29 Ιανουαρίου 2015

Ξεκινά η περικύκλωση του Βερολίνου


Χάρης Σαββίδης-hsav@pegasus.gr
Δύο σημαντικές ήττες μέσα σε 76 ώρες είναι πολλές για κάποιον που η ισχύς του συγκρινόταν μέχρι πρόσφατα με εκείνη του Καρλομάγνου. Στις 3:00 το μεσημέρι της Πέμπτης η διοίκηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ενέκρινε πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων, που επί σειρά ετών απέρριπτε κατηγορηματικά το Βερολίνο. Λίγες ώρες αργότερα, στη συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ στην Αθήνα, ο ηγέτης των Ισπανών Podemos γινόταν δεκτός υπό τους ήχους του «...then we take Berlin». Με την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας το απόγευμα της Κυριακής, έγινε σαφές ότι η επόμενη κυβέρνηση στην Ελλάδα θα είναι του ΣΥΡΙΖΑ. Η καγκελάριος Μέρκελ σίγουρα δεν είχε ένα ευχάριστο Σαββατοκύριακο.

Ακόμα πιο δύσκολη αναμένεται η συνέχεια, καθώς το Βερολίνο ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει μία... κυκλωτική κίνηση. Το τηλεφώνημα του Γάλλου προέδρου στον Αλέξη Τσίπρα και η εγκάρδια συνομιλία είναι ενδεικτικά της πρόθεσης του Φρανσουά Ολάντ να μετατρέψει την τρέχουσα συγκυρία σε μια δεύτερη ευκαιρία για τον ίδιο. Στις αρχές του μήνα η δημοτικότητά του βρισκόταν στα τάρταρα. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι του έδωσαν σημαντική ώθηση, που όμως θα μπορούσε να αποδειχθεί πρόσκαιρη, εφόσον προχωρήσει σε νέα μέτρα λιτότητας ή νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις.

Με αφορμή την αλλαγή στην Ελλάδα, ο πρόεδρος Ολάντ ελπίζει σε μια δεύτερη ευκαιρία να υψώσει το ανάστημά του στην καγκελάριο Μέρκελ. Η ειρωνεία είναι ότι και την προηγούμενη φορά που το επιχείρησε (όταν εξελέγη τον Μάιο του 2012) είχαν μόλις γίνει οι εκλογές στην Ελλάδα. Ο τότε νικητής στην Ελλάδα βρισκόταν πολιτικά εγγύτερα στο Βερολίνο παρά στο Παρίσι, ενώ στη Ρώμη κυβερνούσε ο τεχνοκράτης Μάριο Μόντι και στη Φρανκφούρτη ο Μάριο Ντράγκι δεν είχε ακόμα κάνει την περίφημη δήλωση για τη διάσωση της Ευρωζώνης με κάθε μέσο.

Σήμερα, μαζί με τον Ιταλό πρωθυπουργό, ο πρόεδρος Ολάντ ελπίζει να αξιοποιήσει την εκλογή Τσίπρα για να αποσπάσουν από το Βερολίνο όσο το δυνατόν περισσότερες υποχωρήσεις. Το έδαφος έχει προετοιμαστεί σε όλα τα κοινοτικά όργανα: την ΕΚΤ (αγορά κρατικών ομολόγων), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (υιοθέτησε χαλαρή ερμηνεία στους κανόνες λογιστικής καταγραφής των δημοσιονομικών μεγεθών) και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (το EcoFin ενέκρινε χθες το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων «πακέτο Γιούνκερ»).

Το Βερολίνο θα δεχθεί τις πιέσεις αυτές από το στρατόπεδο του ευρωπαϊκού Νότου, την ώρα που πυκνώνουν οι προειδοποιητικές βολές από το αγγλοσαξονικό στρατόπεδο. Μετά τα κορυφαία στελέχη της ιρλανδικής κυβέρνησης, που τάχθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα υπέρ μιας πανευρωπαϊκής συνδιάσκεψης για το χρέος, από τη Δευτέρα πλήθος ΜΜΕ υιοθετούν αυτή την ιδέα. Ο κορυφαίος αρθρογράφος των FT, Μάρτιν Γουλφ, αναλύει σε χθεσινό του άρθρο τα ηθικά και οικονομικά επιχειρήματα υπέρ των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ και ζητά από τη Γερμανία να πράξει αυτό που της προσέφεραν οι υπόλοιποι τη δεκαετία του '50. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε το χθεσινό άρθρο που υπογράφει η σύνταξη του πρακτορείου Bloomberg, υπό τον τίτλο «οι τρελοί Έλληνες αριστεριστές έχουν μια καλή ιδέα». Και σε αυτή την περίπτωση το άρθρο επικεντρώνεται στην πρόταση για πανευρωπαϊκή διάσκεψη χρέους, υπενθυμίζει το ηθικό χρέος της Γερμανίας και εξηγεί τα οικονομικά προτερήματα της επιλογής.

Τα αγγλοσαξονικά ΜΜΕ επικεντρώνονται, δηλαδή, στην ανάγκη «κουρέματος» για την Ελλάδα και τα υπόλοιπα υπερχρεωμένα ευρωπαϊκά κράτη, ενώ οι κυβερνήσεις του Νότου συντονίζουν το βήμα τους με τα κοινοτικά όργανα για να εγκαταλειφθεί η λιτότητα. Στο δε εσωτερικό της Γερμανίας οι Σοσιαλδημοκράτες λαμβάνουν σταδιακά αποστάσεις από τη Μέρκελ και στηρίζουν, για πρώτη φορά στα χρονικά, κυβέρνηση της Αριστεράς σε επίπεδο κρατιδίου. Το 2015 δεν ξεκίνησε και τόσο καλά για τη σιδηρά καγκελάριο.