Οι Ρεπουμπλικάνοι πρότειναν στον Αμερικανό πρόεδρο να αποσύρει το Obamacare ώστε να συζητηθεί ξανά το περιεχόμενό του. Ο Obama, όπως ήταν αναμενόμενο, αρνήθηκε και έτσι ο δημόσιος τομέας των ΗΠΑ κατεβάζει ρολά ξανά ύστερα από 17 χρόνια, όταν πάλι ένας άλλος Δημοκρατικός, ο Μπιλ Κλίντον, είχε πάρει μια ανάλογη απόφαση για να επιβάλει την πολιτική του ατζέντα έναντι των πολιτικών του αντιπάλων.
Στην πολιτική, όπως λέει ο πρώτος επικοινωνιολόγος στην ιστορία της ανθρωπότητας Νικόλο Μακιαβέλι, θα πρέπει να διαθέτεις και να συνθέτεις τις αρετές της αλεπούς και του λιονταριού. Αν ο ηγέτης είναι μόνο αλεπού, τότε μπορεί να πετυχαίνει μέρος των στόχων του, αλλά χάνει σε σύντομο χρονικό διάστημα τα δίκτυα υποστήριξής του. Αν είναι μόνο λιοντάρι, τότε κερδίζει τον σεβασμό ή τον φόβο όλων, αλλά οδηγείται διαρκώς σε αυξημένες συνθήκες φθοράς ισχύος, αφού το λιοντάρι δεν αναγνωρίζει την έννοια της «έξυπνης στρατηγικής» αλλά μόνο την αναγκαιότητα της ολομέτωπης σύγκρουσης. Ο Obama για μεγάλο χρονικό διάστημα επιδίωξε με τη μέθοδο της αλεπούς να επιτύχει την πολιτική σύνθεση και τη μέγιστη δυνατή συναίνεση μέσα στη Γερουσία αλλά και στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ώστε το Obamacare να στηριχθεί από το κόμμα του αλλά και από το φιλελεύθερο κομμάτι των Ρεπουμπλικάνων.
Από τις εξελίξεις όμως της Τρίτης γνωρίζει ότι οφείλει να λειτουργήσει ως λιοντάρι, επιλέγοντας να συγκρουστεί ανοιχτά με το Tea Party, ώστε να διατηρήσει τις πρωτοβουλίες στο εσωτερικό του κράτους και να «περάσει» ένα νομοσχέδιο που αποτελεί προσωπικό του στοίχημα για την οικοδόμηση του θεμέλιου λίθου του σύγχρονου κοινωνικού κράτους στις ΗΠΑ. Τέλος, ως καλός στρατηγιστής, γνωρίζει ότι έρχονται εξίσου δύσκολες αποφάσεις και σε άλλα ζητήματα στο εσωτερικό του κράτους και ότι, αν προσφέρει μια σημειολογική νίκη στο Τea Party, τότε δύσκολα θα επιτύχει να επιβάλει ο ίδιος τον ρυθμό του στις εξελίξεις από αυτό το σημείο και εντεύθεν.
Κάποιος μπορεί με περισσή ομφαλοσκοπική διάθεση να αναρωτηθεί γιατί μας απασχολούν ως Ευρώπη και Ελλάδα οι εσωτερικές εξελίξεις στις ΗΠΑ; Αρχικώς κάθε κραδασμός στο εσωτερικό των ΗΠΑ γίνεται αντιληπτός με έντονο τρόπο στο εσωτερικό της Ευρώπης. Για παράδειγμα, η κρίση που πλήττει την ευρωζώνη σήμερα είναι αποτέλεσμα της κρίσης των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων υψηλού ρίσκου (Subprime Μortgage Crisis), που έπληξε τις ΗΠΑ το 2008, και των μη αποδοτικών πρακτικών αντιμετώπισης του επικείμενου spill over effect από την ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ. Επιπρόσθετα, αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ διεξάγεται μια «μονομαχία» που η έκβαση της θα επηρεάσει την τύχη του κοινωνικού κράτους όχι μόνο στον «Νέο Κόσμο» αλλά και στη γηραιά ήπειρο. Τίποτε δεν είναι δεδομένο πλέον, αφού το διεθνές σύστημα εισέρχεται σε μια νέα φάση κατανομής και αναδιανομής ισχύος αλλά και αφού και στην Ευρώπη υφίστανται ακραίες πολιτικές φωνές ανάλογες με αυτή του Tea Party που στοχοποιούν τον αστικο-φιλελεύθερο πολιτικό μας πολιτισμό και το κοινωνικό κράτος. Πέρα από κάθε αμφιβολία η έκβαση των πραγμάτων στις ΗΠΑ θα καθορίσει και τις μελλοντικές εξελίξεις στην Ευρώπη, οπότε η ομφαλοσκόπηση δεν βοηθά.
Σπύρος Ν. Λίτσας
