ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ
Οικονομική
αιμορραγία σε δυο «μέτωπα» βιώνουν οι νομοί Ροδόπης και Εβρου, καθώς
χιλιάδες καταναλωτές επιλέγουν για τα καθημερινά ψώνια αλλά και για τον
εξοπλισμό του σπιτιού τους περιοχές των γειτονικών χωρών, της Τουρκίας
και της Βουλγαρίας. Οι επιπτώσεις για τις τοπικές αγορές των δυο νομών είναι τεράστιες και οι εκπρόσωποι των εμπορικών συλλόγων ζητούν εντατικοποίηση των ελέγχων από τις τελωνειακές αρχές, οι οποίες, ωστόσο, φαίνεται να λειτουργούν οριακά, λόγω της έλλειψης προσωπικού.
Σημαντικές είναι οι απώλειες τζίρου για την αγορά της Αλεξανδρούπολης, εξαιτίας του διασυνοριακού εμπορίου όχι τόσο με την Τουρκία, όσο με τη Βουλγαρία.
Η οικονομική αιμορραγία και η «μετανάστευση» της ζήτησης διογκώνονται καθημερινά, και το πρόβλημα αναμένεται να ενταθεί από δω και πέρα, μετά την πρόσφατη διάνοιξη της νέας διόδου προς τη Βουλγαρία και συγκεκριμένα στο μεθοριακό σταθμό της Νυμφαίας στη Ροδόπη. Σύμφωνα με εκπροσώπους των τοπικών παραγωγικών φορέων, μόνο την πρώτη μέρα λειτουργίας του νέου οδικού άξονα πέρασαν τα σύνορα πάνω από 35.000 ΙΧ αυτοκίνητα, που επέστρεψαν φορτωμένα με κάθε είδους προϊόντα και με το ρεζερβουάρ φουλαρισμένο, αφού η αμόλυβδη είναι φτηνότερη έως και 50% σε σχέση με την τιμή στην Ελλάδα.
Τεράστιες ουρές
Δεκάδες εκατομμύρια ευρώ «φεύγουν» κάθε μήνα από τους δυο ακριτικούς νομούς της Θράκης, με τα ΙΧ αυτοκίνητα αλλά και τα πούλμαν να σχηματίζουν τεράστιες ουρές, κυρίως τις ημέρες που οι πόλεις των δύο γειτονικών χωρών έχουν παζάρι ή εκπτώσεις. Το ύψος της εκροής αναμένεται να αποτελέσει το αντικείμενο της νέας έρευνας που θα εκπονήσει το Ινστιτούτο (ΙΝΕΜΥ) της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου, που μόλις πρόσφατα έβαλε στο μικροσκόπιο την περίπτωση της Φλώρινας.
Ποιοι πλήττονται
Το κύμα φυγής προς τη Βουλγαρία, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης, Κωνσταντίνο Χατζημιχαήλ, πλήττει σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο τη Ροδόπη αλλά και τις τοπικές αγορές του Εβρου. Ο ίδιος εντοπίζει τη ρίζα του κακού στην ανυπαρξία ελεγκτικού μηχανισμού, που -όπως λέει- θα μπορούσε να βάλει φρένο στις αθρόες εισαγωγές προϊόντων, οι οποίες στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι σύννομες, αφού υπερβαίνουν κατά πολύ το πλαφόν πάνω από το οποίο απαιτείται η έκδοση τιμολογίων και παραστατικών. Οι καταναλωτές από την Αλεξανδρούπολη μπορούν να βρεθούν σε εμπορικό κέντρο της Βουλγαρίας μέσα σε 45 λεπτά και οι κάτοικοι της Κομοτηνής σε ακόμη λιγότερο χρόνο, ενώ το πηγαινέλα είναι πλέον καθημερινή συνήθεια για κατοίκους χωριών που βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από τη Βουλγαρία ή την Τουρκία.
