Όπως ορθά είπε ο Σόμερσετ Μομ «Η ανεκτικότητα είναι
μια άλλη ονομασία για την αδιαφορία». Είναι δύσκολο να φανταστείς κράτος
το οποίο βρίσκεται κάτω από στρατιωτική κατοχή μιας ξένης χώρας να μην
κινείται προς κάθε κατεύθυνση καθημερινά για να διαμαρτυρηθεί για την
κατάσταση αυτή, ιδίως όταν η κατοχή εμποδίζει μέρος του πληθυσμού του να
κατοικεί στα σπίτια του, να απολαμβάνει τις περιουσίες του και να
υπόκειται και σε άλλες τραγικές συνέπειες για 41 ολόκληρα χρόνια.
Κάποιες διαμαρτυρίες μέσα-μέσα κάνουμε. Κάποιες προσφυγές στον ΟΗΕ
έγιναν. Σιγά-σιγά όμως σίγησαν οι φωνές και οι διαμαρτυρίες και ο
κυπριακός λαός μέσω της ηγεσίας του υποβάθμισε το πρόβλημα σε
διακοινοτικές συνομιλίες. Αναφέρεται παρεμπιπτόντως και η Τουρκία ως το
κλειδί. Όμως προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση της κατοχής
στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με ελπίδα τον κ. Ακιντζί και τις
υποχωρήσεις μας, αδρανώντας έναντι της πραγματικής αιτίας της τραγωδίας.
Και το χειρότερο; Επισκεπτόμαστε τα κατεχόμενα ως μια περιοχή με θετικά
στοιχεία όπως είναι οι χαμηλές τιμές των φαρμάκων, τσιγάρων και άλλων
φθηνών προϊόντων, το ευχάριστο για ορισμένους φαγητό και τα καζίνα.
Αυτό κατάντησε να είναι η ανταπόκρισή μας στα κατεχόμενα. Παρανομούν
βεβαίως οι Ελληνοκύπριοι επισκέπτες στα καζίνα, στη διαμονή στα
ελληνοκυπριακά ξενοδοχεία, στα παράνομα παζάρια και άλλως πώς. Όμως οι
παρανομίες στα κατεχόμενα δεν ενδιαφέρουν τις κυβερνήσεις της Κυπριακής
Δημοκρατίας, ούτε λαμβάνονται μέτρα να διώκονται οι εγκληματίες
επισκέπτες των κατεχομένων. Αυτή είναι η κατάντια μας και η κατάπτωση
μας. Ορισμένοι μάλιστα πρόσφυγες επισκέπτονται τα κατεχόμενα με μόνη
ευχαρίστηση να δουν απλώς το σπίτι τους, έστω και αν αυτό κατασχέθηκε
από τους έποικους. Αντί να δείχνουμε τη συνεχή απέχθειά μας προς τους
κατακτητές, κατόρθωσαν να μας αποπροσανατολίσουν και αντί να
καταδικάζουμε αυτούς και τη χώρα τους προσπαθούμε να διασκεδάζουμε στα
κατεχόμενα. Οπωσδήποτε δεν διαθέτουμε στρατιωτική δύναμη να εκδιώξουμε
τον κατοχικό στρατό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να κρατούμε
και μια στάση αδιαφορίας απέναντί τους και να μην εγείρουμε το θέμα της
κατοχής με κάθε τρόπο στο εσωτερικό και διεθνώς και να αντιδρούμε σ'
αυτό.
Η Τουρκία πέτυχε με την ανοχή μας να παίρνει και έπαινο για τη συμβολή
της στις γνωστές άγονες συνομιλίες! Πολλοί συμπράττουν και συνεργούν με
το κατοχικό καθεστώς. Υπάρχει δε η εσφαλμένη εντύπωση ότι το κατοχικό
καθεστώς είναι καθεστώς των Τουρκοκυπρίων. Λάθος. Πρόκειται για καθεστώς
της Τουρκίας και γι' αυτό οποιαδήποτε συνεργασία με αυτό είναι
απαράδεκτη.
Χάθηκαν οι ευαισθησίες και οι αντιστάσεις και οι πολιτικοί μας δεν
είναι άμοιροι ευθυνών. Θα έπρεπε να υπάρχει εκστρατεία εναντίον της
κατοχής και ανάλογη συμπεριφορά. Αλλά και μέτρα εναντίον όσων τη
στηρίζουν με οποιονδήποτε τρόπο. Τα οδοφράγματα έπρεπε να κλείσουν και
αυτό επιτρέπεται από τους θεμιτούς περιορισμούς στο δικαίωμα της
διακίνησης. Δεν έχουμε απλώς αδρανήσει έναντι της κατοχής δώσαμε και
δείγματα ενοχής. Αιμοδοτούμε τους νοσφιστές των πόλεων, των περιουσιών
και της κυριαρχίας του κράτους μας.
Πρέπει να παραδειγματιστούμε και από
σχετικές καταστάσεις. Μέρος της Μολδαβίας αποσχίστηκε και ονομάστηκε
Transnistria. Η νόμιμη κυβέρνηση της Μολδαβίας έλαβε πολλά μέτρα
εναντίον του παράνομου καθεστώτος, του οποίου τον έλεγχο είχε η Ρωσία
έστω και αν αναγνώριζε την κυβέρνηση της Μολδαβίας. Η κυβέρνηση πήρε
πολιτικά, νομικά, διοικητικά και άλλα μέτρα. Κίνησε ποινικές διώξεις
εναντίον των σφετεριστών εξουσίας του κράτους της Μολδαβίας. Μέχρι και
δικαστικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου της που ακύρωναν πράξεις
του παράνομου καθεστώτος εκδόθηκαν. Πάρθηκαν και δικαστικά μέτρα
εναντίον των «δικαστών» του «Ανωτάτου Δικαστηρίου» του ψευδοκράτους της
Transnistria. Επειδή όμως οι Αρχές της Μολδαβίας μείωσαν σταδιακά τις
ενέργειές τους εναντίον του καθεστώτος, το ΕΔΑΔ σε σχετική προσφυγή
(48787/99) παράνομα κρατουμένων στην Transnistria απέδωσε ευθύνη τόσο
στη Ρωσία όσο και στη Μολδαβία, θεωρώντας ότι η τελευταία έπαψε να
παίρνει τα μέτρα που έπαιρνε προηγουμένως έναντι του παράνομου
καθεστώτος. Χρήσιμο παράδειγμα για καθοδήγησή μας.
* Ο Λουκής Λουκαΐδης είναι δικηγόρος, πρώην ΕΔΑΔ.
