27 Σεπτεμβρίου 2015

H ομογένειά μας αξίζει ένα συγνώμη

Σπύρος Λίτσας Μια κορυφαία στιγμή που θα σημάνει την αρχή της επιστροφής μας στη διεθνοπολιτική  κανονικότητα
Οσοι τα τελευταία χρόνια ταξιδεύουν στο εξωτερικό συνειδητοποιούν ότι το κύρος αλλά και το γόητρο της Ελλάδας έχει πληγεί σε σημείο σοκαριστικό. Για τη γενιά μου, που το πρώτο διεθνές πολιτικό ζύμωμα ήταν η πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού, η όλη κατάσταση θυμίζει την προβολή των κρατών του Συμφώνου της Βαρσοβίας μετά το 1989.Η Πολιτεία λοιπόν αυτό που πρωτίστως οφείλει να κάνει είναι να επιχειρήσει να πείσει το διεθνές στερέωμα ότι σε καμία των περιπτώσεων δεν είμαστε ένα κράτος παρίας. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Ο καλύτερος τρόπος είναι να λεχθεί η αλήθεια.
Οτι σφάλαμε, ότι θεωρήσαμε ότι η συμμετοχή μας στην ευρωζώνη αυτομάτως σήμαινε και τη δίχως κόπο διατήρηση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου. Οτι για πολλές δεκαετίες, από την ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, τα πολλά και γενναιόδωρα κοινοτικά κονδύλια είτε δεν χρησιμοποιήθηκαν όπως θα έπρεπε είτε κατασπαταλήθηκαν στη διατήρηση του πελατειακού κράτους. Ταυτοχρόνως, για να ξεκινήσει η αντίστροφη πορεία προς την αναδόμηση του κύρους και του γοήτρου μας, των στοιχείων αυτών που ο Robert Giplin αναφέρει ως «το καθημερινό νόμισμα για τις συνδιαλλαγές του κράτους στο διεθνές σύστημα», θα πρέπει να κατατεθεί ένα σχέδιο αναδόμησης της οικονομίας και της κοινωνίας, που παράλληλα με την εκτέλεση των όρων των δανειακών μας υποχρεώσεων θα δείξει ότι είμαστε ένα κράτος έτοιμο να αναλάβει την ευθύνη και να παράξει έργο προς την ορθή κατεύθυνση· την επιστροφή στη διεθνοπολιτική κανονικότητα.

Προς αυτήν την κατεύθυνση υπάρχει ένας ισχυρός παράγοντας, που μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα. Αυτός ο παράγοντας δεν είναι άλλος από την ομογένειά μας· από τον ισχυρό αυτόν παράγοντα, ο οποίος όχι μόνο μπορεί να μεταβάλλει θετικά τη δημόσια εικόνα της Ελλάδας με την ισχύ και την επιρροή που κατέχει αλλά και μπορεί για άλλη μια φορά να λειτουργήσει ως ο κομβικός αυτός παράγοντας που θα στηρίξει την πατρίδα των πατεράδων ή των παππούδων του ώστε να σηκωθεί ξανά. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια εκ μέρους της ελληνικής Πολιτείας. Μια μεγάλη συγκέντρωση στη Νέα Υόρκη ή στην Ουάσινγκτον και μια ομιλία που θα ξεκινά με μια μεγάλη «συγγνώμη».
Μια συγγνώμη για τα σφάλματα των τόσων δεκαετιών ως προς τον τρόπο που η Αθήνα χειρίστηκε λανθασμένα την ομογένεια, προσπαθώντας να την εντάξει στον κυκεώνα της κομματοκρατίας και της μετριοκρατίας. Κι αυτή η «συγγνώμη» θα είναι μια κορυφαία ιστορική στιγμή, που θα σημάνει σημειολογικά την αρχή της επιστροφής μας στη διεθνοπολιτική κανονικότητα.
Σπύρος Λίτσας
Επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας / Twitter: @spyros_litsas