Οι 'Γκρίζοι Λύκοι', το Αιγαίο, η Θράκη και η Κύπρος

Ιωάννα Ηλιάδη http://news247.gr/

Τα δάκρυα που κυλούσαν στα μάτια της Εμινέ Ερντογάν λίγο πριν ο σύζυγός της Ρετζέπ Ταγίπ σπάσει την σιωπή του και τοποθετηθεί για το αποτέλεσμα των εκλογών την περασμένη Πέμπτη, είναι ίσως προάγγελος της αστάθειας στην οποία περιέρχεται - σύμφωνα με όλες της ενδείξεις- η γειτονική μας χώρα.

Ο Τούρκος Πρόεδρος παρέμεινε σιωπηλός επί 3 ημέρες και 22 ώρες, μετά την ήττα που υπέστη το κύρος του κόμματός του (AKP), το οποίο αν και εξελέγη πρώτο σε προτιμήσεις, έχασε την πλειοψηφία των εδρών που είχε στη Βουλή. Κέρδισε το 40,8% των ψήφων και 258 έδρες, 19 λιγότερες από τις απαιτούμενες για την πλειοψηφία. Το πιο εντυπωσιακό όμως ήταν ότι το Κουρδικό κόμμα ξεπέρασε τον συνταγματικό σκόπελο του 10% που απαιτείται για να μπει ένα κόμμα στην τουρκική Βουλή και είχε θεσπιστεί ακριβώς για να μην επιτρέψει είσοδο Κούρδων. Το ΗDP εισήλθε για πρώτη φορά στη Βουλή, με την υποστήριξη Τούρκων ψηφοφόρων της αριστεράς, αλλά και οπαδών του κοσμικού κράτους. Τον ηγέτη του, Ντεμιρτας τον ψήφισε κόσμος που ήθελε να διαφοροποιήσει τη θέση του από την “τουρκική ταυτότητα” με την κλασσική έννοια. Επιπλέον “εισιτήριο” για την τουρκική Βουλή πήραν τρείς Αρμένιοι βουλευτές, τέσσερις χριστιανοί και ένας Ρομά.
 
Η απώλεια της πλειοψηφίας σημαίνει αυτομάτως ότι το σχέδιο του Ταγίπ Ερντογάν για μετάβαση σε Προεδρική Δημοκρατία, δεν θα υλοποιηθεί από την παρούσα Βουλή.

Ο “σουλτάνος”, όπως τον αποκαλούν ειρωνικά στη γείτονα χώρα, ακούει ήδη από πολλές πλευρές ότι θα πρέπει να αφήσει το λευκό σαράι (Ak Saray) που έχτισε για προεδρικό μέγαρο και κατοικεί από τις 29 Οκτωβρίου 2014 και να επιστρέψει στο παλαιό προεδρικό μέγαρο στην περιοχή Çankaya. Στη σύντομη δήλωσή του την Πέμπτη, ο Τ. Ερντογάν εμφανίστηκε διαλλακτικός και ζήτησε ως Πρόεδρος να γίνει προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης. Το ενδεχόμενο αυτό ωστόσο μοιάζει αρκετά μακρινό και πάντως σίγουρα -εάν συμβεί- θα γίνει μετά από μακρό χρονικό διάστημα, εκτός κι αν μεσολαβήσει κάποια έκπληξη.

Όλες οι εκτιμήσεις των αναλυτών μιλούν για παρατεταμένη περίοδο αστάθειας κατά την οποία η κυβέρνηση του Αχμέτ Νταβούτογλου θα παρατείνει τη διάρκεια ζωής της και θα κυβερνά, με το βλέμμα στραμμένο στις έκτακτες εκλογές που πολλοί εκτιμούν ότι θα γίνουν πριν το τέλος του χρόνου. Μέχρι τότε, η σανίδα σωτηρίας του κόμματος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερτνογάν, είναι ο "επαναπατρισμός" των ψηφοφόρων που έχασε το κυβερνών κόμμα προς το ακραίο εθνικιστικό MHP που συνδέεται με την περίφημη οργάνωση των "Γκρίζων Λύκων". Αυτό ακριβώς το ενδεχόμενο είναι που προκαλεί πονοκεφάλους στην Ελλάδα, καθώς αναμένεται "εξαγωγή" της κρίσης στο Αιγαίο.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Η διαδικασία
Το τουρκικό εκλογικό σύστημα, δεν προβλέπει τόσο στενά χρονικά πλαίσια για τον σχηματισμό κυβέρνησης όπως το ελληνικό. Σύμφωνα με αυτό, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο μέσα σε διάστημα 10-12 ημερών θα πρέπει να επικυρώσει το αποτέλεσμα της κάλπης.
Ακολουθεί η διαδικασία εγγραφής των βουλευτών στο Κοινοβούλιο και ανάληψης των καθηκόντων τους. Έπεται η διαδικασία εκλογής του προέδρου της Βουλής, η οποία είναι δυνατό να διαρκέσει μέχρι και 45 ημέρες.
Αφού ολοκληρωθούν αυτές οι διαδικασίες, τότε αρχίζουν οι διερευνητικές εντολές σχηματισμού κυβέρνησης. Αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία μπορεί να παραταθεί μέχρι το φθινόπωρο.

