Η αναφορά του Ταγίπ Ερντογάν στο «κισμέτ» εξόργισε τους
συγγενείς των ανθρακωρύχων της Σόμα. Τα εργατικά δυστυχήματα στην
Τουρκία είναι 8,5 φορές πιο φονικά από ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη
Του Νικόλα Ζηργάνου
Σε
πολιτική θύελλα κατά της κυβέρνησης Ερντογάν, του κυβερνώντος Κόμματος
Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και του ίδιου του πρωθυπουργού
εξελίσσεται η τραγωδία στο ανθρακωρυχείο της Σόμα, το μεγαλύτερο
βιομηχανικό δυστύχημα στην ιστορία της χώρας, με την εκατόμβη των νεκρών
και των αγνοουμένων.Σύμφωνα με την τελευταία επίσημη ανακοίνωση, οι νεκροί είναι 274, οι
τραυματίες 80, ενώ όσο περνάει η ώρα σβήνουν οι ελπίδες να ανασυρθούν
επιζώντες από τις στοές οι περίπου 120 αγνοούμενοι.
Εξαγριωμένοι συγγενείς ανθρακωρύχων και κάτοικοι της πόλης αποδοκίμασαν τον Ταγίπ Ερντογάν όταν επιχείρησε να διασχίσει πεζή την πόλη και ορισμένοι επιτέθηκαν με κλοτσιές κατά της πρωθυπουργικής λιμουζίνας, αναγκάζοντας τον πρωθυπουργό -ο οποίος συνοδευόταν από πολυάριθμους σωματοφύλακες- να καταφύγει σε κοντινό σούπερ μάρκετ μέχρι να ηρεμήσουν τα πνεύματα. Εξαγριωμένο πλήθος επιτέθηκε και κατέστρεψε τα τοπικά γραφεία του AKP, ενώ επεισόδια σημειώθηκαν στην Αγκυρα, έξω από τα κεντρικά γραφεία της ιδιωτικής εταιρείας που είναι ιδιοκτήτρια των ανθρακωρυχείων, στην Κωνσταντινούπολη, όπου οι δυνάμεις ασφαλείας απέκλεισαν πάλι το επάρατο Ταξίμ, στη Σμύρνη και σε άλλες 11 πόλεις. Οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα να παραιτηθεί η κυβέρνηση και αποκαλούσαν το AKP και τους υπεύθυνους του ανθρακωρυχείου «δολοφόνους».
Ο θρήνος έγινε οργή, όταν οι χαροκαμένοι συγγενείς των θυμάτων άκουσαν νωρίτερα τον πρωθυπουργό να αποδίδει την τραγωδία στο κισμέτ, στο πεπρωμένο, καταλήγοντας ότι «αυτά (τα δυστυχήματα) είναι συχνό φαινόμενο» σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, τα εργατικά δυστυχήματα στην Τουρκία είναι 8,5 φορές πιο φονικά από ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη και ο κλάδος των ορυχείων είναι στην κορυφή των στατιστικών.
