30 Νοεμβρίου 2014

Το μακρύ χέρι της Wall Street



  • Κυριακίδης Νίκος Χρήμα και πολιτική στην Αμερική πάνε χέρι-χέρι κι αυτό πια το ξέρουν κι οι πέτρες. Και στις τελευταίες ενδιάμεσες εκλογές για το Κογκρέσο, στις αρχές του μήνα, εκατοντάδες εκατομμύρια ρίχτηκαν στη μάχη της επιρροής και της χειραγώγησης. Πρωταγωνιστής πάλι -ποιος άλλος;- η Wall Street...
  • Το μακρύ χέρι της Wall Street
    169 εκατομμύρια δολάρια ξόδεψε η χρηματοπιστωτική βιομηχανία των ΗΠΑ στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση. Κανένας άλλος τομέας οργανωμένων συμφερόντων δεν την ξεπέρασε: ούτε η αυτοκινητοβιομηχανία, ούτε οι φαρμακοβιομηχανία, ούτε η υψηλή τεχνολογία, ούτε οι "πετρελαιάδες" του Τέξας. Αθροιστικά, το χρήμα που έριξαν Wall Street και "όμοροι" χώροι, τουτέστιν real estate και ιδιωτικές ασφαλιστικές, έφτασε τα 306 εκατομμύρια δολάρια. Από την πλευρά τους, συνδικάτα και οργανώσεις έπαιξαν στο χρηματιστήριο της πολιτικής με φραγκοδίφραγκα, μόλις 44 εκατομμύρια...Ο Ουόρεν Μπάφετ έριξε 3,3 εκατ., η Goldman Sachs 3,2 εκατ., ο Σόρος 3,79 εκατ., οι Τζον και Μαρλέν Ρίκετ, ιδρυτές και αφεντικά της χρηματιστηριακής εταιρείας TD Ameritrade 6,7 εκατ., ο Κεν Γκρίφιν της Citadel Investment Group 3,47 εκατ., κι ο κατάλογος δεν έχει τέλος...

    Η λίστα με τα ονόματα των κορυφαίων ιδιωτών "δωρητών" της αμερικανικής πολιτικής αρένας απαρτίζεται κυρίως από μεγαλοκεφαλαιούχους, μεγιστάνες του real estate και μεγαλοδικηγόρους με βαθιές διασυνδέσεις στη Wall Street.Όπως γράφει ο Ντέιβιντ Ουέιντνερ στο MarketWatch, "βασικά, αυτά τα δολάρια χρηματοδοτούν έναν μακρύ κατάλογο υποψηφίων που είναι επιδεκτικοί στα συμφέροντα των δωρητών τους. Διαχειριστές hedge funds και αμοιβαίων κεφαλαίων ενδιαφέρονται για το φορολογικό παραθυράκι που θα τους επιτρέψει να πληρώνουν λιγότερους φόρους επί των εισοδημάτων τους. Αν και ουσιαστικά δεν έχει αλλάξει κάτι πάνω σ' αυτό, είναι βέβαιο πως με τον πλήρη έλεγχο και των δύο σωμάτων του Κογκρέσου από τους Ρεπουμπλικάνους, το θέμα (της φοροαποφυγής) θα θαφτεί εντελώς»...

