Το
Παλαιστινιακό αποτελεί το πιο περιπλεγμένο και δισεπίλυτο πρόβλημα
διεθνούς πολιτικής. Στο ζήτημα υπεισέρχονται διαχρονικά τοπικές,
περιφερειακές και διεθνείς παράμετροι, οι οποίες καθιστούν ακόμη πιο
δύσκολη την επίλυσή του. Δεν αποτελεί σκοπό του άρθρου αυτού μια πλήρης
ιστορική αποτίμηση της πολιτικής εξέλιξης του προβλήματος, αλλά η
παράθεση κάποιων χρονικών οροσήμων.Το Εθνικό Κίνημα των Παλαιστινίων για αυτοδιάθεση είχε την ατυχία να
περιπλακεί στα γρανάζια του βρετανικού ιμπεριαλισμού όταν, στις αρχές
του 20ού αιώνα, η Βρετανία επιχείρησε να προβεί στην εκπλήρωση δύο
κύριων στρατηγικών αντικειμενικών σκοπών και ενός δευτερεύοντος: Από τη
μια να εξευμενίσει σημαίνοντες Εβραίους που διαβιούσαν στις ΗΠΑ, οι
οποίοι με τη σειρά τους θα έπειθαν την αμερικανική κυβέρνηση να εισέλθει
στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, και από την από την άλλη να πείσει του
Εβραίους της Ρωσίας να κινηθούν διπλωματικά για να μην αποχωρήσει η χώρα
από τον πόλεμο.Επιπρόσθετα, η βρετανική κυβέρνηση του Λόιντ Τζορτζ κατέληξε στο
συμπέρασμα πως ένα προτεκτοράτο υπό απόλυτη σιωνιστική κυριαρχία στην
Παλαιστίνη θα λειτουργούσε ως γεωπολιτικός προφυλακτήρας των ανατολικών
διόδων της διώρυγας του Σουέζ, διασφαλίζοντας παράλληλα τις θαλάσσιες
συγκοινωνίες προς την Ινδία.
Συναφώς, τον Νοέμβριο του 1917 η Βρετανία δεσμεύτηκε για τη δημιουργία εβραϊκής «εθνικής εστίας», στην Παλαιστίνη η οποία (παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις) έγινε κράτος. Τα επακόλουθα; Εντείνεται ο σιωνιστικός εποικισμός της Παλαιστίνης, με αποτέλεσμα διακοινοτικές συγκρούσεις που οδήγησαν σε εμφύλιο πόλεμο μεταξύ Εβραίων και Αράβων το 1947. Μπροστά στο επιφαινόμενο αδιέξοδο η Βρετανία κατέφυγε στον ΟΗΕ για να επιλύσει τα αδιέξοδα που η ίδια δημιούργησε στην Παλαιστίνη.
Οι Παλαιστίνιοι δεν αποδέχτηκαν το σχέδιο διχοτόμησης της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ (29 Νοεμβρίου 1947), αφού ήταν καταφανώς άδικο. Ενώ αποτελούσαν το 70% του πληθυσμού τους παραχωρούνταν το 44% του εδάφους, ενώ στους Εβραίους το 56%. Την ίδια ώρα, στο προτεινόμενο Εβραϊκό Κράτος οι Εβραίοι θα ήταν μειοψηφία έναντι των Αράβων (499.000 έναντι 509.000 περίπου). Η συνέχεια είναι γνωστή. Τον Μάιο του 1948 ξέσπασε ο πρώτος αραβοϊσραηλινός πόλεμος, με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι να εκδιωχθούν από τις πατρογονικές τους εστίες και να μετατραπούν σε πρόσφυγες προς αναζήτηση κράτους.
Η σύγκρουση συμφερόντων που η Βρετανία δημιούργησε στην Παλαιστίνη είναι μοναδική στην ιστορία των διεθνών σχέσεων. Το συγκρουσιακό παίγνιο που είχε εμφυτευτεί στη Μέση Ανατολή θα προκαλούσε πέντε ακόμη αραβοϊσραηλινούς πολέμους, και άλλες τόσες τοπικές κρίσεις.
Με άλλα λόγια, η Βρετανία προήγαγε την αυτοδιάθεση των Εβραίων εις βάρος των γηγενών Παλαιστινίων και της πλειοψηφούσας κοινότητας των Παλαιστινίων.
