Τι κοινό έχουν
η εκτέλεση του σιίτη κληρικού Νιμρ αλ-Νιμρ από το καθεστώς της
Σαουδικής Αραβίας με το αδιευκρίνιστο ακόμη επεισόδιο στα στενά του
Ορμούζ, όπου υποτίθεται ότι εκτοξεύθηκαν ιρανικοί πύραυλοι κοντά στο
αεροπλανοφόρο Τρούμαν; Η Τεχεράνη από τη μια μεριά διαψεύδει ότι
παρόμοιο επεισόδιο συνέβη κοντά στο Τρούμαν, από την άλλη θεωρεί ότι δεν
έχει δεσμευθεί να περιορίσει το πυραυλικό οπλοστάσιό της.Οι ΗΠΑ
από τη μεριά τους μίλησαν για επιβολή κυρώσεων και δύο μέρες μετά
ανακοίνωσαν την αναβολή της σχετικής απόφασης. Τέλος, πώς μπορούν να
συνδεθούν όλα τα παραπάνω με τη δολοφονία ηγετικού στελέχους της
Χεζμπολάχ στη Δαμασκό, μια ενέργεια για την οποία το Ισραήλ επισήμως
ούτε αναλαμβάνει ούτε αποποιείται την ευθύνη; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: όλοι οι δυσαρεστημένοι από την προσέγγιση Ουάσιγκτον-Τεχεράνης κάνουν ό,τι μπορούν για να προκαλέσουν τη θρησκευτική και πολιτική ηγεσία του Ιράν σε αντιδράσεις που είτε θα βραχυκυκλώσουν είτε θα καθυστερήσουν την ολοκλήρωση της ιστορικής προσέγγισης των δύο χωρών. Κομβικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή προσδοκάται να διαδραματίσουν τόσο οι σκληροπυρηνικοί στην Τεχεράνη όσο και τα δύο πιο ισχυρά λόμπι στην αμερικανική πρωτεύουσα, που, παρά την ήττα τους, δεν το βάζουν κάτω, το σαουδαραβικό και το φιλοϊσραηλινό.
Από όλα τα παραπάνω, η πιο απερίσκεπτη και μη ελέγξιμη στις παρενέργειές της πρόκληση είναι χωρίς αμφιβολία η εκτέλεση του Νιμρ αλ-Νιμρ, μια τυχοδιωκτική φυγή προς τα εμπρός, που μπορεί να συγκριθεί μόνον με την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους από την τουρκική αεροπορία στη μεθόριο με τη Συρία. Και οι δύο ενέργειες, η εκτέλεση και η κατάρριψη, μαρτυρούν πανικό και σπασμωδικές αντιδράσεις και σε καμιά περίπτωση σχεδιασμένη επίδειξη ισχύος.
Ειδικότερα ως προς την εκτέλεση του σιίτη κληρικού, ακόμη και αν η Τεχεράνη επιδείξει τη μεγίστη δυνατή ψυχραιμία, είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί την ψυχραιμία και υπευθυνότητα για λογαριασμό των σιιτών στα Εμιράτα του Κόλπου. Ενας θρησκευτικός πόλεμος σουνιτών -σιιτών στην Αραβική Χερσόνησο από το Μπαχρέιν μέχρι την Υεμένη θα καθιστούσε το Ριάντ όμηρο των σουνιτών φονταμενταλιστών με κίνδυνο πλέον πυροδότησης μιας σουνιτικής εμφύλιας σύρραξης στη Σαουδική Αραβία.
Τέλος, να σημειωθεί ότι η δολοφονία του ηγετικού στελέχους της Χεζμπολάχ, στον βαθμό που το Ισραήλ δεν διαψεύδει αλλά ούτε αναλαμβάνει την ευθύνη της, δηλώνει αποστάσεις ασφαλείας του Τελ Αβίβ από τους θερμόαιμους δυσαρεστημένους Τουρκία και Σαουδική Αραβία για την προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν.
kapopoulos@pegasus.gr
