Του Κώστα Ράπτη Πόσο πραγματικό ή πόσο διαπραγματευτικό είναι το “ρωσικό σενάριο” για τη διάσωση της Κύπρου; Η καταψήφιση από την κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων της συμφωνίας του Eurogroup για “φορολόγηση” των τραπεζικών καταθέσεων εκτιμήθηκε από τον Vladimir Putin ως επαρκές δείγμα γραφής, ώστε να απαντήσει τελικά το βράδυ της Τρίτης στον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, μετά από τριήμερη προσπάθεια του τελευταίου για τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο. Η επικοινωνία των δύο ηγετών κατέληξε σε ανοιχτή πρόσκληση προς τον Νίκο Αναστασιάδη και σε δέσμευση για συνέχιση των διαβουλεύσεων τόσο διμερώς όσο και με τις Βρυξέλλες. Υπενθυμίζεται ότι ο Κύπριος υπουργός Μιχάλης Σαρρής βρίσκεται ήδη στη Μόσχα.
Για την Ρωσία, το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο από τα 2 δισ. ευρώ ρωσικών καταθέσεων που απειλούνταν να κουρευτούν και αφορά ό,τι ακριβώς αποτελεί (από την αντίθετη πλευρά) την διακηρυγμένη πρώτη προτεραιότητα του Βερολίνου: τη διατήρηση ή μη της Κύπρου ως χρηματοπιστωτικού κέντρου και ως κρίσιμης “πύλης” διεθνών συναλλαγών για τη Μόσχα. Επιπλέον, οι πολιτικοί υπολογισμοί έχουν μεγάλο βάρος για τη ρωσική πλευρά, η οποία αδυνατεί να συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι αποφάσεις που άπτονται των συμφερόντων της λαμβάνονται χωρίς καν την προσπάθεια μιας συνεννόησης μαζί της.
Το γεγονός άλλωστε ότι στην περίπτωση λ.χ. της Ισλανδίας η Ε.Ε. έριξε όλο της το βάρος υπέρ της αποζημίωσης των ξένων καταθετών των χρεωκοπημένων ισλανδικών τραπεζών (μάλιστα η Βρετανία ενεργοποίησε για τον λόγο αυτόν και την αντιτρομοκρατική της νομοθεσία!), ενώ αντίθετα στην περίπτωση της Κύπρου, η προέλευση των ρωσικών καταθέσεων θεωρείται αυτόχρημα εγκληματική, και καθιστά την προσβολή ακόμη μεγαλύτερη για τη Μόσχα.
Όσο για τις εκ πρώτης όψεως λογικές παρατηρήσεις του Wolfgang Schaeuble ότι θα πρέπει να περιορισθούν δραστικά οι (οκταπλάσιοι του ΑΕΠ) ισολογισμοί των κυπριακών τραπεζών, οι συγκρίσεις λ.χ. με το Λουξεμβούργο (όπου ο χρηματοπιστωτικός τομέας είναι 25πλάσιος του ΑΕΠ) αναδεικνύουν τον κατεξοχήν (γεω)πολιτικό χαρακτήρα των γερμανικών στοχεύσεων.
Με αυτή την έννοια, το ζητούμενο μιας ρωσικής συνδρομής στην Κύπρο υπερβαίνει το χρηματοδοτικό κενό των 5,8 δισ. και αφορά την συνολική παραμονή των ρωσικών κεφαλαίων στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα. Στη Λευκωσία ήδη μιλούν για μια “ολική” λύση, που θα στηρίζεται αποκλειστικά στη Μόσχα και για μία “μερική” λύση που θα συνδυάζεται με τη συνδρομή της τρόικας.
Είναι κάτι τέτοιο εφικτό; Η μέχρι τώρα ταύτιση της ρητορικής της Μόσχας με τους δημοσιονομικούς ιέρακες του Βερολίνου (χαρακτηριστικά, ο Dmitry Medvedev υπήρξε ο πρώτος που έδειξε στην Ελλάδα την “πόρτα” του ΔΝΤ) και η δυστοκία των ρωσο-κυπριακών διαπραγματεύσεων των προηγούμενων μηνών καταδεικνύει ότι δεν θα πρέπει να υπερτιμηθούν οι διαθέσεις και οι δυνατότητες της “ρωσικής άρκτου”.
Ούτε άλλωστε θα πρέπει να υπερτιμηθούν οι δυνατότητες υπερβάσεων μιας κυβέρνησης η οποία μόλις ήρθε στα πράγματα στη Λευκωσία εξήγγειλε την προσχώρηση της Κύπρου στον “Συνεταιρισμό για την Ειρήνη” τον προθάλαμο του ΝΑΤΟ.
Η “ολική λύση” και η παραμονή της Κύπρου στο ευρώ αποτελούν αντίφαση εν τοις όροις. Η ευρωζώνη περιφρουρεί πεισματικά την αναζήτηση λύσεων αποκλειστικά στο εσωτερικό της και είναι σε θέση να ακυρώσει οποιαδήποτε ρωσοκυπριακή συμφωνία κλείνοντας τη στρόφιγγα του ELA. Είναι δε σε αυτό συντονισμένη με τον υπερατλαντικό παράγοντα (πρβ. τη στάση του ΔΝΤ), ο οποίος άλλωστε διατηρεί τη δυνατότητα (λ.χ. μέσω ΟΗΕ) να εντείνει τις πιέσεις προς τη Λευκωσία και σε άλλα μέτωπα.