«Μαθήματα ιστορίας»
Στη συνέντευξη που έδωσε ο Ερντογάν μετά την επίσκεψή του στον τόπο της τραγωδίας, αναλώθηκε σε μαθήματα ιστορίας των εργατικών δυστυχημάτων ανά τον κόσμο, με αναφορές στο 1838 και τα δυστυχήματα στα βρετανικά ανθρακωρυχεία, έως τις Ηνωμένες Πολιτείες του 1907, και έφτασε μέχρι το 1942, ακρότατο όριο των ιστορικών του αναφορών, σε μια προσπάθεια να μεταθέσει τις ευθύνες του AKP και της ιδιωτικής εταιρείας Soma Holding που εκμεταλλεύεται το ορυχείο στην «κακιά στιγμή». Κι όμως, ήταν το κυβερνητικό κόμμα που απέρριψε μόλις πριν από δύο εβδομάδες, στις 29 Απριλίου, την πρόταση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για διενέργεια κοινοβουλευτικής έρευνας σχετικά με τις συνθήκες ασφαλείας στα ανθρακωρυχεία της Σόμα, όπου, μετά τις ιδιωτικοποιήσεις, το 1984, σημειώθηκε σωρεία δυστυχημάτων, με μεγάλη αύξηση τους τελευταίους μήνες. Την πρόταση είχε καταθέσει ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής της Μανίσα, της επαρχίας στην οποία ανήκει η Σόμα, Οζγκούρ Οζέλ, με τη σύμφωνη γνώμη των υπόλοιπων κομμάτων της αντιπολίτευσης, και είχε προειδοποιήσει για τον κίνδυνο μεγάλου δυστυχήματος. Το AKP απέρριψε την πρόταση του Οζέλ, ο οποίος μίλησε συμβολικά από το βήμα της Βουλής με ένα κίτρινο κράνος ανθρακωρύχου στο χέρι, με τον τοπικό κυβερνητικό βουλευτή Μουζαφέρ Γιουρτάς να ισχυρίζεται ότι τα ανθρακωρυχεία της Σόμα είναι «από τα ασφαλέστερα του κόσμου», πως «ο λαός εμπιστεύεται το ΑΚΡ» και «Θεού θέλοντος, τίποτα κακό δεν θα συμβεί, δεν θα ανοίξει μύτη».
Εννέα μήνες πριν, ο υπουργός Ενέργειας, Τάνερ Γιλντίζ, που χθες θρηνούσε μπροστά στις κάμερες για τα θύματα δίπλα στον πρωθυπουργό, είχε επισκεφτεί τη Σόμα και είχε επαινέσει την ιδιωτική εταιρεία γιατί έριξε το κόστος παραγωγής υπογραμμίζοντας ότι δίνει προτεραιότητα στα μέτρα ασφαλείας και αντικαθιστά εισαγόμενη τεχνολογία με τουρκική. Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας, Αλι Γκιουρκάν, είχε δηλώσει τότε πως τοποθέτησε τουρκικής κατασκευής μετασχηματιστές και πίνακες διανομής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλού κόστους, αντικαθιστώντας εισαγόμενους. Και ήταν -όπως υποστήριξαν επιζώντες ανθρακωρύχοι- ένας πίνακας διανομής που έπιασε φωτιά και προκάλεσε την τραγωδία.
Το βραχυκύκλωμα έριξε την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και δεν υπήρχε, ή δεν λειτούργησε, εφεδρική γεννήτρια για να λειτουργήσουν τα αναβατόρια και να απεγκλωβιστούν οι εργάτες που παγιδεύτηκαν 500 μέτρα κάτω από τη γη και πέθαναν από το τοξικό νέφος και τη φωτιά.
Λίγους μήνες πριν, η ιδιοκτησία των ανθρακωρυχείων είχε δηλώσει στους δημοσιογράφους ότι είχε εγκαταστήσει θύλακες επιβίωσης μέσα στις στοές, καταφύγια για τους εργάτες σε περίπτωση κινδύνου ή πυρκαγιάς, δυναμικότητας 500 ατόμων, με συσκευές οξυγόνου, τρόφιμα και εξοπλισμό, ώστε να επιβιώσουν οι ανθρακωρύχοι μέχρι να ανασυρθούν από τα συνεργεία διάσωσης.
Καταγγελίες για τα μέτρα ασφαλείας
Τα συνδικάτα είχαν επίσης καταγγείλει την εταιρεία ότι δεν λάμβανε μέτρα ασφαλείας και πως αντικατέστησε έμπειρους εργάτες με νοικιασμένους ανειδίκευτους μέσω υπερεργολάβων, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν και ανηλίκους. Η καταγγελία επιβεβαιώθηκε με δραματικό τρόπο χθες, όταν ανασύρθηκε νεκρό ένα 15χρονο παιδί που δούλευε στις στοές.
