05 Δεκεμβρίου 2014

Ασφυκτιούν επιχειρήσεις και τράπεζες στη Ρωσία

Η Ρωσία δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα εξωτερικού χρέους. Δεδομένου ότι το δημόσιο χρέος της ανέρχεται μόλις στο 37% του ρωσικού ΑΕΠ, τη στιγμή που στις ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης φθάνει να είναι από μιάμισι έως τρεις φορές το ΑΕΠ τους, θα έπρεπε να είναι ευκόλως διαχειρίσιμο. Αυτά ισχύουν, όμως, για το ρωσικό κράτος ενώ είναι διαφορετικά τα πράγματα για τις ρωσικές επιχειρήσεις και τις ρωσικές τράπεζες.Η πτώση κατά σχεδόν 40% των τιμών πετρελαίου, η παρεμφερής υποχώρηση του ρωσικού νομίσματος που τουλάχιστον ώς ένα βαθμό είναι αναπόφευκτη λόγω των κυρώσεων που τις έχουν επιβάλλει οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ενωση,αποτελούν απειλή για τις ρωσικές επιχειρήσεις και τις ρωσικές τράπεζες. Το ρωσικό κράτος πρέπει να παρέμβει για να βοηθήσει τους δύο τομείς αλλά κάτι τέτοιο θα έχει το τίμημά του που δεν θα είναι άλλο από τον διευρυνόμενο κρατικό παρεμβατισμό και, κατά ορισμένους, ακόμη και μια επανεθνικοποίηση επιχειρήσεων και τραπεζών.


Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, η χώρα πρέπει να εξυπηρετήσει χρέος της ύψους 30 δισ. δολαρίων μέσα στον Δεκέμβριο και στη συνέχεια επιπλέον 138 δισ. δολάρια τους επόμενους 18 μήνες. Από αυτά τα ποσά μόλις ένα ισχνό ποσοστό της τάξης του 2% αποτελεί χρέος της ίδιας της κυβέρνησης. Οι ρωσικές επιχειρήσεις εκτός χρηματοπιστωτικού τομέα αντιπροσωπεύουν ποσοστό τουλάχιστον 60% του συνόλου.

Από το υπόλοιπο, το μεγαλύτερο μέρος βαρύνει τις τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων κρατικών τραπεζών όπως είναι η Sberbank, η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας. Η Μόσχα δεν διατρέχει κίνδυνο πτώχευσης. Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις έχουν άμεση πρόσβαση σε κάποια ρευστότητα έστω κι αν το χρέος τους όταν υπολογισθεί σε όρους δολαρίου έχει αυξηθεί κατά τουλάχιστον 60% από τις αρχές του έτους.

Θεωρητικά ορισμένες επιχειρήσεις μπορούν να επωφεληθούν από την υποτίμηση του νομίσματος, που αναβαθμίζει την ανταγωνιστικότητα των ρωσικών εξαγωγών. Ωστόσο, οι ρωσικές εξαγωγικές επιχειρήσεις που παράγουν άλλα προϊόντα εκτός του πετρελαίου είναι ελάχιστες και κατά συνέπεια ο θετικός αντίκτυπος της υποτίμησης είναι τελικά πολύ περιορισμένος.

Σε ό,τι αφορά, άλλωστε, τις ρωσικές τράπεζες, πλησιάζουν στο σημείο που θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα με τα χρέη τους σε δολάρια και τα συναλλαγματικά τους διαθέσιμα. Πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν χρέος ύψους 50 δισ. δολαρίων μέχρι τα μέσα του 2016. Στο μεταξύ η κεντρική τράπεζα διαθέτει συναλλαγματικά διαθέσιμα ύψους 420 δισ. δολαρίων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να αντιμετωπισθεί μια μεγάλη οικονομική καταστροφή.

Παράλληλα, όμως, η κεντρική τράπεζα καταβάλλει προσπάθειες να περιορίσει τις ενέσεις ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα της Ρωσίας, καθώς υποψιάζεται πως οι ρωσικές τράπεζες κερδοσκοπούν στοιχηματίζοντας στην πτώση του ρουβλίου.

Ενα τμήμα των συναλλαγματικών διαθεσίμων της χώρας είναι τα κεφάλαια ύψους 170 δισ. δολαρίων που έχει αποταμιεύσει η ρωσική κυβέρνηση στα δύο κρατικά ταμεία για την αντιμετώπιση οικονομικών προβλημάτων.

Ωστόσο, ένα τμήμα αυτών των κεφαλαίων φαίνεται να έχει ήδη δεσμευθεί με αποτέλεσμα να περιορίζονται τα μετρητά που είναι πραγματικά στη διάθεση του κράτους. Η ρωσική κυβέρνηση έχει αφήσει να εννοηθεί ότι η χώρα έχει τη δυνατότητα να αντέξει άλλα δύο χρόνια οικονομικών κυρώσεων από πλευράς της Δύσης. Η πτώση των τιμών του πετρελαίου, όμως, και παράλληλα η βουτιά που κάνει το ρούβλι συρρικνώνουν κάθε ημέρα τον χρονικό αυτό ορίζοντα.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