    Χέρι στα ταμεία

    Για κάποιους άλλους, πάντως, η ουσία της υπόθεσης βρίσκεται αλλού. Σημείο-κλειδί στην, εν πολλοίς, άγνωστη ατζέντα των ανθρώπων της Wall Street που ρίχνουν ζεστό χρήμα στην πολιτική έχει να κάνει με ονα κρατικό συνταξιοδοτικό σύστημα. Εν προκειμένω, τα ταμεία που καλύπτουν τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα σε επίπεδο δήμων, κομητειών και πολιτειών. Οι πληροφορίες λένε πως το διακύβευμα αφορά περίπου 3 τρισεκατομμύρια δολάρια! Η «βιομηχανία» του χρήματος τα έχει βάλει στο μάτι και θέλει να τα βάλει στο χέρι. Στόχος της είναι να πάρει το χρήμα που "λιμνάζει" στα ταμεία και να το ρίξει στα hedge funds και τα άλλα επιθετικά επενδυτικά σχήματα του γρήγορου κέρδους που αποφέρουν υπερκέρδη. Ορισμένοι λένε πως πρόκειται για το μεγαλύτερο εν δυνάμει οικονομικό σκάνδαλο των ημερών μας στις ΗΠΑ.Είναι χαρακτηριστικό πως όλοι οι νεοεκλεγέντες κυβερνήτες σε Ιλινόις, Μασαχουσέτη και Ροντ Άιλαντ ήταν πρώην διευθυντικά στελέχη εταιρειών που διαχειρίζονταν ομόλογα συνταξιοδοτικών ταμείων. Δηλαδή, οι «πρώην» έχουν γίνει οι νέοι κλειδοκράτορες των δημόσιων «κουμπαράδων» με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την τύχη των εν λόγω κεφαλαίων. Όσοι παρακολουθούν την ιστορία, θεωρούν πως η συγκεκριμένη εξέλιξη είναι μια σημαντική, πρώτη "ανταπόδοση" της "επένδυσης" των 300 εκατ. δολαρίων εκ μέρους της Wall Street στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση.
    Σύμφωνα με τον αποκαλυπτικό ιστότοπο The Intercept, από τα 3 τρισ. δολάρια των συνταξιοδοτικών ταμείων του δημόσιου τομέα στις ΗΠΑ, σχεδόν το ένα τέταρτο έχει βρει σήμερα τον δρόμο του προς τις λεγόμενες "εναλλακτικές επενδύσεις", ήτοι hedge funds, κεφάλαια ιδιωτικών συμμετοχών (private equity) και χρηματιστήριο του real estate. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 660 δισεκατομμύρια δολάρια δημόσιου χρήματος στις ΗΠΑ τελούν σήμερα υπό ιδιωτική διαχείριση. Λεφτά που προορίζονται για συντάξεις και περίθαλψη τοποθετούνται σε επενδύσεις, πολλές από τις οποίες χαρακτηρίζονται «αμφιλεγόμενες και αδιαφανείς», οι οποίες όμως προσφέρουν υψηλές απολαβές, εν είδει διαχειριστικών και επενδυτικών τελών, στους γύπες της Wall Street.

    Αποκαλύψεις

    Η ιστορία ήρθε στο φως πριν τρία χρόνια από την ίδια τν Wall Street Journal, αλλά η πρακτική της διοχέτευσης πόρων απ' τα συνταξιοδοτικά ταμεία στις «εναλλακτικές επενδύσεις» χρονολογείται ήδη από το 2006.Η εφημερίδα αποκάλυψε πως για κάθε 100 δολάρια που διαχειρίζονταν το 2011 η Blackstone Group, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες αμοιβαίων κεφαλαίων στις ΗΠΑ με χαρτοφυλάκιο 111 δισεκατομμυρίων δολαρίων (!), τα 37 προέρχονταν από τα συνταξιοδοτικά ταμεία του Δημοσίου. Στην αποκάλυψη αυτή, το μεγάλο αφεντικό της Blackstone Στίβεν Σουάρτζμαν έσπευσε να διευκρινίσει πως «εμείς στην εταιρεία πιστεύουμε πως η σύνταξη είναι μια υπόσχεση, (επομένως) οι εργαζόμενοι δεν θα πρέπει να ανησυχούν για την ασφάλεια των συντάξεών τους αφότου ολοκληρώσουν την προσφορά τους στις τοπικές κοινωνίες». Πήρε μάλιστα το μέρος των εργαζομένων, λέγοντας πως δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως αποδιοπομπαίοι τράγοι και να κατηγορούνται αυτοί ως υπεύθυνοι για τα ελλείμματα των προϋπολογισμών των δήμων και των πολιτειών.Πολλές από τις «εναλλακτικές επενδύσεις» έχουν βρεθεί στο στόχαστρο της κριτικής, όχι μόνο ως πρακτική, αλλά και ως αποτέλεσμα. Η αποδοτικότητά τους δεν φαίνεται να είναι από τις καλύτερες της αγοράς. Στο Νιου Τζέρσεϋ, για παράδειγμα, εκθέσεις των ελεγκτικών υπηρεσιών έδειξαν πως στα τελευταία επτά χρόνια που τα λεφτά των ταμείων επενδύονταν στη Wall Street, το συνολικό χαρτοφυλάκιο απέφερε κέρδη για τα ταμεία μόλις πάνω από το μισό του μέσου όρου του δείκτη S&P500, ο οποίος αντανακλά την πορεία των μετοχών των μεγάλων εταιρειών. Και δεν είναι μόνον αυτό...