Το 2013 σημειώθηκαν 4.500 εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα στα ανθρακωρυχεία της Σόμα, μια πόλη 100.000 κατοίκων που σχεδόν όλη ζει από τα ορυχεία. Ομως, το τοπικό νοσοκομείο δεν είχε μονάδα εγκαυμάτων ούτε και επαρκή αριθμό ασθενοφόρων. Εξω από το τοπικό νοσοκομείο, κάποιος έγραψε στην είσοδο με μπογιά «πέθαναν για μια χούφτα κάρβουνο». Ο μισθός των νόμιμων ανθρακωρύχων είναι 453 ευρώ τον μήνα.
Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας έχει κατατάξει την Τουρκία στην τρίτη χειρότερη θέση παγκοσμίως και στην κορυφή της Ευρώπης όσον αφορά τα εργατικά δυστυχήματα.
Η Τουρκία δεν έχει επικυρώσει τη διεθνή σύμβαση ασφαλείας για τα ορυχεία, που τέθηκε σε εφαρμογή το 1995.
Η τραγωδία στη Σόμα δεν οφείλεται στην «κακιά στιγμή» ούτε και ήταν αναπότρεπτη. Αντανακλά την καθεστωτική νοοτροπία της κυβέρνησης που δεν επιθυμεί να εφαρμόζεται κανένας έλεγχος και αδιαφορεί εμπράκτως για τις τύχες των φτωχών, που κάποτε αποτελούσαν την εκλογική βάση του ΑΚΡ. Η τουρκική κυβέρνηση έχει πλέον αγκαλιάσει τους ισχυρούς στο όνομα της ανάπτυξης και της ισχυροποίησης της τουρκικής οικονομίας, αδιαφορώντας για το κοινωνικό κόστος, ενώ κάθε κριτική κατά της κυβέρνησης εκλαμβάνεται -με την οίηση και την υπεροψία που χαρακτηρίζει τον Ερντογάν- ως υπονόμευση του κράτους με το οποίο θέλει να ταυτίζεται το ΑΚΡ.
http://www.efsyn.gr/
Του Νικόλα Ζηργάνου
Σε
πολιτική θύελλα κατά της κυβέρνησης Ερντογάν, του κυβερνώντος Κόμματος
Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και του ίδιου του πρωθυπουργού
εξελίσσεται η τραγωδία στο ανθρακωρυχείο της Σόμα, το μεγαλύτερο
βιομηχανικό δυστύχημα στην ιστορία της χώρας, με την εκατόμβη των νεκρών
και των αγνοουμένων.Σύμφωνα με την τελευταία επίσημη ανακοίνωση, οι νεκροί είναι 274, οι
τραυματίες 80, ενώ όσο περνάει η ώρα σβήνουν οι ελπίδες να ανασυρθούν
επιζώντες από τις στοές οι περίπου 120 αγνοούμενοι.Εξαγριωμένοι συγγενείς ανθρακωρύχων και κάτοικοι της πόλης αποδοκίμασαν τον Ταγίπ Ερντογάν όταν επιχείρησε να διασχίσει πεζή την πόλη και ορισμένοι επιτέθηκαν με κλοτσιές κατά της πρωθυπουργικής λιμουζίνας, αναγκάζοντας τον πρωθυπουργό -ο οποίος συνοδευόταν από πολυάριθμους σωματοφύλακες- να καταφύγει σε κοντινό σούπερ μάρκετ μέχρι να ηρεμήσουν τα πνεύματα. Εξαγριωμένο πλήθος επιτέθηκε και κατέστρεψε τα τοπικά γραφεία του AKP, ενώ επεισόδια σημειώθηκαν στην Αγκυρα, έξω από τα κεντρικά γραφεία της ιδιωτικής εταιρείας που είναι ιδιοκτήτρια των ανθρακωρυχείων, στην Κωνσταντινούπολη, όπου οι δυνάμεις ασφαλείας απέκλεισαν πάλι το επάρατο Ταξίμ, στη Σμύρνη και σε άλλες 11 πόλεις. Οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα να παραιτηθεί η κυβέρνηση και αποκαλούσαν το AKP και τους υπεύθυνους του ανθρακωρυχείου «δολοφόνους».
