Ο Πρόεδρος ζωγράφισε με ωραίες λέξεις την εικόνα μιας δυνατής και ενωμένης Ρωσίας
Στην ετήσια ομιλία του προς το
ρωσικό έθνος, ο Βλαντίμιρ Πούτιν ζωγράφισε με ωραίες λέξεις την εικόνα
μιας δυνατής και ενωμένης Ρωσίας, με τον εαυτό του στον ρόλο του «καλού
τσάρου», που εγγυάται την ασφάλεια και την ευημερία του λαού, σε μια
χώρα η οποία πολιορκείται διαρκώς από εχθρούς.Διότι στα μάτια του προέδρου, η Ρωσία ζει σε έναν τρομακτικό κόσμο,
όπου αντίπαλοι συνωμοτούν ακούραστα για να υπονομεύσουν, να
εξαπατήσουν, και να καταστρέψουν το έθνος.
Ο Πούτιν κατακεραύνωσε τη Δύση για την «ύβρη και την υποκρισία της» μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης το 1991. Δεν είναι η πρώτη φορά που μιλάει έτσι. Πιο ανησυχητική αλλαγή στη ρητορική του είναι οι εθνο-θρησκευτικές αναφορές που έχουν παρεισφρήσει στις ομιλίες του μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, τον Μάρτιο.Η στρατηγική αξία της Κριμαίας ως βάσης του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας από την εποχή του πρίγκηπα Ποτέμκιν, είναι ολοφάνερη σε όποιον ρίξει μια ματιά στον χάρτη.Αλλά ο Πούτιν αποκαλεί τώρα την Κριμαία «πνευματική πηγή» για τους Ρώσους, επειδή ο Μέγας Πρίγκιπας Βλαντίμιρ ασπάστηκε τον Χριστιανισμό εκεί πριν από 1.000 χρόνια.Στην ομιλία του, ο Πούτιν διακήρυξε ότι η αρχαία πόλη της Χερσονήσου, έξω από την Σεβαστούπολη, είναι τόσο «ιερή για τους Ρώσους Ορθοδόξους Χριστιανούς όσο το Ορος του Ναού στην Ιερουσαλήμ για τους Εβραίους και τους Μουσουλμάνους».«Ετσι θα την αποκαλούμε από τώρα, και για πάντα», είπε. Τον Μάρτιο το είχε πάει πιο μακριά, χαρακτηρίζοντας το Κίεβο «μητέρα όλων των ρωσικών πόλεων».
«Η πολιτική του περιορισμού της Ρωσίας δεν εφευρέθηκε χθες», είπε. «Χρησιμοποιείται εναντίον της χώρας μας για πολλά χρόνια, εδώ και δεκαετίες, αν όχι αιώνες, κάθε φορά που κάποιος πιστεύει ότι η Ρωσία έχει γίνει πολύ ισχυρή και ανεξάρτητη».Παρ΄ό,τι ισχυρή και υπερήφανη, η Ρωσία παρουσιάζεται σαν το θύμα. Και η μόνη εύλογη προστασία των Ρώσων από αυτούς τους εξωτερικούς κινδύνους, όπως υποστήριξε ο Πούτιν, είναι η θαρραλέα ηγεσία του ισχύοντος καθεστώτος. Αυτός ο τρόπος νομιμοποίησης μπορεί να ονομαστεί ως η «στρατηγική του πολιορκημένου φρουρίου».
Τρία είναι τα συνήθη θέματά της: η αέναη προσπάθεια να υποταχθεί ή να καταστραφεί το ρωσικό κράτος, η αντικαθεστωτική αντιπολίτευση ως εργαλείο εκείνων που κρύβονται πίσω από αυτό το σχέδιο, και η εξίσωση της κυβέρνησης Πούτιν με το ρωσικό έθνος.Οπως θα περίμενε κανείς, το θέμα του πολιορκημένου φρουρίου γίνεται ιδιαίτερα ορατό και έντονο, όποτε ο Πούτιν έχει μεγαλύτερη ανάγκη για ενίσχυση της νομιμοποίησής του. Και η απειλή από τις Ηνωμένες Πολιτείες, και εν γένει τους δυτικούς, είναι ένα σύνηθες μοτίβο.
Και όλα αυτά δεν ήταν απλώς μια πολιτική του Ψυχρού Πολέμου, αλλά
μια πρακτική των ανταγωνιστών της Ρωσίας εδώ και αιώνες. Ακόμα και χωρίς
την σύγκρουση στην Ουκρανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή
Ενωση θα έβρισκαν ένα άλλο πρόσχημα για να επιβάλουν οικονομικές
κυρώσεις. Είναι η αναπόφευκτη αντίδραση στην άνοδο της Ρωσίας, είπε ο
Πούτιν.
