Με το βλέμμα στις εκλογές του 2016
Οι Αμερικανοί «έστειλαν
την Τρίτη ένα σαφέστατο μήνυμα όχι μόνο στον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα αλλά
και στη Χίλαρι Κλίντον - απέρριψαν την πολιτική τους και τους
πολιτικούς αυτής της πολιτικής» δήλωσε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής του Κεντάκι Ραντ Πόουλ,
ένας από τους «παράγοντες» του κόμματος. Ηταν μια αποκαλυπτική
αναγνώριση ότι οι ενδιάμεσες εκλογές της 4ης Νοεμβρίου αποτέλεσαν ένα
πρώτο στάδιο των προεδρικών εκλογών του 2016. Αλλωστε οι Ρεπουμπλικανοί
υποψήφιοι με αυτό στο μυαλό τους έκαναν προεκλογικό αγώνα και μέσα από
αυτό το πρίσμα (θέλουν να) βλέπουν τα αποτελέσματα.
Η σαρωτική επιτυχία τους δεν σημαίνει ότι έχουν ανοιχτό τον δρόμο
για τον Λευκό Οίκο. Πολλά μπορεί να συμβούν στα δύο χρόνια από σήμερα
και η περίπτωση του Μπαράκ Ομπάμα είναι ενδεικτική.
Πριν ακριβώς από δύο χρόνια είχε κερδίσει εύκολα την επανεκλογή του,
αλλά έκτοτε η «εικόνα» του κακοποιήθηκε, καθώς ακόμη και ιστορικής αξίας
πολιτικές του, όπως η νομοθεσία για την Υγεία και πρόνοια, παρανοήθηκε,
ενώ ο ήπιος τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε τις κρίσεις στο εξωτερικό
χαρακτηρίστηκε από τους Ρεπουμπλικανούς - και βρήκε ανταπόκριση - «προδοσία».
Απευθύνοντας ένα (άχρωμο) διάγγελμα στον αμερικανικό λαό την
περασμένη Τετάρτη ο πρόεδρος Ομπάμα δήλωσε ότι θα επιδιώξει να έχει «πλήρη και ουσιαστική» συνεργασία με το νέο Κογκρέσο. Κάτι ανάλογο και σε μορφή «υπόσχεσης με υπονοούμενα», όπως έγραψε η βρετανική εφημερίδα «The Guardian», δήλωσε και ο νέος ηγέτης της πλειοψηφίας στη Γερουσία Μιτς Μακ Κόνελ, ο οποίος θα καθορίζει την ατζέντα των εργασιών του Σώματος και τη σχετική διαδικασία. Ο λαός, είπε ο Μακ Κόνελ, έδειξε ότι «θέλει έργα, όχι δικαιολογίες» και γι' αυτό «είναι χρέος μας» η συνεργασία με τον πρόεδρο και την κυβέρνησή του - αυτό παρ' όλο που, όπως ισχυρίστηκε, οι εκλογές έδειξαν ότι «ο λαός δεν τους έχει πλέον εμπιστοσύνη».
Τι θα κάνουν λοιπόν οι Ρεπουμπλικανοί για να συμβιώσουν πολιτικά με τον πρόεδρο και την κυβέρνησή του;
Είναι νωρίς να προμαντέψουμε, αφού και οι ίδιοι παραδέχονται ότι
δεν έχουν κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Η καλά πληροφορημένη για τις
προθέσεις των συντηρητικών «The Wall Street Journal» λέει ότι «το σύστημα φορολογίας επιχειρήσεων θα πρέπει να αλλάξει» και το τηλεοπτικό δίκτυο Fox προβλέπει «με επιφυλάξεις» ότι η αναθεώρηση των κυβερνητικών μέτρων που δεν πέρασαν από το Κογκρέσο «θα είναι μεταξύ των πρώτων που θα πρέπει να αναθεωρηθούν».
Πιο συγκεκριμένες είναι οι προβλέψεις - οι προσδοκίες, για την
πλειονότητα των νεοεκλεγμένων Ρεπουμπλικανών - για την κατεύθυνση της
εξωτερικής πολιτικής την οποία ένα ρεπουμπλικανικό Κογκρέσο θα επιδιώξει
να επιβάλει στον Λευκό Οίκο.
«Ο κόσμος χρειάζεται μιαν Αμερική μεγάλη, όχι δευτεροκλασάτη. Μιαν Αμερική χωροφύλακα και όχι ικέτιδα» γράφει ο πολιτικός αναλυτής Μπρεντ Στίφενς. Οι σχέσεις με το Ισραήλ, οι οποίες, υποτίθεται, «δεινοπάθησαν» από την πολιτική Ομπάμα, πρέπει «να ανοικοδομηθούν» και οι συνομιλίες με το Ιράν «να τερματιστούν πάραυτα», γράφει ο Τζέραλντ Σιμπ στους «Washington Times». Το σύνολο σχεδόν των αναλυτών προβλέπει την
«προώθηση από τους Ρεπουμπλικανούς μιας πιο εχθρικο-επιθετικής
εξωτερικής πολιτικής και ακόμη μεγαλύτερη ένταση στις σχέσεις με τη
Ρωσία, την Κίνα κ.ά.».
Εχει πιθανότητες επιτυχίας μια τέτοια στροφή; Πολύ περιορισμένες.
Οι νεο-Ρεπουμπλικανοί δεν φαίνεται να έχουν αντιληφθεί τις σοβαρές
αλλαγές στην ισορροπία δυνάμεων που έχουν γίνει στον κόσμο. Ούτε είναι
εύκολο και πιθανό στον πρόεδρο Ομπάμα να απαρνηθεί την εξωτερική
πολιτική του. Αλλωστε το 44% που του έδωσε η δημοσκόπηση του Page-One
μόλις 24 ώρες μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Τρίτης δείχνει
ότι εξακολουθεί να έχει σημαντική λαϊκή υποστήριξη - ως πρόσωπο και ως
ηγέτης μιας «διαφορετικής» πολιτικής.