Ωστόσο η κυβέρνηση Νταβούτογλου, παρά την ήττα που υπέστη στο γόητρό της, θα παραμείνει ενεργή και μάλιστα, πρόκειται τις επόμενες ημέρες να υπογράψει τη συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου με τη Ρωσία, ενώ το αγκάθι είναι ότι στις αρχές Αυγούστου θα πρέπει να επιλέξει τη νέα ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, οι οποίες αν και παραδοσιακά συνδέονται με το ρεπουμπλικανικό κόμμα CHP, τα τελευταία χρόνια με φυλακίσεις έγινε προσπάθεια να ελεγχθούν τουλάχιστον σε επίπεδο ηγεσίας.Ωστόσο το πιο σημαντικό από όλα είναι ότι εάν δεν επιτευχθεί κάποια συνεργασία με άλλα κόμματα, για το σχηματισμό κυβέρνησης, θα πρέπει να ανακτήσει τους χαμένους ψηφοφόρους, οι οποίοι κινήθηκαν προς το εθνικιστικό κόμμα MHP.Για να επιτευχθεί ο “επαναπατρισμός” των πιο ακραίων ψηφοφόρων, το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης AKP του Μεχμέτ Νταβούτογλου εκτιμάται ότι θα ανακινήσει εθνικιστικά θέματα και εκεί ενδέχεται να προκαλέσει κρίσεις στο Αιγαίο.
Σενάρια Κρίσης στο Αιγαίο
Το Αιγαίο είναι ήδη ένα “καζάνι που βράζει” τους τελευταίους μήνες λόγω του μεγάλου ρεύματος προσφύγων και μεταναστών που διέρχονται από την Τουρκία δια μέσου της Ελλάδας προς την Ευρώπη.Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει η Τουρκία 1,6 εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία έχουν περάσει σε τουρκικό έδαφος και η συντριπτική πλειοψηφία τους περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία να περάσει με κάποιον δουλέμπορο στην Ελλάδα. Σε σχετική ερώτηση του WE του news247.gr την Παρασκευή στην Θεσσαλονίκη, ο Αμερικάνος στρατηγό Νίκολσον, επικεφαλής του ΝΑΤΟϊκού στρατηγείου στη Σμύρνη ο αριθμός των προσφύγων ξεπερνάει τα 2 εκατ. και  αποτελεί όντως απειλή για την περιοχή.Οι διελεύσεις εκατοντάδων προσφύγων είναι καθημερινό φαινόμενο και δεν αποκλείεται να στηθεί προσεκτικά ένα επεισόδιο “έρευνας και διάσωσης” με επίκεντρο τους πρόσφυγες.

Η Τουρκία πάντα διεκδικούσε τη διχοτόμηση του Αιγαίου, με αιχμή του δόρατος την έρευνα και διάσωση στο Αρχιπέλαγος. Τα τελευταία δυο χρόνια μάλιστα, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, οι ασκήσεις έρευνας και διάσωσης (SAR) που εκτελεί, δεν έχουν καθόλου τη μορφή επιχείρησης πολιτικής προστασίας, αλλά μοιάζουν περισσότερο με πολεμικές επιχειρήσεις, καθώς οι περιοχές ασκήσεων απομονώνονται απο πολεμικά σκάφη και μαχητικά αεροπλάνα.