Μιλώντας επί μία ώρα, ενώπιον 1.000 πολιτικών και αξιωματούχων, την
περασμένη Πέμπτη, στο Κρεμλίνο, ο Ρώσος πρόεδρος παρουσίασε την δική
του εκδοχή για τα γεγονότα της χρονιάς, που σημαδεύτηκε από την
αντιπαράθεσή του με την Δύση εν μέσω αυξανόμενων οικονομικών
προβλημάτων.Η ομιλία ήταν αμυντική, και γεμάτη στερεότυπα. «Κάποιες στιγμές
ήταν δύσκολο να πεις αν ο Πούτιν πίστευε πραγματικά όσα έλεγε - ή αν
είχε πέσει θύμα της ίδιας της προπαγάνδας του», είπε δυτικός διπλωμάτης
στη Μόσχα.Η προεδρική ομιλία χωρίστηκε σε δύο μέρη, με το πρώτο αφιερωμένο σε
θέματα εξωτερικής πολιτικής και το δεύτερο στην οικονομία, η οποία
βρίσκεται αντιμέτωπη με ύφεση μετά την επιβολή των δυτικών κυρώσεων και
την πτώση των τιμών του πετρελαίου.
Ο Πούτιν κατακεραύνωσε τη Δύση για την «ύβρη και την υποκρισία της» μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης το 1991. Δεν είναι η πρώτη φορά που μιλάει έτσι. Πιο ανησυχητική αλλαγή στη ρητορική του είναι οι εθνο-θρησκευτικές αναφορές που έχουν παρεισφρήσει στις ομιλίες του μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, τον Μάρτιο.Η στρατηγική αξία της Κριμαίας ως βάσης του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας από την εποχή του πρίγκηπα Ποτέμκιν, είναι ολοφάνερη σε όποιον ρίξει μια ματιά στον χάρτη.Αλλά ο Πούτιν αποκαλεί τώρα την Κριμαία «πνευματική πηγή» για τους Ρώσους, επειδή ο Μέγας Πρίγκιπας Βλαντίμιρ ασπάστηκε τον Χριστιανισμό εκεί πριν από 1.000 χρόνια.Στην ομιλία του, ο Πούτιν διακήρυξε ότι η αρχαία πόλη της Χερσονήσου, έξω από την Σεβαστούπολη, είναι τόσο «ιερή για τους Ρώσους Ορθοδόξους Χριστιανούς όσο το Ορος του Ναού στην Ιερουσαλήμ για τους Εβραίους και τους Μουσουλμάνους».«Ετσι θα την αποκαλούμε από τώρα, και για πάντα», είπε. Τον Μάρτιο το είχε πάει πιο μακριά, χαρακτηρίζοντας το Κίεβο «μητέρα όλων των ρωσικών πόλεων».
«Η πολιτική του περιορισμού της Ρωσίας δεν εφευρέθηκε χθες», είπε. «Χρησιμοποιείται εναντίον της χώρας μας για πολλά χρόνια, εδώ και δεκαετίες, αν όχι αιώνες, κάθε φορά που κάποιος πιστεύει ότι η Ρωσία έχει γίνει πολύ ισχυρή και ανεξάρτητη».Παρ΄ό,τι ισχυρή και υπερήφανη, η Ρωσία παρουσιάζεται σαν το θύμα. Και η μόνη εύλογη προστασία των Ρώσων από αυτούς τους εξωτερικούς κινδύνους, όπως υποστήριξε ο Πούτιν, είναι η θαρραλέα ηγεσία του ισχύοντος καθεστώτος. Αυτός ο τρόπος νομιμοποίησης μπορεί να ονομαστεί ως η «στρατηγική του πολιορκημένου φρουρίου».
Τρία είναι τα συνήθη θέματά της: η αέναη προσπάθεια να υποταχθεί ή να καταστραφεί το ρωσικό κράτος, η αντικαθεστωτική αντιπολίτευση ως εργαλείο εκείνων που κρύβονται πίσω από αυτό το σχέδιο, και η εξίσωση της κυβέρνησης Πούτιν με το ρωσικό έθνος.Οπως θα περίμενε κανείς, το θέμα του πολιορκημένου φρουρίου γίνεται ιδιαίτερα ορατό και έντονο, όποτε ο Πούτιν έχει μεγαλύτερη ανάγκη για ενίσχυση της νομιμοποίησής του. Και η απειλή από τις Ηνωμένες Πολιτείες, και εν γένει τους δυτικούς, είναι ένα σύνηθες μοτίβο.
