Όσοι πιστέψαμε στην Ευρώπη των λαών ξυπνήσαμε απότομα το Σάββατο το πρωί. Η Ευρώπη, όπως την ξέραμε, έχει τελειώσει. Το όνειρο μιας ανοικτής κοινωνίας που θα προσφέρει ευημερία και ελευθερία στους πολίτες της έχει θαφτεί κάτω από την μπότα των επιλογών της Γερμανίας. Αυτά που έχουν συμβεί είναι πέρα για πέρα απαράδεκτα και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι έχουν προκαλέσει την παγκόσμια κατακραυγή.
Το δίδυμο Μέρκελ – Σόιμπλε θα μπορούσαν να είναι δύο καλοί ιεροεξεταστές στην περίοδο του Μεσαίωνα. Όχι όμως οι δήθεν φωτισμένοι ηγέτες της Ευρώπης. Άνοιξαν το κουτί της Πανδώρας και η συνέχεια θα είναι οπωσδήποτε εφιαλτική. Ό,τι κι αν πουν, ό,τι κι αν κάνουν, δεν πείθουν.
Το μέγεθος του σφάλματός τους θα το αντιληφθούν όταν οι καταθέτες σε μία μεγάλη χώρα θα τρέχουν έντρομοι να προλάβουν ανοικτές τις τράπεζες. Η ώρα αυτή δεν είναι μακριά. Τότε η κρίση θα κτυπήσει και την πόρτα της Γερμανίας.
Στο μεταξύ συνεχίζουν τον χαβά τους. Ζητούν από τους Κυπρίους την πλήρη υποταγή τους. Τους ζητούν να πάρουν μία μεζούρα και να περικόψουν την τραπεζική τους δραστηριότητα σε ένα προκαθορισμένο σημείο. Με άλλα λόγια, ζητούν να τους παραδώσουν οι Κύπριοι την εκλεκτή πελατεία τους. Ούτε οι πειρατές δεν ακολουθούσαν τέτοιες μεθόδους.
Αυτή είναι η μία επιλογή των Κυπρίων. Η άλλη επιλογή είναι των Ρώσων. Κι εδώ φέρουν τεράστια ευθύνη όσοι έχουν καλλιεργήσει συστηματικά την εντύπωση ότι οι Ρώσοι θα σώσουν το νησί ό,τι κι αν συμβεί. Ήδη οι Κύπριοι έχουν δεχτεί την ψυχρολουσία από τις πρώτες επαφές. Οι Ρώσοι δεν είναι διατεθειμένοι να παίξουν τον ρόλο του φιλόπτωχου ταμείου και πράττουν ορθά, όπως περιμέναμε ότι θα πράξουν. Αμφιβάλουμε για την επάρκεια όσων πολιτικών σε Ελλάδα και Κύπρο πίστευαν κάτι διαφορετικό.
Οι Ρώσοι, λοιπόν, ακούνε προτάσεις. Ακούνε και σταθμίζουν το τι θα κερδίσουν και τι θα χάσουν. Θα κοιτάξουν το δικό τους συμφέρον. Η εμπειρία από την συμμετοχή τους σε προγράμματα διάσωσης κάνουν την τρόικα να μοιάζει με τον στρατό της Σωτηρίας.
Μακάρι οι Ρώσοι να αγοράσουν όλες τις κυπριακές τράπεζες και να προσφέρουν ένα καλύτερο πακέτο από εκείνο που προσφέρει η ΕΕ. Μακάρι, αλλά στην ζωή δεν προχωράμε με ευχολόγια...
Η αλήθεια είναι ότι οι ίδιοι οι Κύπριοι δεν ήταν ιδιαίτεροι προσεκτικοί. Υπάρχουν κι άλλοι φορολογικοί παράδεισοι στην Ευρώπη. Με μία, όμως, διαφορά: Δεν βρέθηκαν απέναντι στην Μέρκελ να ζητάνε βοήθεια! Το πώς έφτασε η Κύπρος σε αυτό το σημείο, είναι ένα θέμα που θα πρέπει να το απαντήσουν οι ίδιοι οι Κύπριοι. Δίχως ταμπού και δίχως υπεκφυγές. Εκτός κι αν το πρόβλημα των τραπεζών προέκυψε στα ξαφνικά το Σάββατο το πρωί...
Δεν μπορώ να υιοθετήσω τους πανηγυρισμούς διαφόρων στην Ελλάδα για το «όχι» των Κυπρίων. Δεν τους καταλαβαίνω. Δεν είναι η πολιτική και η οικονομία αρένα ποδοσφαίρου. Είναι κάτι πολύ πιο σοβαρό και απαιτεί μεγαλύτερη σοβαρότητα.
Επίσης, κατανοούμε την οργή των καταθετών, μικρών και μεγάλων. Αυτό που επιχειρεί να τους κάνει η Μέρκελ είναι αδιανόητο και επικίνδυνο. Προσπαθούμε, τέλος, να καταλάβουμε την ελίτ της Κύπρου. Πως παρασύρθηκε τόσο εύκολα από την μέθη των κερδών που της απόφερε η διαχείριση των ρωσικών κεφαλαίων και ξέχασε ανοικτές τις πόρτες. Είναι τεράστια η ευθύνη της. Πριν από δύο χρόνια, όταν φάνηκε το πρόβλημα, υπήρχαν επιλογές. Τώρα είναι μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Ή αλλιώς, μεταξύ της Σκύλλας και της Χάρυβδης. Ούτε στους χειρότερους εφιάλτες μας.
Θανάσης Μαυρίδης
thanasis.mavridis@capital.gr