Ο θρήνος έγινε οργή, όταν οι χαροκαμένοι συγγενείς των θυμάτων άκουσαν νωρίτερα τον πρωθυπουργό να αποδίδει την τραγωδία στο κισμέτ, στο πεπρωμένο, καταλήγοντας ότι «αυτά (τα δυστυχήματα) είναι συχνό φαινόμενο» σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, τα εργατικά δυστυχήματα στην Τουρκία είναι 8,5 φορές πιο φονικά από ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη και ο κλάδος των ορυχείων είναι στην κορυφή των στατιστικών.
«Μαθήματα ιστορίας»
Στη συνέντευξη που έδωσε ο Ερντογάν μετά την επίσκεψή του στον τόπο της τραγωδίας, αναλώθηκε σε μαθήματα ιστορίας των εργατικών δυστυχημάτων ανά τον κόσμο, με αναφορές στο 1838 και τα δυστυχήματα στα βρετανικά ανθρακωρυχεία, έως τις Ηνωμένες Πολιτείες του 1907, και έφτασε μέχρι το 1942, ακρότατο όριο των ιστορικών του αναφορών, σε μια προσπάθεια να μεταθέσει τις ευθύνες του AKP και της ιδιωτικής εταιρείας Soma Holding που εκμεταλλεύεται το ορυχείο στην «κακιά στιγμή». Κι όμως, ήταν το κυβερνητικό κόμμα που απέρριψε μόλις πριν από δύο εβδομάδες, στις 29 Απριλίου, την πρόταση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για διενέργεια κοινοβουλευτικής έρευνας σχετικά με τις συνθήκες ασφαλείας στα ανθρακωρυχεία της Σόμα, όπου, μετά τις ιδιωτικοποιήσεις, το 1984, σημειώθηκε σωρεία δυστυχημάτων, με μεγάλη αύξηση τους τελευταίους μήνες. Την πρόταση είχε καταθέσει ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής της Μανίσα, της επαρχίας στην οποία ανήκει η Σόμα, Οζγκούρ Οζέλ, με τη σύμφωνη γνώμη των υπόλοιπων κομμάτων της αντιπολίτευσης, και είχε προειδοποιήσει για τον κίνδυνο μεγάλου δυστυχήματος. Το AKP απέρριψε την πρόταση του Οζέλ, ο οποίος μίλησε συμβολικά από το βήμα της Βουλής με ένα κίτρινο κράνος ανθρακωρύχου στο χέρι, με τον τοπικό κυβερνητικό βουλευτή Μουζαφέρ Γιουρτάς να ισχυρίζεται ότι τα ανθρακωρυχεία της Σόμα είναι «από τα ασφαλέστερα του κόσμου», πως «ο λαός εμπιστεύεται το ΑΚΡ» και «Θεού θέλοντος, τίποτα κακό δεν θα συμβεί, δεν θα ανοίξει μύτη».
Εννέα μήνες πριν, ο υπουργός Ενέργειας, Τάνερ Γιλντίζ, που χθες θρηνούσε μπροστά στις κάμερες για τα θύματα δίπλα στον πρωθυπουργό, είχε επισκεφτεί τη Σόμα και είχε επαινέσει την ιδιωτική εταιρεία γιατί έριξε το κόστος παραγωγής υπογραμμίζοντας ότι δίνει προτεραιότητα στα μέτρα ασφαλείας και αντικαθιστά εισαγόμενη τεχνολογία με τουρκική. Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας, Αλι Γκιουρκάν, είχε δηλώσει τότε πως τοποθέτησε τουρκικής κατασκευής μετασχηματιστές και πίνακες διανομής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλού κόστους, αντικαθιστώντας εισαγόμενους. Και ήταν -όπως υποστήριξαν επιζώντες ανθρακωρύχοι- ένας πίνακας διανομής που έπιασε φωτιά και προκάλεσε την τραγωδία.
