20 Οκτωβρίου 2013

Σκαραμαγκάς: το ιστορικό ενός μαρασμού

Ο νέος βασικός ιδιοκτήτης, η αγωγή του ΟΣΕ, η αναδρομική καταβολή αποδοχών, η επιστροφή των κρατικών εγγυήσεων και ο περιορισμός στις παραγγελίες από την Κομισιόν
Την υπερασπιστική του γραμμή επιχείρησε να χτίσει ο Ευ. Βενιζέλος αναφερόμενος στους χειρισμούς του στην υπόθεση των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά και της προμήθειας των υποβρυχίων όταν ο ίδιος ήταν υπουργός Αμυνας, μετά την επίκαιρη ερώτηση του Αλ. Τσίπρα στη Βουλή. Θεωρώντας ότι ο Δ. Αβραμόπουλος δεν υπερασπίστηκε το έργο του, κατέθεσε προχθές στη Βουλή πολυσέλιδα ενημερωτικά σημειώματα, που προηγουμένως είχε αποστείλει στον υπουργό Αμυνας, ως συνημμένα επιστολής μία ημέρα πριν από τη συζήτηση στη Βουλή.

Το σημείωμα Βενιζέλου
Το ζήτημα με το οποίο ήρθε αντιμέτωπη η κυβέρνηση Παπανδρέου τον Οκτώβριο του 2009, όπως περιγράφεται στο ενημερωτικό σημείωμα, ήταν:
* Η διάσωση των 2 δισ. ευρώ που είχε καταβάλει το Δημόσιο (1,3 δισ. μέχρι τον Μάρτιο του 2004 και άλλα 700 εκατ. μέχρι και το 2009).
* Η παραλαβή των υποβρυχίων, που ήταν αναγκαία στο Πολεμικό Ναυτικό.
* Η διάσωση του μεγαλύτερου ναυπηγείου της χώρας ως ναυπηγικής υποδομής και των θέσεων εργασίας στον Σκαραμαγκά.
Εκ του αποτελέσματος, ωστόσο, μετά την ψήφιση του νόμου (3885/2010 και άρθρου στον 3892/2010) το Δημόσιο ενέκρινε την οριστική συμφωνία με τον νέο ιδιοκτήτη, που δεν ήταν η Adbu Dabhi Mar (για το 75%), αλλά συνδεδεμένη με αυτή εταιρεία του Ισκ. Σάφα (Privinvest). Ο κ. Βενιζέλος είχε τότε δικαιολογήσει αυτή την αλλαγή, σημειώνοντας ότι γίνεται αποδεκτή και συνδεδεμένη εταιρεία και έχουν ληφθεί όλα τα εχέγγυα. Με αυτή τη συμφωνία, γινόταν παραγγελία άλλων δύο νέων υποβρυχίων (τύπου «214»), αντί του εκσυγχρονισμού παλαιοτέρων, που κρίθηκε ως μη επωφελής.

Ο «Παπανικολής»
Ωστόσο, σχεδόν μία τριετία μετά, το Δημόσιο έχει παραλάβει μόλις ένα υποβρύχιο (τον «Παπανικολή»), οι δόσεις του προγράμματος είχαν ξεκινήσει να τρέχουν (μέχρι τον Μάιο του 2011) φτάνοντας τα 2,7 δισ. ευρώ που έχει πληρώσει το Δημόσιο, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά είναι κλειστά και οι εργαζόμενοι σύρθηκαν σε εκ περιτροπής εργασία μιας ημέρας ανά εβδομάδα και πλέον αντιμετωπίζουν το φάσμα της ανεργίας.
Τι έφταιξε, λοιπόν, και η τελευταία συμφωνία για τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά δεν λειτούργησε και το Δημόσιο εξακολουθεί να βρίσκεται σε ακόμα πιο δύσκολη θέση;
Προέκυψαν ζητήματα του νέου βασικού ιδιοκτήτη των ναυπηγείων (Abu Dhabi Mar/Privinvest που κατέχει το 75%) με τον μέτοχο της μειοψηφίας (HDW/ThyssenKrupp Marine που έχει το 25%).

Σύμφωνα με το ενημερωτικό σημείωμα Βενιζέλου:
* Αγωγή του ΟΣΕ, που ζητά από κοινοπραξία στην οποία στο παρελθόν μετείχαν τα ναυπηγεία να του καταβληθεί αποζημίωση άνω των 200 εκατ. ευρώ.
* Αναδρομική καταβολή αποδοχών σε εργαζομένους σε θυγατρική τροχαίου υλικού (πρωτόδικη απόφαση δικαστηρίου).

Εμπλοκή των μετόχων
Η μεγαλύτερη εμπλοκή, όμως, ήταν μεταξύ των μετόχων. Τα ναυπηγεία ως ανάδοχος του έργου σύναψαν σύμβαση με τον κύριο υποκατασκευαστή (HDW/Thyssen-Krupp Marine, που έχει και το 25% των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά). Κάπου εκεί, η νέα ιδιοκτησία υπό τον Ισκ. Σάφα θεώρησε ότι η γερμανική πλευρά συνεβλήθη με τον... εαυτό της, θέτοντας μη ικανοποιητικούς όρους στη σχέση αναδόχου-υποκατασκευαστή. Ετσι, η νέα η ιδιοκτησία των ναυπηγείων υπό τον Ισκ. Σάφα σταμάτησε να καταβάλλει στους Γερμανούς τα χρήματα, που στο μεταξύ έδινε ως δόση το Πολεμικό Ναυτικό, πιέζοντας με αυτό τον τρόπο αλλαγή τής μεταξύ τους σύμβασης.

