Μιχάλη Καϊταντζίδη
Οι Ρώσοι «φοβούνται» τον αγωγό Nabucco πολύ
περισσότερο από τον ΤΑΡ, γιατί «πιέζει» το μονοπώλιο τους στα Βαλκάνια
και στην Ανατολική Ευρώπη. Έτσι θα επιχειρήσουν να τον σταματήσουν. Την
άποψη αυτή εξέφρασε σε συνέντευξή του στην επιθεώρηση «New Europe»,
αναφορικά με τις προοπτικές των σχεδίων αγωγών τόσο για το αέριο της
Κασπίας (Νότιος Διάδρομος) όσο και για το ρώσικο αέριο της Gazprom
(South Stream), ο Μάθιου Μπράϊζα.
Ο πρώην διπλωμάτης και σήμερα επικεφαλής του think tnak International Centre for Defence Studies, με θητεία Πρέσβη των ΗΠΑ στο Μπακού και ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στα θέματα Ευρασίας, στη συνέντευξή αποφεύγει να ταχθεί υπέρ των ανταγωνιστικών αγωγών για το αέριο της Κασπίας, όπως έκανε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα, τασσόμενος εμμέσως πλην σαφώς υπέρ του Nabucco.
Απλώς παρατήρησε ότι η Κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν θα επιφυλάξει ίση μεταχείριση απέναντι στα δύο σχέδια, «όχι μόνο επειδή είναι πολιτικά δίκαιο, αλλά και επειδή το επιβάλλουν οι κανόνες μιας διαπραγμάτευσης». Συνέχισε δε λέγοντας ότι η απόφαση για την επιλογή είτε του ΤΑΡ, είτε του Nabucco, δεν θα γίνει με πολιτικά κριτήρια, αλλά με τεχνοκρατικά και οικονομικά, από την κοινοπραξία που εκμεταλλεύεται το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ στην Κασπία.
Ο πρώην διπλωμάτης και σήμερα επικεφαλής του think tnak International Centre for Defence Studies, με θητεία Πρέσβη των ΗΠΑ στο Μπακού και ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στα θέματα Ευρασίας, στη συνέντευξή αποφεύγει να ταχθεί υπέρ των ανταγωνιστικών αγωγών για το αέριο της Κασπίας, όπως έκανε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα, τασσόμενος εμμέσως πλην σαφώς υπέρ του Nabucco.
Απλώς παρατήρησε ότι η Κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν θα επιφυλάξει ίση μεταχείριση απέναντι στα δύο σχέδια, «όχι μόνο επειδή είναι πολιτικά δίκαιο, αλλά και επειδή το επιβάλλουν οι κανόνες μιας διαπραγμάτευσης». Συνέχισε δε λέγοντας ότι η απόφαση για την επιλογή είτε του ΤΑΡ, είτε του Nabucco, δεν θα γίνει με πολιτικά κριτήρια, αλλά με τεχνοκρατικά και οικονομικά, από την κοινοπραξία που εκμεταλλεύεται το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ στην Κασπία.
Σε ερωτήσεις για το κατά πόσο ο ρωσικός αγωγός South Stream, είναι ανταγωνιστικός του Νότιου Διαδρόμου, ο κ. Μπράιζα, κατ΄αρχήν εκτίμησε ότι ο ρωσικός αγωγός προωθείται για να αποθαρρύνει τους υποψήφιους επενδυτές στους αγωγούς του Νότιου Διαδρόμου (ΤΑΡ, Nabucco).
«Δε νομίζω όμως ότι θα τα καταφέρουν (οι Ρώσοι). Πιστεύω ότι η στρατηγική τους αυτή θα αποτύχει, επειδή ο Νότιος Διάδρομος είναι πραγματικότητα». Έτσι, οι δύο αγωγοί, (ο ρωσικός και ένας του Νότιου Διαδρόμου) μάλλον θα "συνυπάρξουν" επεσήμανε ό ίδιος.
Πάντως τόνισε ότι οι εμπνευστές του South Stream, φοβούνται το Nabucco περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο σχέδιο, κυρίως επειδή θα εξυπηρετήσει τις χώρες των Ανατολικών Βαλκανίων και της Κεντρικής Ευρώπης, που είναι πολύ περισσότερο εξαρτημένες από τη ρωσική Gazprom.
«Έτσι, επειδή απειλείται το μονοπώλιο της Gazprom, θα επιχειρήσει να το σταματήσει. Πιστεύω ότι ο South Stream αφ΄ενός και ένας από τους αγωγούς του Νότιου Διαδρόμου (ΤΑΡ ή Nabucco) θα κατασκευαστούν», κατέληξε ο ίδιος.
Η "γεωγραφία" των αγωγώνΣημειώνεται ότι ο αγωγός ΤΑΡ (Trans Adriatic Pipeline) ξεκινάει από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα, συνεχίζει την Αλβανία και καταλήγει υποθαλασσίως στην Ιταλία. Ο Nabucco ξεκινάει από τα Βουλγαροτουρκικά σύνορα, διασχίζει Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία και καταλήγει στο Baumgartner της Αυστρίας. Η μεταφορική ικανότητα του ΤΑΡ είναι 10 δισ. κυβικά μέτρα το χρόνο με δυνατότητα διπλασιασμού.
Σε ότι αφορά στις προετοιμασίες, για τον ελληνικού ενδιαφέροντος αγωγό (ΤΑP) υπεγράφη πρόσφατα τριμερής διακρατική συμφωνία Ελλάδας –Αλβανίας-Ιταλίας, ενώ ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις της εταιρείας του ΤΑΡ με την κυβέρνηση, για τους όρους της συμφωνίας υποδοχής του έργου (host country agreement).
H συμφωνία αυτή θα προβλέπει όλες τις λεπτομέρειες για την κατασκευή και λειτουργία του αγωγού επί ελληνικού εδάφους (απαλλοτριώσεις, ρυθμιστικά θέματα λειτουργίας, φορολογία, τέλη διέλευσης κ.λπ.) και αποτελεί ένα από τα προαπαιτούμενα για την αξιολόγηση της πρότασης, εκ μέρους του Αζερμπαϊτζάν και της κοινοπραξίας του Σαχ Ντενίζ.
Σύμφωνα με πληροφορίες τις επόμενες μέρες θα συνεδριάσουν εκπρόσωποι των ελληνικών υπουργείων και του ΤΑΡ, προκειμένου να επιτευχθεί η συμφωνία το συντομότερο δυνατόν. Σε ό,τι αφορά την τριμερή διακρατική και αυτή θα πρέπει να λάβει τη μορφή νομοσχεδίου και να κατατεθεί στη Βουλή για επικύρωση.
Τέλος να σημειωθεί ότι η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ (ΒΡ, Statoil, Socar, Total, NICO, Lukoil, TPAO) , ανακοίνωσε ότι το 2013, θα πραγματοποιήσει προκαταρκτικές επενδύσεις ύψους 2,3 δισ. δολαρίων για την εξαγωγή αερίου, ενώ το συνολικό ύψος των επενδύσεων θα ανέλθει σε πάνω από 20 δισ. δολάρια. Η εξαγωγή του πρώτου αερίου από το κοίτασμα, έχει προγραμματιστεί για το 2018.