Στρέφοντας την προσοχή μας στις πρόσφατες εξελίξεις, όλοι αντιλαμβάνονται ότι η δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους, το οποίο θα βρίσκεται δίπλα στο εβραϊκό, είναι πλέον επιτακτική ανάγκη. Ήδη η Σουηδία έχει αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος, ενώ μη δεσμευτικά ψηφίσματα για αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους έχουν ψήφισαν η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Βρετανία. Μάλιστα, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς δήλωσε ότι η Γαλλία θα προχωρήσει σε de jure αναγνώριση του Κράτους της Παλαιστίνης, έστω κι αν αυτό δεν γίνει εφικτό να προκύψει μέσω διαπραγματεύσεων. Εντός του τρέχοντος μηνός αναμένεται πως το ζήτημα θα επανέλθει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο θα κληθεί εκ νέου να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη ως κράτος. Η λύση των δυο κρατών είναι και η μόνη λύση για επίλυση της μακρόχρονης αραβοϊσραηλινής διένεξης.
Συναφώς, τον Νοέμβριο του 1917 η Βρετανία δεσμεύτηκε για τη δημιουργία εβραϊκής «εθνικής εστίας», στην Παλαιστίνη η οποία (παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις) έγινε κράτος. Τα επακόλουθα; Εντείνεται ο σιωνιστικός εποικισμός της Παλαιστίνης, με αποτέλεσμα διακοινοτικές συγκρούσεις που οδήγησαν σε εμφύλιο πόλεμο μεταξύ Εβραίων και Αράβων το 1947. Μπροστά στο επιφαινόμενο αδιέξοδο η Βρετανία κατέφυγε στον ΟΗΕ για να επιλύσει τα αδιέξοδα που η ίδια δημιούργησε στην Παλαιστίνη.
Οι Παλαιστίνιοι δεν αποδέχτηκαν το σχέδιο διχοτόμησης της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ (29 Νοεμβρίου 1947), αφού ήταν καταφανώς άδικο. Ενώ αποτελούσαν το 70% του πληθυσμού τους παραχωρούνταν το 44% του εδάφους, ενώ στους Εβραίους το 56%. Την ίδια ώρα, στο προτεινόμενο Εβραϊκό Κράτος οι Εβραίοι θα ήταν μειοψηφία έναντι των Αράβων (499.000 έναντι 509.000 περίπου). Η συνέχεια είναι γνωστή. Τον Μάιο του 1948 ξέσπασε ο πρώτος αραβοϊσραηλινός πόλεμος, με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι να εκδιωχθούν από τις πατρογονικές τους εστίες και να μετατραπούν σε πρόσφυγες προς αναζήτηση κράτους.
Η σύγκρουση συμφερόντων που η Βρετανία δημιούργησε στην Παλαιστίνη είναι μοναδική στην ιστορία των διεθνών σχέσεων. Το συγκρουσιακό παίγνιο που είχε εμφυτευτεί στη Μέση Ανατολή θα προκαλούσε πέντε ακόμη αραβοϊσραηλινούς πολέμους, και άλλες τόσες τοπικές κρίσεις.
Με άλλα λόγια, η Βρετανία προήγαγε την αυτοδιάθεση των Εβραίων εις βάρος των γηγενών Παλαιστινίων και της πλειοψηφούσας κοινότητας των Παλαιστινίων.
Στρέφοντας την προσοχή μας στις πρόσφατες εξελίξεις, όλοι αντιλαμβάνονται ότι η δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους, το οποίο θα βρίσκεται δίπλα στο εβραϊκό, είναι πλέον επιτακτική ανάγκη. Ήδη η Σουηδία έχει αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος, ενώ μη δεσμευτικά ψηφίσματα για αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους έχουν ψήφισαν η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Βρετανία. Μάλιστα, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς δήλωσε ότι η Γαλλία θα προχωρήσει σε de jure αναγνώριση του Κράτους της Παλαιστίνης, έστω κι αν αυτό δεν γίνει εφικτό να προκύψει μέσω διαπραγματεύσεων. Εντός του τρέχοντος μηνός αναμένεται πως το ζήτημα θα επανέλθει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο θα κληθεί εκ νέου να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη ως κράτος. Η λύση των δυο κρατών είναι και η μόνη λύση για επίλυση της μακρόχρονης αραβοϊσραηλινής διένεξης.