Και μέσα σε όλα αυτά, δεν λύθηκε το θέμα της επιστροφής κρατικών εγγυήσεων και η Κομισιόν περιόριζε τα ναυπηγεία να δέχονται μόνο παραγγελίες για στρατιωτικό υλικό και όχι εμπορικές. Υποχρέωνε δε στην αποκοπή της «δεξαμενής Νο 5» και εκποίησή της, κάτι που τα ναυπηγεία θεωρούσαν ως απολύτως αναγκαία υποδομή για τα στρατιωτικά προγράμματα, που εκτελούν. Γιατί εστιάζει σε όλα αυτά ο κ. Βενιζέλος; Για να δικαιολογήσει ότι δεν έχει πρόβλημα ο νόμος, που επί των ημερών του πέρασε από τη Βουλή, αλλά τα προβλήματα οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες. Ωστόσο, μέσα στην τριετία, το Δημόσιο εξακολουθεί να μην έχει παραλάβει υποβρύχια, να έχει πληρώσει και οι εργαζόμενοι έμειναν χωρίς δουλειά.

«Οι ιδιοκτήτης πήρε προκαταβολή, αλλά δεν έκοψε λαμαρίνα...»

Τα Ναπηγεία Σκαραμαγκά παραμένουν κλειστά. Οι 1.100 εργαζόμενοι των ναυπηγείων βρίσκονται σε αδιέξοδο εδώ και 18 μήνες. Περίπου το 15% των εργαζομένων παραμένουν απλήρωτοι τους τελευταίους 54 μήνες. Το υπόλοιπο 85% του προσωπικού είναι απλήρωτοι ενάμιση χρόνο και εργάζονται εκ περιτροπής: μία μέρα την εβδομάδα. Αυτό ίσχυε μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου. Από τότε μέχρι σήμερα οι συνθήκες επιδεινώθηκαν. 

Ο Βασίλης Τσιμπίδης, μέλος του δ.σ. των εργαζομένων, δεν έχει πληρωθεί επί 54 μήνες. Εξηγεί ότι ο νόμος για την εκ περιτροπής εργασία εξέπνευσε. Προβλεπόταν για 18 μήνες και συγκεκριμένα για 9 μήνες το 2012 και άλλους 9 το '13. Δηλαδή, η εταιρεία από την 1η Οκτωβρίου θα έπρεπε να λειτουργεί κανονικά.

Τα αιτήματα των εργαζομένων, οι οποίοι κλιμάκωσαν τις κινητοποιήσεις τους την περασμένη εβδομάδα, είναι δύο. Το πρώτο να πληρωθούν τα δεδουλευμένα. Οι οικονομικές οφειλές της εταιρείας προς το προσωπικό υπολογίζονται σε 3 έως 4 εκατ. ευρώ το μήνα. Οι εργαζόμενοι τα διεκδικούν βάσει δικαστικών αποφάσεων που τους δικαιώνουν. Το δικαστήριο έκρινε παράνομη και καταχρηστική την εκ περιτροπής εργασία, υποχρεώνοντας την εταιρεία να καταβάλει τους μισθούς και των 18 μηνών.

Οι εργαζόμενοι ζητούν να λειτουργήσουν κανονικά τα ναυπηγεία ώστε να ολοκληρωθούν οι εργασίες και οι δοκιμές των υποβρυχίων που έχει συμφωνηθεί να κατασκευαστούν.

Πρόκειται για ένα παλιού τύπου μετασκευασθέν υποβρύχιο (από 209 σε τύπο 214), το οποίο είναι έτοιμο να εκτελέσει δοκιμές στη θάλασσα, άλλα τρία υποβρύχια της αρχικής σύμβασης «Αρχιμήδης» (τύπου 214) τα οποία βρίσκονται στα Ναυπηγεία και είναι έτοιμα από 85% έως 95%, ενώ υπολείπεται η κατασκευή άλλων δύο υποβρυχίων τύπου 214, τα οποία συμφωνήθηκαν (με το νόμο 3885) στις 29 Σεπτεμβρίου 2010. «Ο ιδιοκτήτης πήρε την προκαταβολή, αλλά δεν έχει κόψει ούτε λαμαρίνα», τονίζει ο Βασ. Τσιμπίδης.

Το γεγονός που οδήγησε στο αδιέξοδο, συμπληρώνει ο ίδιος, είναι ότι ο ιδιοκτήτης, Ισκαντάρ Σάφα, δεν ολοκληρώνει τις εργασίες των υποβρυχίων, προφασιζόμενος ότι «δεν του καταβάλλονται οι τριμηνιαίες δόσεις των 50 εκατ. ευρώ, από το υπ. Αμυνας, βάσει της συμφωνίας. Ο ίδιος, όμως, πήρε προκαταβολικά ένα μεγάλο ποσό, χωρίς να προχωρήσει σε αντίστοιχη πρόοδο του έργου. Ο ιδιοκτήτης υποστηρίζει ότι ο νόμος δεν τον υποχρεώνει να παραδίδει το έργο σε αντιστοιχία με τα χρήματα που παίρνει», καταλήγει ο κ. Τσιμπίδης.
http://www.enet.gr/?i=news.el.politikh&id=393248