Αντίστοιχα στον αέρα, υπάρχει σαφής αλλαγή της τουρκικής τακτικής στα θέματα των προκλήσεων. Τα τουρκικά αεροσκάφη που παραβιάζουν τον ελληνικό εναέριο χώρο, δεν φεύγουν όταν αναχαιτιστούν, αλλά επιδιώκουν να εμπλακούν σε αερομαχίες, μια τακτική που εφάρμοζαν το 2009. Όπως φαίνεται και στον συγκεντρωτικό πίνακα των τουρκικών παραβάσεων και παραβιάσεων στο Αιγαίο, μέχρι τις 10 Ιουνίου τα τουρκικά αεροσκάφη είχαν εμπλακεί σε 41 αερομαχίες με ελληνικά, ενώ το 2014 συνολικά είχαν εμπλακεί σε 8 αερομαχίες και το 2013 σε καμία.
Ανάλογη αύξηση υπάρχει και στις υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος. Μέχρι τις 10 Ιουνίου είχαν σημειωθεί 17 υπερπτήσεις τουρκικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά νησιά, ενώ το 2014 συνολικά είχαν σημειωθεί 14 όλο το έτος. Το 2012 είχαν σημειωθεί μόνο 3 υπερπτήσεις και το 2011 μόνο 4.
Η Άγκυρα ουσιαστικά ανεβάζει το θερμόμετρο, με ορατό τον κίνδυνο πρόκλησης ατυχήματος, σαν αυτό που έγινε στις 23 Μαΐου 2006 όπου έχασε τη ζωή του ο σμηναγός Κωνσταντίνος Ηλιάκης.
Τέλος, ένα ακόμα πιθανό σημείο πρόκλησης κρίσης είναι οι έρευνες που έχει ανακοινώσει η Τουρκία στο Αιγαίο, με πι πρόσφατο περιστατικό την ανακοίνωση της Γεωγραφικής-Υδρογραφικής-Ωκεανογραφικής Διεύθυνσης των Τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων που δημοσιεύθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της στις 06-06-2015. Σύμφωνα με αυτή το ιταλικό πλοίο ΟGSEXPLORA θα πραγματοποιήσει εργασίες πόντισης καλωδίου, από 01-06-2015 και μέχρι νεώτερης ανακοίνωσης, στη θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά και ανατολικά της Κρήτης.
Σύμφωνα με σχετική ανάλυση του Ταξίαρχου ε.α Χρήστου Μηνάγια, σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν έχει συνηγορήσει για τη δραστηριότητα αυτή, τότε η Άγκυρα με την ανακοίνωση της 06-06-2015, όχι μόνο αμφισβητεί τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή, αλλά διευρύνει ακόμη δυτικότερα την περιοχή πόντισης καλωδίου νοτίως της Κρήτης αμφισβητώντας την ελληνική κυριαρχία σε επιπλέον 53 τετραγωνικά ναυτικά μίλια σε σχέση με την αντίστοιχη ανακοίνωση της 28-02-2015.
Στο σκηνικό επανέρχεται και το Barbaros Hayreddin Pasa με τα δυο συνοδευτικά του, τα οποία σύμφωνα με NAVTEX που εξέδωσε η Τουρκία, θα συνεχίσουν να βρίσκονται στα όρια της κυπριακής υφαλοκρηπίδας μέχρι τις 15 Αυγούστου, πραγματοποιώντας σεισμικές έρευνες εκτός τουρκικών χωρικών υδάτων.

Ανησυχία και στη Θράκη Η μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη, βρέθηκε πάντα στο επίκεντρο της τουρκικής πολιτικής, στις σχέσεις της με την Ελλάδα. Μάλιστα, τα πρόσφατα επεισόδια, με τα οποία επιχειρήθηκε να αναστατωθεί η μειονότητα, (κάψιμο ενός τζαμιού) φαίνεται ότι εάν δεν ήταν τυχαία, είναι πολύ πιθανό να ήταν προβοκάτσια.
Η εκτίμηση αυτή ενισχύεται από την “ποιότητα των ψήφων” που έβγαλε η κάλπη των Τούρκων του εξωτερικού που κατοικούν στην περιοχή. Πρόκειται προφανώς κυρίως για άτομα του προξενείου και άτομα που έχουν άδεια παραμονής και εργασίας στη χώρα μας. Η κάλπη στο προξενείο της Κομοτηνής περιείχε 35 ψήφους υπέρ του κυβερνώντος κόμματος AKP, 8 ψήφους υπέρ του εθνικιστικού κόμματος MHP, και στην τρίτη θέση με 7 ψήφους βρέθηκε το κόμμα των Κεμαλιστών CHP. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον το 78% των ψηφοφόρων στην Κομοτηνή, έχουν ροπή προς τις εθνικιστικές θέσεις.
Στην Αθήνα αντίστοιχα, όπου κατοικούν αρκετοί Κούρδοι, και οι ψήφοι ήταν περισσότερες, υπερίσχυσε το Κουρδικό κόμμα HDP (39,89%) με δεύτερο τους Κεμαλιστές CHP (27,55%, τρίτο το κυβερνών κόμμα AKP (24,14%) και τελευταίο το εθνικιστικό κόμμα MHP (4,2%).