- Χαρίτος ΠάνοςΤο σκεπτικό και ο προβληματισμός της ισραηλινής κυβέρνησης αναφορικά με τους χειρισμούς και την πολιτική του Μπάρακ Ομπάμα στα θέματα της Μέσης Ανατολής ίσως να αποτυπώνονται εύγλωττα στον τίτλο ενός δημοσιεύματος. «Εφόσον ο Πούτιν και ο Άσαντ κατάφεραν να παραπλανήσουν τον Ομπάμα, τότε σίγουρα θα το πετύχει και το Ιράν». «Ένας ηγέτης με αδύνατο χαρακτήρα», αναφέρει άλλο δημοσίευμα ισραηλινής εφημερίδας.
Ο Νετανιάχου δεν έκρυψε την ενόχλησή του ούτε κατά τις επαφές με τον Ομπάμα ούτε κατά την ομιλία στα Ηνωμένα Έθνη. Το Ισραήλ διατηρεί πάντα το δικαίωμα να δράσει αυτόνομα και να προχωρήσει σε ένα χτύπημα στο μέλλον εφόσον το Ιράν δεν σταματήσει την ανάπτυξη του πυρηνικού του προγράμματος δήλωσε στη έδρα των ΗΕ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος φρόντισε μεν να καθησυχάσει τον βασικό εταίρο της Ουάσιγκτον στη Μέση Ανατολή, ωστόσο δεν παρέλειψε να επισημάνει μετά το πέρας των επαφών του ότι περιμένει από τον Νετανιάχου περισσότερη κινητικότητα στην κατεύθυνση της προόδου στο παλαιστινιακό ζήτημα.
Αποκωδικοποιώντας δηλώσεις, χαμόγελα, χειραψίες και τη γλώσσα του σώματος από τη συνάντηση των δυο ανδρών, όλοι καταλήγουν σε ένα συμπέρασμα: Το Ισραήλ πάντα διατηρούσε επιφυλάξεις για τον Αμερικανό πρόεδρο και σήμερα καθιστά σαφές ό,τι έχει απολέσει την εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό του.
Η Ουάσιγκτον περιμένει να δει από την Τεχεράνη βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης αναφορικά με το πυρηνικό της πρόγραμμα και συνεργασία με τους αρμόδιους οργανισμούς. Το Τελ Αβίβ επιθυμεί και περιμένει την παύση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και τίποτα λιγότερο.
Η Ουάσιγκτον θα προχωρούσε υπό όρους και προϋποθέσεις στη χαλάρωση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στην Τεχεράνη. Το Τελ Αβίβ στέκει αδιαπραγμάτευτο απέναντι στην αναγκαιότητα εξακολούθησης και εντατικοποίησης των κυρώσεων.
Το «λουκέτο» στο αμερικανικό Δημόσιο δυσχεραίνει εκ των πραγμάτων την εφαρμογή της πολιτικής εμπάργκο της Ουάσιγκτον στο Ιράν. Επίσης η επιλογή του Ομπάμα να φτάσει στα άκρα την κόντρα με τους Ρεπουμπλικανούς σχετικά με τον προϋπολογισμό και η πιθανότητα παράτασης επί μακρόν του περιβάλλοντος οικονομικής αστάθειας δημιουργεί τριγμούς και στις υποχρεώσεις προς τρίτους στο εξωτερικό.
Το Ισραήλ έσπευσε εκ νέου να εκφράσει την αγωνία του για τις εξελίξεις αυτές αφού μια δυσάρεστη εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει σε πάγωμα της οικονομικής ενίσχυσης που λαμβάνει η χώρα από την Αμερική. Σε μια τέτοια εξέλιξη οι αμυντικές δαπάνες του Ισραήλ καθώς και η εποικιστική πολιτική στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη θα πλήττονταν από την απώλεια κονδυλίων.
Οι κρίσεις για το Μπάρακ Ομπάμα δείχνουν να μην έχουν τέλος. Αυτό όμως είναι προσωπική του επιλογή, αφού επιλέγει ένα εντελώς διαφορετικό μοντέλο άσκησης της πολιτικής του από ό,τι οποιοσδήποτε άλλος εκ των προκατόχων του. Οι πιέσεις που δέχεται πλέον από γερουσιαστές, εμπορικούς κολοσσούς, ξένα λόμπι και διεθνείς οικονομικούς οίκους, είναι τεράστιες. Το ποιες είναι οι αντοχές του και οι εναλλακτικές που έχει σχεδιάσει για να πετύχει τους στόχους του θα το δείξει ο χρόνος.
Ασχέτως πάντως των προσωπικών σχεδιασμών, υπάρχουν πάντα και οι απρόβλεπτοι παράγοντες καθώς και μια σειρά από αστάθμητες παραμέτρους. Στο θέμα της Συρίας ο Ομπάμα επέλεξε να μπλοφάρει και να κερδίσει τη μάχη διπλωματικά. Στο θέμα του Ιράν ήταν αναμενόμενο να υπάρξουν αντιδράσεις σε μια σειρά από χώρες και κυρίως από το Ισραήλ. Ο Νετανιάχου λοιπόν δηλώνει ότι μπορεί να χτυπήσει και μόνος του. Αντικειμενικά δεν μπορεί. Ακόμα και με τις ΗΠΑ η στρατιωτική διαχείριση ενός τέτοιου μετώπου είναι δύσκολη.
Επιστρέφοντας στο Ισραήλ ο Νετανιάχου είδε μια δημοσκόπηση στην οποία σε ποσοστό 51,4% οι πολίτες της χώρας του επικροτούν τους χειρισμούς του στην Αμερική και μόλις το 10,9% διαφωνούν με αυτούς αλλά και με τα όσα δημόσια δήλωσε. Ωστόσο η είδηση είναι πως το 84% των Ισραηλινών συντάσσονται με την άποψη Νετανιάχου που θέλει το Ιράν να μην είναι ειλικρινές ως προς τους πραγματικούς σκοπούς του πυρηνικού του προγράμματος, ενώ το 65,6% τοποθετούνται θετικά σε σχέση με την ανάληψη στρατιωτικής δράσης στο Ιράν έστω και μονομερώς
Οι επιλογές Ομπάμα χαρακτηρίζονται από μεγάλο βαθμό δυσκολίας στην υλοποίησή τους και το μόνο βέβαιο είναι πως απέναντι στον Αμερικανό πρόεδρο συγκεντρώνονται ολοένα και περισσότεροι επικριτές παρά ένθερμοι φίλοι και υποστηρικτές της πολιτικής του.
Ο Ομπάμα πλέον σχοινοβατεί και το σχοινί πατάει από τη μια πλευρά στα καυτά εσωτερικά αμερικανικά θέματα κι από την άλλη στα εξωτερικά ζητήματα. Όσοι στέκουν στη μια και στην άλλη πλευρά έχουν όλη την «καλή» διάθεση να κουνήσουν το σχοινί όσο χρειαστεί για να ακούσουν αυτό που επιθυμούν από τα χείλη του Αμερικανού προέδρου. Μένει λοιπόν να δούμε πόσο καλός ισορροπιστής είναι και εδώ δεν χωρούν μπλόφες...