      Πού πήγαν τα λεφτά;

    Οι "εγγυήσεις" που δίνουν τα διάφορα funds για την ασφάλεια των επενδύσεων με λεφτά των ταμείων περιλαμβάνουν πολλούς αστερίσκους. Ο Ντέιβιντ Ζιρότα, συντάκτης του ενημερωτικού ιστότοπου Pando Daily, ένας από τους λίγους δημοσιογράφους που έχει ψάξει σε βάθος το θέμα, αποκάλυψε τον Μάιο το περιεχόμενο της σύμβασης ανάμεσα στην Blackstone και στο συνταξιοδοτικό σύστημα της πολιτείας του Κεντάκι (KRS). Το έγγραφο διέρρευσε από τον Κρις Τόουμπ, πρώην διαχειριστικό σύμβουλο του KRS. Σημειώνεται πως το συνταξιοδοτικό σύστημα του Κεντάκι είχε βρεθεί στο στόχαστρο έρευνας της αμερικανικής επιτροπής κεφαλαιαγοράς αναφορικά με μια υπόθεση αμφιλεγόμενης διαχείρισης κεφαλαίων ύψους 14,5 δισ. δολαρίων.Οι διατυπώσεις της εν λόγω σύμβασης είναι αποκαλυπτικές του πόσο «εγγυημένα» μπορούν να θεωρηθούν τα λεφτά ταμείων που καταλήγουν στα χέρια κερδοσκόπων: «Η πιθανότητα μερικής ή ολικής απώλειας του κεφαλαίου εξακολουθεί να υφίσταται» (...) «δεν μπορεί να υπάρξει ουδεμία διαβεβαίωση ότι οποιοσδήποτε επενδυτής θα λάβει οποιοδήποτε μέρισμα» (...) «το ταμείο απευθύνεται μόνο σε πρόσωπα που μπορούν να υποστούν την απώλεια ολόκληρης της επένδυσής τους»...

    Η διαρροή του εγγράφου προκάλεσε νευρική κρίση στον κυβερνήτη του Νιου Τζέρσεϋ Κρις Κρίστι που χαρακτήρισε τον Ζιρότα «χάκερ, όχι δημοσιογράφο». Δεν είχε βέβαια στο μυαλό του μόνο τη συγκεκριμένη αποκάλυψη. Πριν λίγους μήνες ο Ζιρότα έχει βγάλει στη φόρα ακόμα μια άγνωστη πτυχή της αμφίδρομης σχέσης χρήματος και πολιτικής που άγγιζε άμεσα τον Ρεπουμπλικάνο κυβερνήτη: 43 επενδυτικά σχήματα που διαχειρίζονται τους πόρους των συνταξιοδοτικών ταμείων του Νιου Τζέρσεϋ χρηματοδότησαν με συνολικά 11,6 εκατομμύρια δολάρια τους πολιτικούς της συγκεκριμένης πολιτείας.
    Συνεχίζεται...