συνεργάζονται στη Μέση Ανατολή και κυοφορείται μια συνολική προσέγγιση ΗΠΑ - Ιράν, οι εσωτερικές εξελίξεις εντείνουν την ήδη αισθητή διεθνή και περιφερειακή απομόνωση στην οποία οδηγήθηκε η Αγκυρα με το ναυάγιο του στρατηγικού βάθους του Νταβούτογλου. Βλέποντας τον εαυτό του ως δεύτερο Μόρσι, ο Ερντογάν οδηγείται στο στίγμα του Αχμαντινετζάντ...
kapopoulos@pegasus.gr
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