Το βραχυκύκλωμα έριξε την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και δεν υπήρχε, ή δεν λειτούργησε, εφεδρική γεννήτρια για να λειτουργήσουν τα αναβατόρια και να απεγκλωβιστούν οι εργάτες που παγιδεύτηκαν 500 μέτρα κάτω από τη γη και πέθαναν από το τοξικό νέφος και τη φωτιά.
Λίγους μήνες πριν, η ιδιοκτησία των ανθρακωρυχείων είχε δηλώσει στους δημοσιογράφους ότι είχε εγκαταστήσει θύλακες επιβίωσης μέσα στις στοές, καταφύγια για τους εργάτες σε περίπτωση κινδύνου ή πυρκαγιάς, δυναμικότητας 500 ατόμων, με συσκευές οξυγόνου, τρόφιμα και εξοπλισμό, ώστε να επιβιώσουν οι ανθρακωρύχοι μέχρι να ανασυρθούν από τα συνεργεία διάσωσης.
Καταγγελίες για τα μέτρα ασφαλείας
Τα συνδικάτα είχαν επίσης καταγγείλει την εταιρεία ότι δεν λάμβανε μέτρα ασφαλείας και πως αντικατέστησε έμπειρους εργάτες με νοικιασμένους ανειδίκευτους μέσω υπερεργολάβων, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν και ανηλίκους. Η καταγγελία επιβεβαιώθηκε με δραματικό τρόπο χθες, όταν ανασύρθηκε νεκρό ένα 15χρονο παιδί που δούλευε στις στοές.
Το 2013 σημειώθηκαν 4.500 εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα στα ανθρακωρυχεία της Σόμα, μια πόλη 100.000 κατοίκων που σχεδόν όλη ζει από τα ορυχεία. Ομως, το τοπικό νοσοκομείο δεν είχε μονάδα εγκαυμάτων ούτε και επαρκή αριθμό ασθενοφόρων. Εξω από το τοπικό νοσοκομείο, κάποιος έγραψε στην είσοδο με μπογιά «πέθαναν για μια χούφτα κάρβουνο». Ο μισθός των νόμιμων ανθρακωρύχων είναι 453 ευρώ τον μήνα.
Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας έχει κατατάξει την Τουρκία στην τρίτη χειρότερη θέση παγκοσμίως και στην κορυφή της Ευρώπης όσον αφορά τα εργατικά δυστυχήματα.
Η Τουρκία δεν έχει επικυρώσει τη διεθνή σύμβαση ασφαλείας για τα ορυχεία, που τέθηκε σε εφαρμογή το 1995.
Η τραγωδία στη Σόμα δεν οφείλεται στην «κακιά στιγμή» ούτε και ήταν αναπότρεπτη. Αντανακλά την καθεστωτική νοοτροπία της κυβέρνησης που δεν επιθυμεί να εφαρμόζεται κανένας έλεγχος και αδιαφορεί εμπράκτως για τις τύχες των φτωχών, που κάποτε αποτελούσαν την εκλογική βάση του ΑΚΡ. Η τουρκική κυβέρνηση έχει πλέον αγκαλιάσει τους ισχυρούς στο όνομα της ανάπτυξης και της ισχυροποίησης της τουρκικής οικονομίας, αδιαφορώντας για το κοινωνικό κόστος, ενώ κάθε κριτική κατά της κυβέρνησης εκλαμβάνεται -με την οίηση και την υπεροψία που χαρακτηρίζει τον Ερντογάν- ως υπονόμευση του κράτους με το οποίο θέλει να ταυτίζεται το ΑΚΡ.
http://www.efsyn.gr/