Οσον αφορά την πρώτη χώρα -που είναι μέλος της ΕΕ, περιθώρια ελέγχου στα τελωνεία δεν υπάρχουν, αφού οι απλοί καταναλωτές μπορούν να φέρουν ό,τι θέλουν. Το πρόβλημα, όπως σημειώνει ο κ. Χατζημιχαήλ, εντοπίζεται στην εισαγωγή δομικών υλικών -και όχι μόνο- που εισέρχονται σε τεράστιες ποσότητες (άνω του ορίου των 600 ευρώ, πάνω από το οποίο απαιτούνται τα απαραίτητα παραστατικά διακίνησης) από βουλγαρικά φορτηγά, τα οποία φτάνουν ανενόχλητα στο εσωτερικό της χώρας, κάνοντας μάλιστα και τη διανομή επί ελληνικού εδάφους, χωρίς να υπάρχει ούτε ένα παραστατικό. Τα προϊόντα φτάνουν είτε απευθείας στον απλό καταναλωτή είτε σε εμπορικές επιχειρήσεις, τροφοδοτώντας το «μύλο» του παρεμπορίου, με τεράστιες απώλειες άμεσων και έμμεσων φόρων για το ελληνικό Δημόσιο. Μάλιστα, το φαινόμενο αυτό κάνει θραύση τις Κυριακές, όταν νεκρώνει πλήρως ο ελεγκτικός μηχανισμός και η Ελληνική Αστυνομία μένει μόνη της για να αντιμετωπίσει και το λαθρεμπόριο. Σύμφωνα με τον κ. Χατζημιχαήλ, η μόνη λύση είναι η ενεργοποίηση των Κλιμακίων Ελέγχου Λαϊκών Αγορών & Υπαίθριου Εμπορίου, που μπορούν να διεξάγουν ελέγχους μέσα στο ελληνικό έδαφος και να επιβάλλουν πρόστιμα. Ομως αυτό προϋποθέτει ανθρώπινο δυναμικό που σήμερα δεν υπάρχει. Οπως λέει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης, σε όλη την περιφερειακή ενότητα Εβρου υπάρχουν 10 υπάλληλοι που μπορούν να επιφορτιστούν με αυτό το έργο, βάζοντας μάλιστα από την τσέπη τους τα έξοδα μετακίνησης, και οι οποίοι -βάσει του νόμου- δε θα πρέπει να κάνουν έλεγχο στην ίδια περιοχή για το επόμενο δίμηνο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αδράνεια του ελεγκτικού μηχανισμού.
Και οφέλη
Μικρότερη είναι για την Αλεξανδρούπολη η εκροή καταναλωτών και τζίρου προς την Τουρκία και συγκεκριμένα προς την Αδριανούπολη, καθώς, σύμφωνα με τον κ. Χατζημιχαήλ, η γειτονική χώρα είναι πιο ακριβή -έως και 60%-70% σε σχέση με την Ελλάδα- σε επώνυμα προϊόντα που αφορούν χρυσό και ποτά. Ο ίδιος θεωρεί πως η γειτνίαση με την Τουρκία μπορεί να έχει οφέλη για την Αλεξανδρούπολη, που το φετινό καλοκαίρι κατέγραψε ρεκόρ επισκέψεων από Τούρκους τουρίστες, οι οποίοι θεωρούν την πρωτεύουσα του Εβρου lifestyle τουριστικό προορισμό. Η πληρότητα στα πεντάστερα ξενοδοχεία της έφτασε το 100%, με τα οφέλη για την τοπική αγορά να είναι τεράστια, παρότι ο κατά κεφαλήν τζίρος ήταν μικρότερος.
Πιο φτηνά
Δικαιολογημένη -εν μέσω κρίσης- θεωρεί την ένταση του προβλήματος ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Παντελής Φιλιππίδης, καθώς -όπως λέει- οι καταναλωτές προσπαθούν να καλύψουν τις ανάγκες τους με μικρότερο εισόδημα.Στην υποστελέχωση των τελωνειακών υπηρεσιών αποδίδει την αδυναμία εντατικών ελέγχων ο πρόεδρος της 11ης Ενωσης Τελωνειακών Υπαλλήλων, Αριστείδης Ζίζικας. Ο ίδιος σημειώνει πως τρία ή τέσσερα άτομα υπηρετούν ανά βάρδια, ενώ το Τελωνείο Ορεστιάδας, που έχει ευθύνη για μια περιοχή 130 χλμ. μέχρι τα σύνορα, διαθέτει μόλις 7 άτομα προσωπικό μαζί με το διευθυντή.
Λύση τεσσάρων σημείων
Η αντιμετώπιση του «διασυνοριακού» και παράνομου εμπορίου μπορεί να αντιμετωπιστεί με τέσσερις τρόπους, όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης, Κωνσταντίνος Χατζημιχαήλ:
Α. Να διαμορφωθούν ελκυστικές συνθήκες προσέλκυσης τουριστών από το εξωτερικό -εν δυνάμει καταναλωτών.
Β. Διαμετακομιστικό εμπόριο μικρών επιχειρήσεων.
Γ. Συγκράτηση κατανάλωσης εντός πόλης και νομού.
Δ. Καταπολέμηση παρεμπορίου - λαθρεμπορίου.
